Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.2004, Blaðsíða 25

DV Menning
Ammanerflogin
Höfundur þessa ævintýrís um Óla og
ömmu hans, Björk Bjarkadóttir, hefur á
undanförnum árum sent frá sérþrjár
sögur fyrir ung börn þar sem blandaö
ersaman einföldum sögutextum við
skemmtilegar myndlýsingar í persónu-
legum stíl. Markhópur eru ung börn
sem lesa þarffyrir eða endursegja
söguefnið.
Sagan afömmu er furðusaga, sú
gamla er sprækur fiuggarpur sem að
næturþeli fangar brotamenn. Lestext-
inn er skemmtilegur, settur upp með
misháu letri til áherslu i sögunni sem
mætti ætla að væri styrkur fyrir unga
lesendur, en þar trúir þessi lesandi að
Atburðarásin er hröð og mikið
gengur á í myndheími sögunn-
ar sem ætti að duga til drjúgr-
arathygli hjá ungum augum.
sögumanni og höfundi skjöplist: sögu-
efnið er fyrir yngri lesendur en þá sem
farnir eru að stauta sig.
Þannig gætir misvisunar í frágangi
texta í letrí, söguefni og myndskreyt-
ingum, sem annars eru fjörlegar og
skemmtilegar f lestri og á að horfa. At-
burðarásin er hröð og mikið gengur á i
myndheimi sögunnar sem ætti að
duga til drjúgrar athygli hjá ungum
Amma og þjóf-
urínn í safninu
eftir Björk Bjarka
dóttir
Mál og menning
Verð 1.990 kr.
Bækur
augum. Rétttrúnaður læðist að manni:
hér er lögreglan fávís andspænis kláru
gamalmenninu og þjófarnir hafa ekki
roð við henni.
Sagan öll er fjörugt tiltæki sem gaman
verður að prófa á áhugasömum mönn-
um sem ég þekki um spennandi sögu-
efni og litríkar myndir afþessu tagi.
Páll Baldvin Baldvinsson
t fr"
BORGARLEIKHUSIÐ
Leikfólag Reykjavíkur • Listabraut 3, 103 Reykjavík
■--SJrÚDÁGÚR^-m--LÁuGÁRDÁGnrrT7T2-I
BROT AF ÞVl BESTA - BÓKMENNTAKYNNING
Krínglusafns, Kringlunnar og Borgaríeikhúss:
Bima Anna Bjömsdóttir, Bragi Ólafsson, Einar
Mir Guðmundsson, Gerður Krístný, Njörður P.
Njarðvík, Stefán Máni kl 20 - Aðgangur
ókeypls - Ljúfir tónar og léttar veitingar
KRAMHÚSIÐ - JÓLAGLEÐI
Nemendasýning - tónlist - dans.
Lifandi tónlist og ball i forsal kl. 20.30
Aðgangurkr. 1.500,-
SUNNUDAGUR 12/12
BELGlSKA KONGÓ
eftir BRAGA ÓLAFSSON
TUDAGUR 10/12
BELGÍSKA KOHGÓ
eftir BRAGA ÓLAFSSON
Gríman fyrír besta leik / aðalhlutverki - kl 20
Miðasala á netinu:
www.borgarleikhus. is
Gríman fyrir besta leik í aðalhlutverki - kl 20
GJAFAKORT
I BORGARLEIKHÚSIÐ
- GILDIR ENDALAUST
Gjafakort fyrir einn kr. 2.700 - gjafakort
fyrir tvo kr. 5.400 Gjafakort á Línu
Langsokk fyrir einn kr. 2.000, fyrir tvo kr.
4.000 VIÐ SENDUM GJAFAKORTIN HEIM
ÞÉR AÐ KOSTNAÐARLAUSU
Miöasala, simi 568 8000
Sárir fætur og skortur
Lfklegast eru margir orðnir lang-
eygir eftir nýrri bók frá Huldari
Breiðfjörð en hann sló eftirminni-
lega í gegn með fyrstu bók sinni,
Góðir íslendingar, sem út kom árið
1998 en sú bráðskemmtilega ferða-
saga var á sínum tíma bæði tilnefnd
til íslensku bókmenntaverðlaun-
anna og bókmenntaverðlauna DV. í
Góðum íslendingum leggur sögu-
maður upp í langferð á Lappland-
erjeppa inn í kaldan og nöturlegan,
íslenskan, ffostavetur, rekinn áfram
af óeirð og ákveðinni von um að
finna kjarnann í sjálfúm sér.
