Dagblaðið Vísir - DV - 29.01.2005, Blaðsíða 54

r
54 LAUGARDAGUR 29. JANÚAR 2005
Helgarblað DV
Hjaðningavígin byrja í Samfylkingunni
Eldar eru farnir að loga vegna for-
mannskjörs í Samfylkingunni. Þó
eru flórir mánuðir í kosninguna. í
Danmörku taka þeir sér fimm vikur
til að velja 179 manna þing. í Sam-
fylkingunni ætla þeir að verja fjórum
mánuðum til að velja á miÚi tveggja
einstaklinga sem koma úr sömu fjöl-
skyldu. Maður fær ekki varist þeirri
ctilhugsun að þetta sé klúður -
klaufalega hönnuð atburðarás. Það
væri þá ekki í fyrsta sinn í stuttri
sögu flokksins. Tvær kosningabar-
áttur Samfylkingarinnar hafa verið
lánlitlar; í bæði skiptin hefur
flokknum tekist að glutra niður
stöðu sem virtist vænleg. Síðast fór í
gang einkennileg rás atburða þegar
mjög öflugur borgarstjóri var óvænt
kallaður inn á framboðsbsta, settur í
næsta vonlítið baráttusæti og komst
heldur ekki á þing.
Flokksmenn í skotgafirnar
Ingibjörg Sólrún er enn að súpa
seyðið af þessari tilgangslausu
áhættu. Hún er í erfiðri stöðu til að
^berjast um formannssætið, kemst
ekki jafn greiðlega í fjölmiðla og
össur Skarphéðinsson sem þar er
mjög vinmargur, hefur ekki ræðu-
stólinn í þinginu til að tala úr. Mér
telst til að síðan þing hófst aftur fyrir
örfáum dögum hafi össur komið
upp þrisvar með einhvern stjörnu-
leik. Svo er spurning hvort hann
kann sér hóf í þessu - menn sem eru
sífellt að hrópa í þinginu geta virkað
kjánalegir.
Flokksmenn virðast altént vera
komnir ofan í skotgrafirnar strax -
þeir sem eru ekki standandi hissa.
Fylkingarnar eru farnar að skipu-
leggja sig með undirróðri og
baknagi. Það er jafnvel talað um að
flýta kosningunni enn til að forðast
■*svo langdregna baráttu. Sú hug-
mynd virkar fátkennd.
Fljótræði og prímadonnu-
stælar
En upphaf kosningabaráttunnar
boðar satt að segja ekki gott fyrir
Samfylkinguna. össur var í miklum
ham í sjónvarpsfréttum á sunnudag,
talaði um „þetta fólk“ - það er að
segja liðsmenn svilkonu sinnar Ingi-
bjargar Sólrúnar. Kristrún Heimis-
dóttir hafði misst út úr sér að
honum væri ekki treyst til að verða
forsætisráðherra, Gylfi Arnbjörns-
son sagði að verkalýðshreyfingin
styddi Ingibjörgu. Þegar Össur birt-
Egill Helgason
veltir sér upp úr for-
mannskjörinu í Sam-
fylkingunni
Laugardagskj allar i
ist þarna í fréttunum var eins og
hann væri að leggja sig í framkróka
um að staðfesta verstu grunsemd-
irnar um sig - að hann sé fljótfær,
uppstökkur, ekki nógu yfirvegaður.
Ingibjörg Sólrún fór ekki betur að
ráði sínu í fréttum tveimur kvöldum
síðar. Þá sagði hún að hún myndi
jafnvel hætta í pólitík ef hún yrði
ekki kosin formaður. Hvernig átti að
skilja þetta - var það hótun til
flokksmanna? Eða voru skilaboðin:
Þið getið ekki verið án mín. Altént
virkaði það eins og prímadonnu-
stælar.
Aðdáendum Ingibjargar er
raunar tamt að h'ta á það sem sögu-
lega nauðsyn að hún verði formaður
Samfýlkingarinnar, líkt og það sé
nánast óhjákvæmilegt. Þess vegna
töldu þeir sig geta beðið fyrir
tveimur árum þegar henni hefði
verið í lófa lagt að taka yfir flokkinn
með því einu að rétta fram hendina.
Kvennafylgi og landsbyggðin
Fjölmiðlarnir dunda sér nú við að
kortleggja afstöðu þingmanna og
áhrifafólks í Samfýlkingunni. Þar
kemur svo sem ekki margt á óvart -
helst er spurt hvar Jóhanna Sig-
urðardóttir og Bryndís Hlöðvers-
dóttir standa. Hugsanlegt er að tök
össurar á þingflokknum risti ekki al-
veg jafn djúpt og talið hefur verið.
