Dagblaðið Vísir - DV - 09.02.2005, Blaðsíða 31

DV Síðast en ekki síst
MIÐVIKUDAGUR 9. FEBRÚAR 2005 3 T
Að verða alvitur á Bessastöðum
Ein af hugmyndum síðasta
menntamálaráðherra, Tómasar
Inga Olrichs, var að skerða nám til
stúdentsprófs. Hugmyndin var
kynnt undir þeim formerkjum að
samræma þyrfti stúdentsprófsaldur
milli landa og ekki gengi að íslend-
ingar lykju að jafnaði stúdentsprófi
einu ári eldri en evrópskir nemend-
ur.
Hugmyndin var gagnrýnd all
nokkuð í upphafi. Töldu margir
enga augljósa kosti við að samræma
þennan aldur og aðrir bentu á að ef
það ætti að fara að samræma af
einhverju viti þyrfti líka að sam-
ræma aðra hluta, til dæmis hvenær
börn byrja í grunnskóla en þau gera
það ýmist fimm, sex eða sjö ára eftir
ólíkum löndum. Þá bentu ýmsir á að
þessi samræming þjónaði einkum
þeim tilgangi að skerða námið og
spara útgjöld þó að formerkin væru
önnur.
Efasemdir skólafólks
Hugmyndin var tekin til nýrrar
skoðunar þegar nýr menntamála-
ráðherra, Þorgerður Gunnarsdóttir,
hóf störf enda var ætlunin að efna til
mikillar umræðu um efnið og var þá
iðulega bent á vefgátt um máhð á
heimasíðu menntamálaráðuneytis-
ins. Skólafólk lét í ljósi verulegar efa-
semdir, meðal annars vegna þess að
með þessari skerðingu yrði hætt við
að framhaldsskólanám yrði einsleit-
ara en áður en gæfist mun minna
ráðrúm fyrir valáfanga, sérhæfingu
og þvíumlflct. Embættismennimir í
ráðuneytinu settust niður og bjuggu
til nýja skýrslu þar sem bent var á að
hlutföll vals og kjarnaáfanga yrðu að
haldast óbreytt (þó að allt minnki
þetta nú samt) og að auki væri hægt
að færa einhverja ffamhaldsskólaá-
fanga niður í grunnskóla og láta
grunnskólakennara kenna þá - þó
að þeir hafi reyndar flestir allt aðra
menntun og hugmyndafræði á bak
við sín störf en framhaldsskólakenn-
arar. Þessari tilfærslu á að sjálfsögðu
ekki að fylgja nein aukafjárveiting.
Gamaldags hugsun
öll þessi skýrsla ber þó vott um
tvennt. Annars vegar afar gamaldags
Kjallari
hugsunarhátt í skólamálum. Það er
fráleitt að festa sig við skólastig á
sama hátt og hugmyndasmiðir
menntamálaráðuneytisins hafa gert
í þessu máli. Þeir hafa haldið því
ffam að ffamhaldsskólanám sé fjög-
ur ár en það eigi að vera þrjú. Þetta
er ekki rétt. Framhaldsskólanám er
ákveðinn einingafjöldi sem nem-
endur taka ýmist á þremur, fjórum
eða fimm árum. Framhaldsskóla-
nám hefur nefiúlega gengið út á
sveigjanleika I námi þannig að hver
nemandi geti tekið námið á sínum
tíma. Þessu hafa skólamir sinnt og
einkum hefur þetta verið auðvelt I
framkvæmd í áfangaskólum.
Bekkjarkerfisskólar hafa einnig verið
með ýmsa möguleika í boði um leið
og þeir hafa haldið sérstöðu sinni.