Meðfædd bjartsýni og gott
skopskyn
í glænýrri bók, Múrnum í Kína,
leggur Huldar upp í aðra langferð en
hér virðist ástæða ferðarinnar helst
vera sú að sögumaður er nýhættur
að reykja, búinn að ganga sig upp að
hnjám í reykvísku umhverfi og lang-
ar að prófa eitthvað nýtt. Svo aftur er
það óeirðin sem rekur kappann af
stað nema nú nægir ekkert minna
en Kína. Glaðbeittur bítur hann í sig
að ganga eftir Kínamúmum endi-
löngum, sækir nokkra einkatíma í
kínversku, kaupir sér viðlegubúnað
og leggur svo í hann.
En hann er ekki búinn að vera
lengi í landinu þegar sárir fætur gera
áþreifanlega vart við sig ásamt öðr-
um óþægindum sem aðailega felast
í skorti á munaði; tæm vami, nær-
ingarríkum mat og viðunandi hrein-
lætisaðstöðu. Svo ekki sé minnst á
Murinn i Kma 'J
eftir Huldar
Breiðfjörð
Bjartur 2004
murmmkmk
Verð: 4.250 kr.
Bækur
óbærilegan hitann og tungumála-
örðugleika sem kínverskutímarnir
mega sín lítils gagnvart. Hann harm-
ar örlög sfn og feigðarflan, rétt búinn
að feta örfáa kílómetra af þeim 2.800
sem bíða hans, en þrammar þó
ótrauður áfram, með smáfrávikum.
Oft er tæpt á þreki sögumanns sem
margsinnis lendir í slæmum og væg-
ast sagt óþægilegum aðstæðum.
Hann nær þó að klóra sig í gegnum
hremmingamar, stundum með að-
stoð góðra manna en oftar en ekki
kemur meðfædd bjartsýni og gott
skopskyn honum til bjargar.
Fræðandi og sjarmerandi
saga
Huldar sýndi og sannaði í Góð-
um íslendingum að hann hefur
skemmtilegan húmor fyrir sjálfum
sér og umhverfi sínu og þessi hæfi-
leiki blómstrar ríkulega í Múrnum í
Kína. En Huldar hefur ekki aðeins
næmt auga fyrir skoplegum hliðum
tilverunnar. Lýsingar hans á fólki og
umhverfi eru myndrænar og hlýleg-
ar og þó hann skilji ekki alltaf það
sem fyrir augu eða eyru ber skynjar
hann sterkt fegurð landsins og íbú-
anna. Stundum er hann við það að
tryllast yfir fólksmergðinni, hrika-
legri fátæktinni, hrákaáráttu íbú-
anna og þeirri staðreynd að í Kína
virðist einkah'f vera merkingarsnautt
fyrirbæri.
En hann dáist líka að hjálpsemi,
náungakærleika og glaðværð íbú-
anna og er ólíkum kenndum hans
best lýst með hans eigin orðum: „Þú
elskar Kína. Þú fílar dreka. Að öil hús
standa opin. Að enginn munur er á
úti eða inni. Og allt rennur saman.
Þú dýrkar öll þessi hlæjandi andlit.
En mollan yfir rúmpöllunum hentar
þér iila. Flæmar í rúmunum fara illa
í þig. Þér líkar hvorki svækjan frá
kolaeldavélunum né blóðblettirnir á
veggjum. Þú fílar tónana fimm. Þú
elskar Kína. Hvernig allt er öðruvísi.
En samt ekki. Og nýtur þess að hafa
það í maga, munni, eyrum og aug-
um.“ (183).
Þetta er vissulega snarbrjálað
uppátæki. Að æða af stað með tak-
markaða tungumálakunnáttu í gjör-
ólfkt menningammhverfi og ætla
sér að ferðast fótgangandi tæpa
3000 kílómetra og það á lélegum
gönguskóm! Og skrifa aukinheldur
bók um ævintýrið. En brjáluðu upp-
átækin em oft best. Það sannar
Huldar Breiðfjörð með þessari líf-
legu, fræðandi og sjarmerandi sögu
um múrinn og fólkið í Kína.
