Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1892, Page 22

Af halastjörnum þessum er Haliey’s hin eina, sem verðnr
sýnileg með bernm angnm; hún sást síðast 1835. Biela's hefnr
ekki sjest sem halastjarna síðan 1852; þar á möti sást mikill
fjöldi stjörnuhrapa 27. nóv. 1872 og 1885, þegar jörðin var á
vegi halastjörnunnar. það uppgötvaðist fyrst 1880 að Tempels
III. kemur £ ljós á vissum tímum. 1844 fann de Vico hala-
stjörnu, og eptir göngu hennar ieit út fyrir að nmferdartími hennar
væri ö’/a ár, en hún hefur ekki sjest síðan; hvort halastjarna,
sem sást 1886, gæti verið Vico’s er enn þá efasamt, enda þótt
brautir þeirra llktust nokkuð.
1890 sánst 6 nýjar halastjörnur; þeir sem fundu þær vorn:
Borrelly í Marseille, Brooks i Geneva (New York), Coggia í Mar-
seille, Denning í Bristol, Zona í Palermo og Spitaler í Vínar-
borg. Engin af þeim sást með berum augum. Brautir hinöa
fimm fyrstu voru svo opnar, að þær ekki koma aptur fyrst u»
sinn. Spitaler’s halastjarna hafði þar á móti svo lokaða braut,
að hennar er von aptnr eptir 6'/3 ár. Reyndar verður íllt að finna
hana aptnr, því það er hin daufasta halastjarna sem fundist hefur
bingað til. j>að vildi svo til eitt kvöld, að hún var svo nærri
Zona's balastjörnu, að þegar Spitater ætlaði að athuga þessa síð-
ast nefndu með stóru sjónpípunni í Vínarborg, kom hann auga a
hina halastjörnuna þrátt fyrir hið daufa skin hennar. Með því
að rcikna aptur á bak lcom það í Ijós, að halastjarna þessi var
mjðg nærri Júpíter 1887; það er þessvegna líklegt, að brauthenn-
ar hafi áður verið öll önnur, og að aðdráttarafl Júpíters hafihrak-
ið hana inn á hennar núverandi braut.
Af hiuum fyrnefndu 13 halastjörnum, sem koma í ljós á viss-
um tímum, sást d’Arrest’s 1890, eins og til stóð, en Brorson’s,
sem líka var von á, fannst ekki aptur, hvernig sem á því stóð.
1892 er von á Winnecke’s aptur.
MERKISTJÖRNURNAR 1892.
Merkúrius er svo nærri sóln, að hann sjaldan sjest með
berum augum. 19. Jan., 17. Maí, 11. Sept. og 31. Dec. er hann
lengst vestnr frá sól, 31. Marts, 29. Júlí og 23. Nóv. lengst aust-
ur frá henni. Hægast er að sjá hann í miðjum September, j,vl
þá kemur hann upp tveim tímum undan sól, og undir lok Marts-
mánaðar, þá gengur hann nndir 2*/a stundu eptir sólarlag.
Venus er um nýársleitið kvöldstjarna og gengur undir kl. 6,
en eptir það seinkar hún niðurgöngu sinni, þangað til hún í l°h
Aprílmánaðar er lengst austur frá sól og sjest alla nóttina. I
byrjun Júnímánaðar skín hún sem skærast, en hverfur nú braðuni
í geislum sólarinnar. Eptir að hafa gengið neðanundir sól 9. Juli>