Hamra á fjögurra ára námi
Á sama tíma hafa æ fleiri grunn-
skólanemendur tekið framhalds-
skólaáfanga á síðasta ári sínu í
grunnskóla sem sýnir að mörk
skólastiga eru orðin mun sveigjan-
legri. En í skýrslu menntamálaráðu-
neytisins er hamrað á því að námið
eigi að vera fjögur ár, ekki þtjú, og
það eigi að færa framhaldsskóláá-
fanga niður í grunnskólann eins og
að á milli skólastiganna sé einhver
gjá.
Hins vegar ber þessi skýrsla vott
um mjög eindreginn vilja til að spara
í ffamhaldsskólakerfinu með því að
velta einingum yfir á grunnskólana -
sem eru auðvitað reknir af sveitarfé-
lögtim en ekki rfldnu. Þessi spamað-
arhugmynd hefur að sama skapi
gert það að verkum að það hefur
ekki einu sinni komið til umræðu að
stytta fremur grunnskólann úr tíu
árum í níu ef menn vilja lækka stúd-
entsprófsaldurinn þó að skólaár
grunnskólanna hafi lengst verulega
á undanförnum árum.
Ráðuneyti fast í feni
Að lokum er ekki gert ráð fyrir
þeirri hugmynd að kannski þurfi
fslenskir nemendur jafiivel meiri
undirbúning en aðrir fyrir háskóla-
nám, ekki síst vegna þess að við
búum í litlu málsamfélagi og þurf-
um því meiri þekkingu á erlendum
tungumálum en ýmsar nágranna-
þjóðir okkar til undibúnings fyrir
háskólanám. Þessi staðreynd hefur
ekki verið tekin alvarlega og hætt við
að nemendur komi verr undirbúnir í
íslenska eða erlenda háskóla þar
sem nánast allt námsefni er á
erlendum málum. Með þessum
hugmyndum sjáum við því einfald-
lega fram á styttri, fábreyttari og
verri framhaldsskóla. Þegar nýr
menntamálaráðherra tók við störf-
um fyrir rúmu ári bundu margir
vonir við að hún kæmist úr því feni
sem ráðuneytið var að festast í.
Taki hendurnar frá eyrunum
En nýja skýrslan um málið reynd-
ist bara h'tt breytt útgáfa af þeirri
gömlu, með færri villum og á betri
pappír. Fátt í skýrslunni benti til að
ráðherra og ráðuneytismenn hefðu
sest niður og íhugað máhð. Seinustu
daga hefur ráðherra ferðast um skól-
ana og haldið fyrir eyrun þegar gagn-
rýnisraddir hljóma. Um daginn lýsti
hún því yfir á Alþingi að öll gagnrýni
á styttingu framhaldsskóla væri á
misskilningi byggð og að þá virtu
skólamenn sem hefðu tjáð sig um
máhð skorti heildarsýn.
Eftir rúmt ár í starfi
treystir ráðherra sér
til að lýsa því yfir að
allir sem eru ósam-
mála henni séu vit-
leysingar sem skilji
ekki djúpsettar ráða-
gerðir hennar.
Nú hefði maður haldið að nýr
ráðherra menntamála sem hingað
til hefur notið mikils áUts kysi að
koma fram við starfsmenn skóla-
kerfisins af virðingu og hugsaði sem
svo að öll sú reynsla sem þeir byggju
yfir vægi kannski ekki minna sam-
anlagt en nýfenginn frami. En það er
greinilega merkileg reynsla að verða
ráðherra á íslandi. Á einum fundi á
Bessastöðum breytast menn í hálf-
guði sem allt vita og skilja betur en
aðrir og eftir rúmt ár í starfi treystir
ráðherra sér til að lýsa því yfir að allir
sem eru ósammála henni séu
vitleysingar sem skilji ekki djúpsett-
ar ráðagerðir hennar.
Nú hvarflar ekki að mér að
Þorgerður Gunnarsdóttir sé hroka-
full kona. En ef hún tæki hendumar
frá eyrunum og hlustaði á þá sem
málið varðar kæmist hún kannski að
því hvemig málflutningur hennar
hljómar í eymm þeirra.