SigríðurAlbertsdóttir
Elly
Vilhjálms
Alltmittlíf
Úrval dægur-
söngva
frá árunum
'60-'95
Skífan
Gunnari við gríðarlega I
fagnaðarlæti. Hún brást K ™
ekki. Söng afkrafti, lyfti ^ %
sér upp á linunum og sveif Bfcg
yfir öllu, skýr svoaf bar.
Það mun hafa verið siðasta
framkoma hennar opinber-
lega. Engin hljóðritun í gangi. Það
hafði enginn vit á því, sagði Gunnar.
Eftir það söng hún lag inn á disk með
Stórsveit Reykjavíkur sem er reyndar
lokalag á þeim tvöfalda disk sem hér
um ræðir. Það varseinna sem maður
frétti að þessa mánuði hefði hún ver-
ið helsjúk.
Þeir eru orðnir nokkrir diskarnir
sem eru einhverskonar safnyfirlit um
feril Ellýjar og ná um flest aflitlu
plötunum sem hún söng inn á, sóló-
og dúó-plötur hennar eru flestar
komnar á diska. Það er synd að með
Það er ekki skrýtið að maður fædd-
ur 1953, sama ár og Ellý Vilhjálms
kom fyrst fram opinberlega, skyldi
aðeins sjá hana einu sinni á sviði,
eins og hljóðritanir hennar og ímynd
voru stór hluti afþeim árum þegar
maður barn tók að hlusta á islenska
tónlist í útvarpi. Það liðu reyndar þá
bara nokkur misseri áður en ensk og
amerísk tók allan hug manns.
Ég fór ekki að hlusta aftur á Elly
fyrr einhvern tíma um 1970. Það
voru fyrst hljóðritanir hennar frá
1963 sem heilluðu mann mest Vegir
liggja til allra átta, Ég veitþú kem-
ur... þessum lögum safnaði maður á
gömlum 45 snúninga plötum, leitaði
þær uppi hvar sem þær fundust, enn
voru ekki komar út endurútgáfur af
músik sem var svo rikur partur af
manni. Og þegar þær komu var fátt
annað að gera en að draga saman
heilstæðari söfn.
Það var engum vafa blandið að
Ellý var einstök söngkona. Hljóðrit-
anir hennar áLP plötum SG-hljóm-
platna voru ekki beint að smekk
manns og jafnvel á þessum árum
bölvaði maður að enginn afyngri
tónlistarmönnum skyldi hafa vit á
að fá hana til að syngja með sér,
hvorki i sjónvarpi eða á plötum.
Svo tóku að koma út eldri hljóðrit-
anir með henni, safnplötur afáður
útgefnu efni. Feillinn var sá að mað-
ur gekk einhvern veginn út frá því að
ferli hennar væri ekki lokið. Það væri
hlé á ferli sem um síðir myndi hefjast
á ný. Svo var það 1995 á afmæli
Gunnars Þórðarsonar á Broadway
að ég sá hana loksins taka sviðið og
syngja Bláu augun þin til heiðurs
w jjj þessu ágæta úrvali skuli
■ ekki vera almennileg
Smli diskografia, en útgáfunni
,J2sS fylgir æviágrip hennar
jJBjPl sem mun mörgum ókunn-
jdHBI ugt: uppruni hennar i
Höfnum og hljómsveitar-
ferillinn frá 1953 til 1965 og seinna
frá 1986. Þetta er vel unnið verk hjá
Jónatan Garðssyni og öllum til
sóma. Væri æskilegt að allar upptök-
ur hennar yrðu gerðar aðgengilegar
á neti fyrirþá mörgu aðdáendur
hennar sem vildu eiga öll hennar lög
i safni.
Svo má velta fyrir sér hvað það var
irödd hennarsem varsvona ein-
stakt: svalur blærinn, dýptin, skýr
hugsun í flutningnum þar sem hald-
ið er um hvert hljóð, sú list að kunna
að flytja kvæðið, sem kempur á borð
Plötudómur
við Ellý og Hauk Morthens kunnu af
því að það skipti öllu máli: að skila
Ijóðinu.
Úrvalið sem hér er komið á tveimur
diskum er fínt. Það sýnir listamann í
stöðugri þróun um skamma hríð,
sem kemur aftur tvíefldur og heldur
einkennum sínum og kostum til hins
síðasta. Það var gott að hún kom og
söng þessi lög.
Páll Baldvin Baldvinsson

*
C"