Dagblaðið Vísir - DV - 07.05.2005, Side 61
I
£»V Helgarblað
LAUGARDAGUR 7. MAl2005 61
-------------------------s.
Landkynning íslands er fyndið fyrirbæri sem á sér langa sögu og er enn í brennidepli eftir þátt Opruh Winfrey
a upp höfðin
a natturi
Nokkrum
sinnum
höfiim við
farið á lím-
ingunum
þegar fjallað er um okkur
í erlendum fjölmiðlum.
Við erum einstaklega við-
kvæm fyrir áliti tnn-
heimsins á okkur enda
eina þjóðin í heiminum
sem á orðið „landkynn-
ing“ í timgumálinu.
Geysir og Vigdís
I gömlum tölublöðum af
National Geography, ffá árunum
eftir seinna stríð, má lesa greinar
um ísland skrifaðar af amerískum
hermönnum sem hér dvöldu. Þá
strax var fegurð íslenska kvenfólks-
ins farin að vekja athygli, enda
höfðu hermenn-
irnir fengið að
bergja af þeim
brunni. Her-
mennirnir
skrifuðu líka um
fegurð náttúr-
unnar, íslenska
hestinn og sam-
spil elds og íss.
Síðar komumst
við á koppinn
fyrir að geta
skipulagt stór-
viðburði - skák-
einvígið og
Reagan & Gor-
bachev - og Vig-
dís varð fyrsti
lýðræðislega BobbyFischer
kjörni forseti 1 heimi ar siæm landkynning.
kvenkyni. Við gátum líka
montað okkur af því að al-
þjóðlega orðið „Geysir" var upp-
runnið hér og að við áttum elsta
þingíheimi.
Fulllr unglingar Klisja - en
eru ekki klisjurnar sannar?
Svanhildur Hólm
Partí- Iklisjumaskinu Opruh.
bærinn
fæðist
En þetta gerðist allt á gamla ís-
landi. Þegar nútíminn læddist inn
og ísland breyttist úr einföldu
sveitaþorpi í það nútímaþjóðfélag,
sem við teljum
okkur vera í dag,
urðu Sykurmol-
arnir fyrsta ís-
lenska hljóm-
sveitin til að slá í
gegn um allan
heim. í viðtölum
við Sykurmol-
anna voru þeir
alltaf eiturhressir
en duttlungafull-
ir. Sjálfsstæðir
listamenn, skáld
og heimspeking-
ar, sem sögðust
éta lunda og
djömmuðu stíft.
Erlendir blaða-
menn mættu á
svæðið til að hitta þetta
skrýtna fólk á heimavelli,
duttu í það með Molunum
og fóru til baka timbraðir en glaðir
og fræddu umheiminn um þennan
magnaða stað. Hugmyndin um
partíbæinn Reykjavík var fædd.
stjömum, popphátíðin
Uxi 1995 dró að sér út-
lenda sukkara sem
djömmuðu í góðu veðri
í náttúrufegurðinni.
Erlend tískublöð til-
kynntu að Reykjavík
væri heitasta partíborg-
in. Go-flugfélagið byij-
aði að flytja inn út-
lenda djammbolta.
Nýjasta dæmið um
þessa sukkmynd af ís-
landi er þátturinn
Amazing Race, sem
vakti helst athygli fyrir fullu krakk-
ana í Keflavík og svo myndband
Bjarkar við lagið „Triumph of the
Heart", sem sýnir brjálað fyllirí í
djammborginni.
Fancy a dirty weekend?
Samfara sögum af sukki fór um-
heimurinn að tala um Reykjavík
sem stað þar sem auðvelt væri að fá
sér á broddinn. Að steipumar (og
strákamir) væm lausar í rásinni og
svæfu hjá á fyrsta deiti. ísland er
svo sem ekkert eitt um þessa
ímynd. Sænskar og danskar konur
em með þessa sömu staðalímynd
og margar aðrar þjóðir. Ýmislegt
hefur ýtt undir þessa ímynd og
söluherferð Icelandair, „Fancy a
Dirty Weekend?", vegur þar eflaust
þungt. í kjölfarið sáust íslenskar
flugff eyjur sem Iauslátar partídúkk-
ur í Sopranos-þætti og Oprah Win-
ff ey hamraði á klisjunni í þættinum
sínum nú fyrir stuttu.
Álfar náttúrunnar
Til viðbótar við sukk og sex-
fmyndina hefur ný landskynning-
arklisja bæst við: náttúmvæna álfa-
og
Sykurmolarnir Partíbærinn
fæddist með vinsældum þeirra.
ekki er Kárahnjúkavirkjunin eða sí-
fellt kvabb um að fá að hefja aftur
hvalveiðar betri kynning. Steininn
tók svo úr þegar íslendingar björg-
uðu Bobby Fischer úr japönsku
fangelsi. Margir supu hveljur þegar
erlend stórblöð húðskömmuðu
okkur og sögðu þetta mikil mistök.
Spurningamar sem eftir standa em
því: Viljum við ffekar vera þekkt í
heimsþorpinu fyrir tuddaskap við
náttúmna, stuðning við stríð og
höfðingjasleikjuskap við rasista,
huldufólksímyndin. Þegar Björk
hóf sólóferil var „the icelandic elf1
fljótlega sú klisja sem blaðamenn
nomðu umvörpum og sjálf gekkst
Björk upp í þessu að hluta, talaði
um samband sitt við náttúmna og
mætti í klikkuðum svanakjól á Ósk-
arsverðlaunin. í kjölfar Bjarkar
slógu Sigur Rós og múm í gegn í út-
löndum og em hljómsveitarmeð-
limir ævinlega
Friðrik Þór Skrítið spurðir um
fn!U nn lnnd<:lnn.
* MichaelMoore
eða sem skntið Ger0i grín a0 okkur
og ffumlegt lið
sem bíður upp á brjálað partí sem
allir geta fengið á broddinn? Og
getum við nokkuð breytt því hvað
útlendingum finnst um okkur? Er
ekki búið að ákveða það áður en við
mætum, eins og Svanhildur Hólm
fékk að reyna?
Björk Náttúrulegur álfur.
Úr National Geography 1951
„With their nylons and toeless slipp-
Partí partí partí
Um svipað leyti gerði
60 Minutes sérstakt
innslag um drykkju ís-
lenskra unglinga. Krakk-
ar veltust um í miðnæt-
ursólinni á Lækjartorgi
og margir skömmuðust
sín þegar þeir sáu þátt-
inn. Sífellt fleiri útlend-
ingar mættu þó á svæð-
ið. Damon Albarn, þá
söngvari í einni vinsæl-
ustu hljómsveit Eng-
lands, keypti sér hús í
Grafarvoginum. Kaffi-
barinn moraði af stór-
samband sitt við náttúruna þegar
þeir fara í viðtöl erlendis, en aldrei
spurðir um fylhrí og kynlíf enda
passar það líklega ekki næmri inn-
hverfri tónlistinni. í álfapakkann
má svo setja myndir Friðriks Þórs,
sem lengst íslendinga hefur náð
með myndum sínum. Þar leikur
sérkennilegt fólk og náttúran aðal-
hlutverkin.
Tuddaskapur slæm land-
kynning
En það er ekki eintómt grín að
vera Islendingur. Margir sukku
ofan í sætið á myndinni Fahrenheit
9/11 þegar Michael Moore dirfðist
að gera grín að okkur sem stuðn-
ingsmönnum Íraksstríðsins. Sú
ákvörðun var slæm landkynning og
4.