Starfsmaður Öryggis-
miðstöðvarinnar kom
rfíértil bjargar
Landspftalinn Lesandi sem þí
á spitala vegna bakverkja segir
Læknavaktina undirmannaða.
Plfn hiingdi:
„Ég var með hræðilega verki í
bakinu, en ég er öryrki. Eg hringdi
þess vegna I Læknavaktina, það hlýt-
ur að hafa verið undirmannað hjá
þeim því ég var látin bíða I símanum
í nokkrar mínútur. Þegar ég loks fékk
samband við hjúkrunarkonu var hún
eitthvað efins með að senda mér
lækni. Ég sagði henni frá bakverkj-
unum mínum og að ég væri frekar
illa haldinn. Hún setti mig þá á bið,
sagðist þurfa að taka annað símtal.
Eftir að hafa beðið eftir hjúkmnar-
konunni í 5 mínútur slitnaði sam-
bandið. Þá brást þolinmæðin, ég bý
hér í Hátúninu í öryrkjablokkinni og
er því með neyðarhnapp í íbúðinni
minni. Ég greip til þess ráðs að
þrýsta á hnappinn og treysta á að
einhver myndi svara kallinu. Þá kom
lflca hetjan mín undir eins, starfs-
maður Öryggismiðstöðvarinnar. Ég
Lesendur
veit ekki hvort hann hafi verið í
nágrenninu en fljótur var hann. Ég
veit ekki nafn hans en hann var mjög
liðlegur. Hann hringdi strax á sjúkra-
bfl sem kom svo að vörmu spori. Á
spítalanum fékk ég loks þá aðhlynn-
ingu sem ég þurfti á að halda. Ég vill
koma þökkum á ffamfæri til þessa
manns sem var svo liðlegur. Ég vona
lflca að það verði ekki jafii undir-
mannað á Læknavaktinni næst
þegar ég fæ svona í bakið."
Einkabílisminn
Fyirverandi stúdent hiingdi.
Mér finnst ótrúlegt að stúdentar
skuh kvarta og skammast yfir skóla-
gjöldum. Það er ekki hægt að segja
Lesendur
að þeir hafi það slæmt. Þetta fólk
eyðir öllum sínum peningum í
áfengi, eins og sést gjörla á ástand-
inu í miðbænum. Þar er þriðji hver
maður að eyða lánsfé ríkisins í
áfengi.
Auk þess mættu þeir líta í eigin
barm hvað varðar bflaeign. Er það
Stúdentar Mótmæla, en eiga fyrir einkabll-
um og áfengi.
tilviljun að bflastæðin við Háskóla
íslands og við Stúdentagarðana eru
drekkfull? Nei. Það er af því að
stúdentar eiga bersýnilega eldd fjár-
hagserfiðleikum.
Athugasemd um
fóstureyðingar
Jón Valui Jensson
skrifar.
Um leið og ég þakka
fyrir viðtalið við mig sl.
miðvikudag, vildi ég
gjarnan fá að biðja fyrir
eftirfarandi athuga-
semd: í viðtali í DV 2.
febr. er hermt eftir mér,
„að áárunum 1982-1999
hafi aðeins 1,1% fóstur-
Lesendur
eyðinga verið ffamkvæmdar fyrir
fimm vikna aldur fóstursins“ o.s.frv.
En þetta voru ekki tölur frá því ára-
bili, heldur er þessi útreikningur
byggður á rannsókn
minni á öðru tímabili,
frá 1975 til 1987. Þá fóru
27,4% fóstureyðinga
fram á 6-7 vikna fóstr-
um, 28,9% á 8 vikna og
42,7% á níu vikna og
eldri (allt upp í yfir 20
vikna). Árið 1990 var síð-
astnefndi flokkurinn
kominn upp í 45,1%. En
um tímabilið 1982-1999 get ég upp-
lýst lesendur, að þá var eytt nær 500
fóstrum sem voru 13 vikna og eldri
(497), þar af 213 sem voru 17-20
vikna og 26 yfir 20 vikna. Þetta er
hrikalegt að bera saman við myndir
af fóstrum á þessu þroskaskeiði.
