Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1947, Page 90

Þegar embættísmannafundurínn kom saman 1839,
flutti Bardenfleth stiftamtaSur frumvarp um vega-
bætur. Yar Bjarna Thórarensen fyrst falið að semja
álit um þaS, en síSan var það falið nefnd, sem ekk-
ert virðist hafa aðhafzt, en hún lýsti því þó yfir, að
málið væri ekki nægilega undirbúiö. Tók Bjarni
amtmaður Þorsteinsson á Stapa þá, 1841, að sér at-
hugun frumvarpsins, og þar með var það mál úr
sögunni að sinni. Þó rumskaði stjórnin andartak
1849, þvi þá bað innanrikisráðuneytið verkfræð-
ingadeiid hersins að benda á liðsforingja úr sínuin
hópi, er senda mætti til íslands til að gera áætlun
um vegi, brýr og ferjur og leiðbeina mönnum um
vegagerð. Ekki varð þó neitt úr þessu, enda naumast
von, því Danir voru þá í hernaðarönnum.
Það hefði mátt búast við því, eftir að Alþing
hafði verið endurreist, að vegamálin, svo þýðingar-
mikil sem þau eru, hefðu verið eitt fyrsta málið,
sem þar hefði legið fyrir, en það var síður en svo.
Það var fyrst 1855 að málið var þar framborið og
samþykkt um það frumvarp. Það fann þó ekki náð
fyrir augum dönsku stjórnarinnar, sem hins vegar
lagði annað frumvarp Um málið fyrir þingið 1857.
Var því breytt nokkuð og síðan samþykkt, en það
fann ekki heldur náð fyrir hinum útlendu augum,
og var stjórnarfrumvarpið frá 1857 enn lagt fyrir
Alþingi 1859, svo til óbreytt. Nú gerði Alþingi aðeins
lítilfjörlegar breytingar á því, og i þeirri mynd var
það gefið út 15. marz 1861 sem tilskipun um vegi.
Samkvæmt henni var vegum skipt í aðalvegi og
aukavegi. Skyldu aðalvegir vera 5 álna breiðir og
ruddir, þar sem fá mætti fastan jarðveg, en annars
staðar hlaðnir, og steinbrýr skyldu vera um mýrar
eða IV2 álnar hár vegur og 214 álnar breiður, en
smáár og læki skyldi brúa. Kostnaðinum við gerð
aðalvega skyldi ná með gjaldi, er jafnaðist við hálft
(88)