Dagblaðið Vísir - DV - 11.06.2005, Qupperneq 19

DV Helgarblað
LAUGARDAGUR 17. JÚNl2005 19
Ihvert sinn sem bömin mín fara að
heiman sækir óttinn að mér. Lengi
vel hélt ég að ég myndi losna við
þessa tilfinningu þegar þau yrðu eldri.
En þegar litla dótturdóttir mín fæddist
fyrir tæpum 6 árum, áttaði ég mig á að
óttinn myndi fylgja mér áfram. Ég verð
að sætta mig við það og ekki er um
annað að ræða en lifa með því, segir
Jóna Dóra.
Hún segir að eigi að síður hafi hún
reynt að láta bömin ekki finna hvemig
henni líður. En það sé ekki létt verk að
leyna því.
Önnum kafinn við að pakka
Jóna Dóra er önnum kafin þessa
stundina. Hamast við að pakka niður í
kassa á meðan hún spjallar. „Við erum
að flytja á Vellina,“ segir hún og grínast
með að hún verði að vita hvemig sé að
búa þar. „Við höfum verið að úthluta
lóðum þar og hvers vegna ætti ég ekki
að búa þar eins og fjöldi annarra Hafii-
firðinga," segir hún hlæjandi og tekur
sér hvíld og lagar kaffi.
Þau Guðmundur Ami hafa búið í
miðbæn Hafnarfjarðar með bama-
hópinn sinn. Þar býr einnig elsta dóttir
þeirra, Hildur, og Aþena Ama dóttir
hennar. „Okkur finnst ósköp gott að
hafa þær hjá okkur og í raun em það
forréttindi að fá að fylgjast jafn náið
með þroska og vexti bamabamsins
stns,“ segir Jóna Dóra og hellir kafli í
bolla.
Hún sýpur á svörtu kaffinu og við
hverfum rúma fjóra áratugi aftur í tím-
ann. í Bústaðahverfið, þar sem Jóna
Dóra lék sér moldug upp fyrir haus
með náttúruna allt um kring. „Við
fluttum á Tunguveginn þegar ég var
þriggja ára. Þá var hverfið að byggjast
upp og bamaskarar í hverju húsi. Við
komum úr Múlakampi, en þar bjugg-
um við í bragga enda mikil hús-
næðisekla í borginni á þeim tfrna," seg-
ir hún og neitar að það sé eitthvað til að
skammast sín fyífr. „Þvert á móti.
Bragginn sem við bjuggum í var flott-
asti bragginn í kampnum því pabbi var
svo reglusamur og var alltaf að dytta að
honum og sá um að hann væri skín-
andi fírin," segir hún og hallar örlítið
undir flatt.
Stelpustrákur á Bústaðavegin-
um
Við Tunguveginn, Ásgarðinn og
Réttarholtsveginn vom byggð raðhús á
þessum tíma, en þau vom hugsuð fyrir
bammargar fjölskyldur. „Já það var
nóg um að vera. Fossvogurinn óbyggð-
ur og þar vom bara tún sem við krakk-
amir lékum okkur á. Það var gaman að
alast þama upp og ég var mjög atorku-
söm," riflar hún dreymin upp.
Á Tunguveginn fluttu afi og amma
Jónu Dóm og hún segir að það hafi
verið nóg pláss fyrir alla. “Eg á ein-
staka foreldra sem þótti það ekki til-
tökumál að hafa afa og ömmu á
heimilinu auk okkar systkinanna. Við
emm fjögur systkinin, en ég er eina
stelpan í hópnum. Ekki er ólíklegt að
það hafi haft áhrif því ég varð hálf-
gerð strákastepla. Þeir notuðu mig
sem stuðpúða," segir hún hlæjandi.
„Nei, nei við vomm miklir vinir og
tókum heilmikinn þátt í lífi hvers
annars. Fylgdum hvert öðm eftir í
íþróttunum eins og reyndar foreldrar
okkar líka. Það var ekki algengt á
þessum ámm að foreldrar eltu börn-
in á íþróttavöllinn eins og sjálfsagt
þykir í dag. En foreldrar mínir virðast
hafa verið á undan sinni samtíð því
þau fylgdu okkur vel eftir, þó sérstak-
lega Heimi, yngsta bróður mínum.