Ingibjörg Sólrún hefur augljóslega
mikið kvennafylgi; í flokki sem sækir
sextíu prósent af fylgi sínu til kvenna
verður mikið hamrað á því að hún sé
kona - sú fýrsta sem getur náð svo
langt í íslenskum stjórnmálum að
leiða fjöldaflokk.
Á hinn bóginn er talað um að hún
geti staðið tæpt á landsbyggðinni.
Þar er búið að ala á slíkri tortryggni í
garð Reykjavíkur að fyrrverandi
borgarstjóri þykir ósjálfrátt vafasöm
persóna.
Hvað gerðist fyrir síðustu
kosningar?
Samfýlkingin sér forsætisráð-
herraembættið í hihingum - það
verður mikið um það rætt. Ingibjörg
12. vikna Barna Kick Box námskeið
hefjast Sunnudaginn 6. febrúar. kl. 12:00.
Aldur frá 5 - 8 ára og 9 - 12 ára
Skráning í síma 553 - 5590

^ess ceA,

IPUMPINGIRON
Pumping Iron. Dugguvogi 12 .
www.pumpingiron.is pumping@pumpingiron.is
Sóhún var dubbuð upp sem forsæt-
isráðherraefni í síðustu kosningum.
í því fólst auðvitað viðurkenning á
því að kjósendur treystu Össuri ekki
almennilega. í kosningabaráttunni
var eins og Samfýlkingin héldi að
ekki þyrfti annað en að veifa
myndum af Ingibjörgu. Hún átti að
leggja til töfrana sem höfðu tryggt R-
listanum þrjá kosningasigra.
Raunar væri mjög forvitnilegt að
vita hvernig þetta bar að - maður
horfir til fjölmiðlanna að upplýsa
það í aðdraganda formannskjörsins.
Lokkaði Össur Ingibjörgu út úr Ráð-
húsinu og skildi hana síðan eftir úti
á berangri líkt og stundum er haldið
fram? Eða var það kannski þveröfugt
- að Ingibjörg tróð sér inn á fram-
boðshstann eftir að prófkjör hafði
farið fram, í sæti sem hún taldi í of-
læti sínu að myndi skila henni inn á
þing og í Stjórnarráðið?
Altént er ljóst að stuðningsmenn
Ingibjargar reiddust mjög þegar
össur kom í sjónvarp daginn eftir
kosningarnar og eignaði sér 31 pró-
senta fýlgi Samfylkingarinnar.
Talað var um að Össur kynni ekki
þakklæti. Á móti kemur að Ingi-
björg stóð sig ekki sérlega vel í
kosningabaráttunni - það var
nokkuð yfirdrifið að fara tvær ferðir
upp í Borgarnes. Hún virtist ekki
nógu vel undirbúin - alls ekki viss
um hvert erindið var. Eða var það
kannski flokkurinn sem var ekki til-
búinn - og er þáhugsanlega við for-
manninn að sakast?
Hraðlestin til hægri
Menn eru að krefjast þess, þar á
meðal höfundur Reykjavíkurbréfs,
að Ingibjörg geri grein fyrir fram-
boði sínu - hvar hún standi í póhtík.
Það verður svosem fróðlegt að fá að
heyra nánar um afstöðu hennar til
utanrfkismála, hringamyndunar,
skatta, einkavæðingar. í Fréttablað-
inu segir að hún standi til vinstri við
Össur. Málefnaágreiningurinn virð-
ist samt harla tilviljanakenndur. Þau
hafa bæði verið lengi í hraðlestinni
til hægri - komið á fleygiferð utan af
hinum marxíska vinstri kanti yfir á
hina nokkuð þokukenndu miðju þar
sem stefnumiðin eru ekki ahtof
greinileg.
Þau hafa bæði reynt að finna sér
fyrirmyndir í útlöndum en oft ekki
uppskorið annað en innantóma
frasa sem entust stutt. Blair,
Schröder og Jospin eru allir fallnir
af stalli átrúnaðargoða; enginn
Kristrún Heimisdóttir
hafði misst út úr sér að
honum væri ekki
treyst til að verða for-
sætisráðherra, Gylfi
Arnbjörnsson sagði að
verkaiýðshreyfingin
styddi Ingibjörgu. Þeg-
ar Össur birtist þarna í
fréttunum var eins og
hann væri að leggja
sig í framkróka um að
staðfesta verstu grun-
semdirnar um sig - að
hann sé fljótfær, upp-
stökkur, ekki nógu yf-
irvegaður.
nefnir „Þriðju leiðina" nema að fara
svolítið hjá sér. í reynd eru þau
frekar pragmatísk bæði tvö, teljast
seint miklir hugmyndafræðingar.