• Eftir nýjustu kannanir Frétta-
blaðsins er ljóst að þeir HalldórÁs-
grímsson og össur Skarphéðinsson
eiga það sameigin-
legt að koma illa út
úr þeim. Þeir geta nú
endumýjað það sem
Bjöm Ingi Hrafiis-
son, aðstoðarmaður
Halldórs, upplýsti í
Silffi Egils um helg-
ina að össur og fleiri Samfylkingar-
menn hefðu, áður en kosninganótt-
in var úti, boðið Halldóri forsætis-
ráðherrastólinn. Nú geta Halldór og
össur tekið upp þráðinn og myndað
ríkisstjóm þar sem efst á lista verður
að banna skoðanakannanir Frétta-
blaðsins...
• össur stendur nú höllum fæti í
slagnum við Ingibjörgu enda vom
það honum og
stuðningsmönnum
hans mikil vonbrigði
að komast ekki á
lista yfir þá stjórn-
málamenn sem
mjóta mests trausts.
Það að formaður í
stjómmálaflokki, sem mælist af og
til sá stærsti á landinu, komist ekki á
blað, þykir segja ýmislegt um stöðu
hans. Hann mun nú höfða til um-
hverfissinna þar sem hann hafi unn-
ið afrek sem umhverfisráðherra á
meðan það var Ingibjörg Sólrún sem
tryggði Kárahnjúkavirkjun með at-
kvæði borgarinnar í Landsvirkjun...
• í Framsóknar-
flokknum brynja
menn sig fyrir
flokksþingið í lok
mánaðarins. Þótti
flokksmönnum
kveða við nýjan tón
hjá Halldóri þegar
hann sagði atburðina í írak nú vera
skelfilega en að sagan myndi dæma
hvemig færi. Halldór er ekki sá fyrsti
sem vitnar til þess að dómar sög-
unnar verði honum hliðhollir. Þetta
hefur Tony Blair notað í umræðun-
um í Bretlandi nú en áður vom það
frægar ræður Fidel Castro og Adolf
Hitler sem oftast er talað um þegar
menn réttlæta umdeildar ákvarðan-
ir með vísan til sögunnar...
• Engrnn veit hvernig mál munu
nákvæmlega skipast á flokksþing-
inu hjá Framsókn. Halldór hefur
lýst því yfir að hann styðji Guðna
áfram í varaformanninn en ekkert
hefur lengi heyrst í konunum sem
ætluðu sér miícið í æðstu stjórn
flokksins. SivFrið-
leifsdóttir situr sem
ritari en ekki er vit-
að hvort hún fái
mótframboð. Öll
spjót standa á henni
þar sem hún getur
ekki verið örugg
með að leiða flokkinn áfram í Suð-
vestúrkjördæmi og ekkert er víst að
hún verði ráðherra í næstu upp-
stokkun Halldórs, eins og hún von-
ast til þannig að einhverjir gætu
haft áhuga á aö ná henni niður úr
æðstu stjórninni...
• Töluvert var um umsóknir um
fréttastjórastarfið á Útvarpinu þar
sem Friðrik Páll
Jónsson situr. Meðal
þeirra sem okkur er
sagt að hafi sótt um
er Jóhann Hauksson
dagskrárstjóri Rásar
tvö en einnig er tal-
að um þá sem ekki
sóttu um: Broddi Broddason, rödd
Rfldsútvarpsins til margra ára sótti
ekki um og ekki heldur þeir sem
nefndir höfðu verið af Sjónvarpinu:
G. Pétur Matthíasson, Páll Bene-
diktsson og Valgeröur Jóhannsdótt-
ir...