Enda var þeirra frítími þá orðinn
rýmri.” „Ég er svo lánsöm að eiga
bara góðar minningar frá æskuámn-
um enda umvafin góðu fólki, foreldr-
um, bræðrum, ömmu, afa og frábær-
um vinum og vinkonum “ bætir Jóna
Dóra við.
Hlýddiogfór íVal
Bræður hennar, rétt eins og hún,
em mörgum kunnir, en Jón H. Karls-
son var handboltamaður í Val og lék
með landsliðinu. Hann er einn þeirra
sem tilheyrðu mulningsvélinni frægu í
Valsliðinu á sínum tíma og var alltaf
kallaður Ponni innan vallar sem utan.
„Mér skilst að foðuramma mín hafi
byrjað að kalla hann þessu nafrii og
það bara festist við hann. Ég held ég
hafi aldrei á ævi minni kallað hann Jón.
Næstur honum í aldri er Finnbogi en
yngstur er Heimir, kunnur knatt-
spymumaður sem lék með Víkingi og
„Það er alveg nóg að
taka utan um tnarm
án orða. Erfítt var að
heyra fólk hughreysta
mig með því að bencia
á að við gmtum eígn~
cist önnur börn, En
auðvitað meinti fðik
vel, ötlum varsva
mikið t mun að hugga
okkur. Bn ég þoldi ilta
þegar þetta var sagt
Þctð gétu engin önnur
börn komið f stað
drengjanna mtnna*4*
var einnig í nokkur ár í atvinnu-
mennsku í Hollandi. Heimir var lengi
íþróttafréttamaður á Stöð 2, en er nú
umsjónarmaður íslands í bítið ásamt
Ingu Lind.
Jóna Dóra lifði og hrærðist í íþrótt-
um eins og bræður hennar og var til að
byrja með í Víkingi. „Svo kom ég eitt
kvöldið heim af handboltaæfingu og
þá tilkynnti Ponni mér að ég ætti að
mæta á æfingu daginn eftir. Ég hélt
ekki, það væri engin æfing þá og skildi
ekki hvað hann var að tala um. Þá var
vinurinn búinn að skrá mig í Val og ég
hlýddi. Það var ekki erfitt þar sem mjög
margar stelpur innan úr Bústaðahverfi
vom í Val," segir hún og bætir við að
hún geti ekki annað en verið bróður
sínum þakklát. „Ég var mjög ánægð í
herbúðum Vals og þar kynntist ég
stelpum sem síðar urðu mínar bestu
vinkonur. Vináttan hefur varað síðan,
en við erum nokkrar saman í sauma-
klúbbi og förum í ferðalög og út að
borða saman," segir Jóna Dóra og horf-
ir ofan í kaffibollann.
Hún hefur orð á að kaffið sé orðið
kalt og stendur upp og hellir dreggjun-
um í vaskinn. „Þetta var yndislegur
tími. Lífið og tilveran snerist um vin-
konumar og handboltann. Það var
ekki flóknara en það," segir hún hlæj-
andi.
í sendiráðinu í London í eitt ár
Sautján ára bauðst Jónu Dóm að
vera í London í eitt ár. „Helgi Ágústss-
son og Hervör Jónsdóttir kona hans og
frænka mín, tóku mig með til að passa
strákana sína. I dag em þessir strákar
orðnir mætir menn, einn þeirra erlög-
reglumaður, sá næsti ráðuneytisstjóri
og sá þriðji sálfræðingur. „Það var ofsa-
lega gaman í London og ég naut mín
vel þar. Þegar ég kom heim fór ég í hár-
greiðslu en það varð endasleppt með
það nám," segir hún hlæjandi og rifjar
upp hvernig það fór. „Við áttum ekki
skap saman ég og meistarinn. Ég var
ekki sátt við hana og sagði mína mein-
ingu. Það kostaði mig hárgreiðslunám-
ið," segir Jóna Dóra og veltir fyrir sér
hvort hún hefði tekið aðra stefriu í líf-
inu ef hún hefði haldið sér saman í stað
þess að opna munninn. „Nei, ég er sátt
við þá leið sem ég fór í staðinn því að í
kjölfarið sótti ég um starf sem próf-
arkalesari á Mogganum. Mig minnir að
hátt í fjömtíu manns hafi sótt um starf-
ið og þar á meðal einhveijir háskóla-
menntaðir.”
