Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1892, Blaðsíða 42

búa og brjdta yfear óskrifuíiu lög (heyr!). Var gerfeur
gó&ur rdmur ab þessu um allt írland.
Stjórnin ljet höf&a mál gegn þeim Parnell í nóvbr.;
var málib sótt fyrir rjetti í Dýflinni 28. desember 1880—
16. janúar 1881. Kvi&urinn varí> ekki á _ eitt sáttur og
fjell málit) nitiur. Nú geröist megn óöld áírlandi; morti-
ræíii, brennur og heitingar gengu ljósum logum. Stjórnin
lag&i þá fram á þingi frumvarp til kúgunarlaga (Coercion
Bill); í 7 vikur bör&ust þeir Parnell me& hnúum og hnef-
um gegn því og töf&u fyrir því; sló þá opt í hart og
hraut margt hneisuor& af munni i þingsalnum. Hinn 3.
febrúar var Parnell og 34 írar dreguir út úr þingsalnum
samkvæmt ályktun fundar fyrir „máltöf“. þingsköpum var
breytl til a& banna þeim máltöf og málæ&i þeirra var
minnka& svo sem unnt var.
Ári& 1870 reyudi Gladstone me& lögum a& bæta kjör
írskra landseta. í aprílmánu&i 1881 lag&i hanu fyrir þing
frumvarp( til laga, sem voru ennþá vilhallari írskum land-
setum. Irar vissu ekki, hvernig þeir ættu a& taka þeim,
en rje&u af a& taka ekki þátt í umræ&um og atkvæ&a-
grei&slu um þau, því ýmsir landsetar á írlandi voru reknir
af ábýlum sínum utn sömu mundir. A& eins Healy, sem
seinna kemur vi& söguna, barfeist gegn þeim. Frum-
varpife varfe a& lögum 22. ágúst 1881. Samkvæmt þeim
skyldi nefnd manna ákve&a upphæfe landskuldar hvers
landseta. Var þetta fagna&arsigur fyrir íra. En um
haustife, er þingi var sliti&, hjeldu þeir Parnell stórfundi á
Irlandi; kvá&ust þeir mundu treysta hin nýju kúgunarlög og
rába hvar þeirn væri beitt. þeir ur&u æ djarfari í or&færi,
þó kúgunarlögin vof&u yfir höf&um þeim. Brennur og víg
fóru í vöxt. þá tala&i Gladstone þungum or&um til Par-
nells í Leeds 7. október og kva& iögin eiga sjer vopn.
Parnell svara&i í ræ&u í Wexford 9. október, a& Gladstone
hef&i svo opt jetib ofan í sig or& sín og eins mundi nú
fara; hann væri lafhræddur eins og myrkfælinn drengur,
sem blístrar til a& her&a upp í sjer hugann, er hann
gengur um kirkjugar& í myrkri. Nú var Gladstone nóg bo&i&*
llinn 13. október var Parnell án dóms og laga tekinn
höndum í Dýflinni og settur í Kilmainhamfangeisi. Sama
dag sat Gladstone undir bor&um í veizlu í Guildhall í
(ar)