Þannig er ekki við því að búast að
hvorugt þeirra myndi gera róttækar
breytingar á íslensku samfélagi.
Kalkúlerað diss á Ingibjörgu
í umræðunni í fjölmiðlum hefur
komið upp sú staðreynd að einungis
örfáir stjórnarhðar mættu í fimm-
tugsafmæli Ingibjargar Sólrúnar á
gamlársdag - var það nema Siv Frið-
leifsdóttir? Þingmaður sem ég ræddi
við taldi að þetta hefðu jafnvel verið
samantekin ráð - „kalkúlerað diss“
voru orðin sem hann notaði.
Á móti er bent á að stjórnarliðar
hafi ekki látið sig vanta í afmælis-
veislu hjá Össuri. Þar stal Davíð
Oddsson senunni með skemmtilegri
ræðu. Vitað er að í reynd hefur verið
nokkuð gott milh össurar og Davíðs
aht síðan þeir sátu saman í ríkis-
stjórn fýrir áratug. Þeir eiga ekki illa
skap saman. Því er jafnvel haldið
fram að Davíð sé fýrirmynd Össurar
- kannski ómeðvitað.
Ööruvísi og betri stjórnmál?
Ingibjörg Sólrún er hins vegar
vægast sagt óvinsæl meðal stjórnar-
liða. Framsóknarmenn þola hana
iha eftir að þeir ráku hana úr stóli
borgarstjóra. Forystu Sjálfstæðis-
flokksins er líka uppsigað við hana -
vísast eru það aðallega sárindi eftir
öh árin í borgarstjórn. Maður hlýtur
samt að spyrja hvers vegna fyrsta
konan sem kemst svo nærri tindi
stjórnmálanna skuh vekja svo mikla
andúð?
Sennhega er þetta líka spurning
um stfl. Össur er hrókur alls fagn-
aðar, flestum finnst hann „fínn ná-
ungi", meðan Ingibjörg er varari um
sig, fjarlægari, getur virst hrokafull.
Ingibjörg og samferðamenn hennar
í pólitík láta líka stundum eins og
þau séu betri en aðrir stjórnmála-
menn - að þau séu hafin yfir þrasið,
vhji stunda öðruvísi og betri stjórn-
mál.
Þetta hefur farið í taugarnar á
mörgum stjórnmálamanninum. Og
stundum hefur vissulega vantað dá-
lítið upp á skilgreiningar á þessari
nýju pólitík - svo þetta hljómi sem
annað og meira en orðagjálfur.
Hvort er hættulegra?
En í framhaldi af þessu hlýtur
maður að spyrja hvort stjórnarlið-
um finnist sér stafa meiri ógn af
Ingibjörgu eða Össuri - hvort þeirra
sé hættulegra. Aðalmál Samfylking-
arinnar er að komast í ríkisstjórn,
varla seinna en í næstu kosningum.
Að varast að flokkurinn festist í
þunglyndislegri eyðimerkurgöngu
eilífrar stjórnarandstöðu. Maður
heyrir meldingar um að Halldór og
Davíð telji sig ekki geta unnið með
Ingibjörgu, en hins vegar væru þeir
ekkert afhuga því að kippa Össuri
með sér í stjórn. Sumt af þessu
hljómar raunar eins og óbeinn
stuðningur stjórnarliða við félaga
Össur. Og þá kannski í leiðinni dul-
in skilaboð um að þeim þyki hann
meðfærilegri.
í því fáti sem er á Samfylkingunni
heyrir maður að sé komin í gang
herferð gegn ónafngreindum „vin-
um Ingibjargar" fremur en beinlínis
gegn henni. Á móti láta Ingibjargar-
liðar það ganga út að össur sé ein-
hvers konar Neh Kinnock, góður til
síns brúks, en ekki treystandi. Hvort
þeirra getur komið flokknum í
stjórn? Th mín kom h'tih fugl og
hvíslaði: kannski hvorugt þeirra?
Lfldega er þó enginn annar í
flokknum sem hefur burði th að taka
við starfinu.
Heimasíða Egils erá Vísir.is