Pabbi neyddist til að kaupa
Moggann
Jóna Dóra segist segja þetta satt.
Hún hafi víst komið best út úr prófi
sem lagt var fýrir umsækjendur. „Já,
íslenskan lá vel fyrir mér. Heima var
lögð mikil áhersla á að við töluðum
rétt mál og við vorum umsvifalaust
leiðrétt ef við sögðum eitthvað rangt.
Þannig síaðist málkenndin inn og ekki
síður virðingin fyrir málinu," rifjar hún
upp, en ljóst er að Jóna Dóra hefur
ekki verið neinn aukvisi. Innan við tví-
tugt ráðin sem prófarkalesari á risan-
um sjálfum. „Það var ofsalega gaman
að vinna á Mogganum og ég vann þar
með æðislega skemmtilegu fólki sem
ég hugsa oft til," segir hún dreymin á
svip. "Og pabbi neyddist til að fara að
lesa Moggann, sem hann af pólitísk-
um ástæðum hafði ekki séð ástæðu til
að gera fram að því. Hann hefur verið
áskrifandi síðan”, segir Jóna Dóra og
hlær dátt.
Kynntist Guðmundi Árna í
gegnum handboltann
Um svipað leyti kom Guðmundur
Ámi til sögunnar. Jóna Dóra segist
hafa fylgt vinkonum sínum eftir þrátt
fyrir að hún sjálf væri hætt að æfa og
spila að mestu leyti. „Það var mjög
sterk samstaða meðal íþróttamanna.
Það þekktust allir innbyrðis, í hvaða
félagi sem þeir voru. Menn skemmtu
sér saman og á hverju ári var upp-
skeruhátíð handboltamanna þar sem
verðlaun voru afhent. Þangað mættu
allir og þar var fjörið. Ætli ég hafi ekki
hitt Guðmund Áma fyrst þar,“ svarar
hún og ekld er laust við að hún verði
dálítið feimnisleg á svipinn.
”Við vorum bæði rétt um tvítugt og
fannst við fullkomlega tilbúin til að
takast á við ltfið.” Einliverjum þætti
það ekki hár aldur nú. „Nei, ég veit
það, en þetta voru aðrir tímar. Ég man
eftir að vinkonur mínar voru að festa
sig í kringum tvítugt og sumar fyrr,"
segir Jóna Dóra og viðurkennir að
auðvitað hafi stúlkur verið heldur ung-
ar. En viðhorfið gagnvart þessum mál-
um var bara allt annað á þeim árum.
Nú er talið sjálfsagt að ungar konur og
vissulega karlar, mennti sig og njóti
ltfsins áður en lagt er í hjónaband og
barneignir. Þessi þróun er auðvitað fi'n
og ég er stolt af unga fólkinu okkar.
Mér finnst það að mörgu leyti skyn-
samara en við vorum. Hins vegar er ég
ekkert hlynnt því að fólk bíði með
barneignir fram á gamalsaldur." segir
hún.
FH - ingurinn fór pínulítið í
taugarnar á Valskonunni
Guðmundur er ári eldri en Jóna
Dóra og spilaði með meistaraflokksliði
FH. „Jú, hann var áberandi," segir hún
ogrifjar upp að hann hafi farið pínulít-
ið í taugamar á henni áður en hún
kynntist honum að einhvetju ráði.
,Æi, mér þótti þeir vinimir dálítið
hrokafullir og stórir upp á sig. Hann og
Gunni Einars, sem nú em bæjarstjóri í
Garðabæ," segir hún hlæjandi. Og hún
var ekki ein um það. Þetta fylgdi þeim
nokkrum í FH-liðinu. Jóna Dóra segir
að fljótlega hafi komið í ljós að allt hafi
þetta nú rist ansi grunnt. „Þeir vom
það náttúrulega ekki þegar á reyndi og
ég kynntist þeim. Báðir algerar perl-
ur,” segir hún og stendur upp til að
svara dyrabjöllunni.
Foreldrar hennar em mættir til að
hjálpa til við pakka. Þau heilsa hlýlega
og em fljót að taka til hendinni
Jóna Dóra sest niður og rifjar upp
sambandið við Guðmund Áma fyrir
réttum þijátíu árum. „Allt gekk þetta
nú tiltölulega hratt fyrir sig.
Jóna Dóra með Heimi yngsta bróður
sínum Hún var ein íhópiþriggja bræðra og
segist hafa verið hálfgerö strákastelpa.
Og börnin fóru að koma í heim-
inn
Eins og reyndar flest það sem við
tökum okkur fyrir hendur; við höfum
hvomgt þolinmæði til að drolla við
hlutina. Við eignuðumst okkar fyrsta
bam einu og hálfu ári eftfr að við
kynntumst, hann Fannar Karl minn,”
segir hún og þagnar augnablik. „Við
giftum okkur síðan þegar hann var
þriggja mánaða og fluttum í nýja íbúð
héma í Norðurbænum. Ég vann áfram
á Mogganum þar til Brynjar Freyr
fæddist í mars 1980. Dagheimilispláss
var ekki inni í myndinni. Guðmundur
Ámi var um það leyti í háskólanámi og
átti að heita í forgangi. Ég man að
hringt var í mig frá dagheimilinu þegar
Fannar Karl var byrjaður í skóla og mér
boðið pláss. Þannig var þetta á þessum
árum," segir hún og bætir við að það
séu sem betur fer aðrir tímar nú.
Þriðja bamið, Margrét Hildur
fæddist seint á árinu 1981. „Ég hafði
nóg að gera við að hugsa um bömin og
við Guðmundur stækkuðum við okkur
og fluttum í raðhús í Hvömmunum,"
riflar Jóna Dóra upp.
Vond tilfinning í heilbrigðis-
ráðuneytinu
GuðmundurÁmi hafði tekið mark-
visst þátt í stjómmálum allt frá því Jóna
Dóra kynntist honum. Frami hans í
pólitfkinni átti því ekld að koma nein-
um á óvart. Og allra síst konunni hans.
Jóna Dóra segist samt ekki hafa verið
alveg sátt við að hann yrði bæjarstjóri í
Hafnarfirði á sínum tfrna. „Hann gaf
kost á sér í fyrsta sæti á lista Alþýðu-
flokksins og leiddi listann til sigurs. Og
ég játa það alveg að ég var ekkert allt of
hrifin af því í byrjun að hann færi í
þann slag,” segir hún hugsandi. Bætir
við að hún hafi verið enn ósáttari við
það þegar maður hennar tók að sér
heilbrigðisráðuneytið. „Ég hafði vonda
tilfinningu fyrir því og eins og ég hafði
áður verið í vafa um að Guðmundur
ætti að gefa kost á sér í sæti bæjar-
stjóra, vildi ég, þegar þama var komið
sögu, að hann héldi sér áfram í stól
bæjarstjóra,” segir hún og bendir á að
það hafi verið erfitt tímabil hjá þeim
öllum þegar atgangurinn var hvað
mestur og Guðmundur tók þá ákvörð-
un að segja af sér ráðherradómi. „Það
er nokkuð sem ég óska ekki nokkmm
manni að ganga í gegnum."
Ólýsanlega sárt að missa börnin
sín
Árin á undan höfðu verið þeim
Jónu Dóm og Guðmundi Áma mjög
erfið. Fá ár vom síðan þau misstu
drengina sína í eldsvoða. Það þarf ekki
að lýsa harmi þeirra fyrir neinum. „Lík-
lega nær hugsun fólks ekki svo langt.
Ég held að margir hugsi um þá skelf-
ingu að missa bömin sín en svo getur
fólk ekki hugsað lengra. Það er ekkert
skrýtið," segir hún alvarleg á svip og
hagræðir sér í stólnum. „Ég ætía ekki
að fara nánar út í það, en ég er alltaf
þakklát fólkinu mínu, vinum og kunn-
ingjum auk bæjarbúum fyrir ómetan-
legan stuðning," segir Jóna Dóra og tel-
ur víst að þau Guðmundur hafi gefið
frá sér sterka vísbendingu um að það
væri í lagi að tala um sfysið og drengina
þeirra. „Það hjálpaði án efa og þess
vega var fólk ekki feimið og hrætt þeg-
ar það hitti okkur. En margir áttu mjög
erfitt og vissu ekki hvemig þeir ættu að
hegða sér eða hvað þeir ættu að segja,"
segir hún og leggur áherslu á að það sé
oft gott að segja sem minnst.
Hugsa til þess á hverjum degi
hvað þeir væru að gera
„Það er alveg nóg að taka utan um
mann án orða. Erfitt var að heyra fólk