Dagblaðið Vísir - DV - 14.01.2006, Blaðsíða 44
SvnsafSsTsv-
44 LAUGARDAGUR 14.JANÚÁR2006
I kringum iösludiiginn þrcttíinda ln:f
ur myndast .1kvc:ðin inenning uða & ,,
siiMinnning smn liyggir á lnyllingsmynd \ N
um cða „slaslicr" myndimi cins ng |)icr V\ ,j |
cru cinnigkallaðar. Myndirnar vnrn ný lcg V\ ^
und hryllingsmynda jiar scm möðiirsjúkur /- •!
mnrðingi cllisl við hnp unglinga cð;i imgs V. '
fðlks ng mtirkar úr |icim lílið cinu al iiðru. Ung V *
lingiirmr cru cinir íi híili og Ijarri skilningi cða f’j'dp' j'i
hjíilp fiillorðinnn. I (icssum myndiim var yliricill
hlíinda af kynlíll, citurlyljancyslii ng ftðru Ivísýnu
alh.cfi scm ungmcnnin aðhöfðusl. liinkcnni myndana ’
var að |),cr vnru framhaldsmyndir sem knmii í kippiim, {
ng gicði |icirra ng vinsældir virlusl dafna mcð hvcrri ;
mynd. I
Uppruni grímuklædda geðsjúklingsins
l'essar icgundir mynda ciga rælur sýnar af rckja alli afl
ur að gfimlum hrylHngsmyndtnn cins og l’ccping Inrn og
hinar klassísk myndar I’sycho, eftir Alfred I lil j
hcocks.Pyrstu myndirnarafþessu tagi cru myndireinsog /
Thc Texas Chain Saw Massacre og Black Christmas, setn
að knmu lít snemma íi ðltunda áratugnum.
gcngni Sircam. Oll
f/áíj vnru |).að Ir.'i'gir lcikarar lir
¥ sjónvarpsþfíllum. í kjiilfaríft aM
! 'Kj)W A Scrcam kom ftnnur hylgja
af tnrsgððum myiulum af þcssu
tagi, til dæmis I Knnw Whnt You l)id
Disl Summer. Hirmig fðru að dctta inn
cndurgcrðir af gftmlu myndunum. Mcnn
i reyndu hvað |)cit g.ilu lil að injólka þennan
hransii og við og við koma inyndir í þessum
stfi, en cnginn f neinum klassa.
! Japanska innrásin og endurlífgun
B-unglingahrollvekju
Eftir að fófk varð afti
I I Eftir að fólk varð aftur leitt á þessari tcgund
i mynda kotnujapanskarhrollvekjuráfæribandi íkjftl-
\ farið á myndinni The Ring. Eltir það kepptust mcnn f
' ' llollywood við að endurgerajapanskarhrollvekjur og án
efa margir sem cnt viðkvæmir fyrir fftlum ungum, asísk- ■
k utn stelpum mcð sítl hár.
En rni virðisl sem splatter- og kynlffsunglingahryllingur-
f \ inn hafi fengið nýtl líf með tilkomu myndarinnar Hostel.
RMyndin hefur notið tnjög mikilla vinsælda og fengið mjög
góða dóma hvarvetna. Hún fjullar um jtrjá ung.a menn og
||j ógöngur þeirra. Þarna er óneitanlega að sjá göinlu formúl-
ÍSKB ttna, kynlíf, ungt fólk í öngutn sínuin og sérlega geðsjiika ein
u\f|jf staklinga. Hostel er f raun gatnla ung-
' ij lingiihrollvckjan á slcrunt. Elegn- —
1 iim holum og brjóslahftldum cr s
/ skipl lil lyrii algjftis nckl. Blóði / ’^H
/ og limlcsiini'.um ci skipi iii lyi ji x
skuggalcgar píningar og algjftr- «
ii11 líkainlcgan viðbjóð. I'orcldr I Hjj^pJI
íirnir nciluðu ekki lcngur að /
triiii imgmcimunum, |)íiii vmu ^^H \
bara ekki á staðnum. j ^HR#
Það vcrður skcmmlilcgl að í
sjá Itviið næstu ár bcra í skauli ^Hp -k jl^H w'
sér í þcssum bransa, cn slrax \ .M ! HS w.i.
er tniið að lcggja drftgin af \ Wj j
i lostel 2. 'Ml
mqelnmlv.li \
Gullöld unglingahrollvekju
En gullftld þessarar tegundar biyll
ingsmynda byrjar |)ó klárlega tneð
Ilalloween myndiim (olins
Carpcnlcrs |)iir scm hin hrjóslgóða j?í
lamic l.cc Curlis hljóp svo cflir / „'tal
minnilcga undan mjiig svo gcð /
sjiikum hróðii sfnum Michcal I'
Mycrs. I'llir lylgdu svo hinai klass I y .««8»
ísku Þ'riday Ihc l.’Jlh myndir eftir Vti|
Scan S. Cunningham og scinna V-.
mcir A Nightmare on Elin Slrcet cft- V'.
ir mcislara Wcs Cravcn. IJáðiir þcssar V ^jj
myndir álti |)ó nokkrar framhalds- N.
rnyndir en elns og llestar „slashcr" mynd-
ir urðu |)<cr slakari cltir |)ví scm |)íer urðu
ficiri. f kjölfar þessara mynd.a koniu smellir cins
og llellraiscr og Slecpaway Camp. Undir lok nf-
unda áratugarins var fólk orðið hállleill á þcssari
tegund rnyndti og þær lognuðust hállpartinn iital.
„Kombakkið" og ný bylgja mynda
Unglinguhrollvckjur komu svo stcrkar til hiika um tniðjan Ifunda ára
luginn með myndinni Seream. Myndin var gríðarleg.a vinsæl og endur-
vakii hcldur betur þennan anga hrollvekjugeirans. Mcð lilkomu Scre.am
Föstudagurinn þrettándi hefur lenqi verið talinn óheilladagur mikill. Kenningar eru uppi um að hann eigi
rætur sínar að rekja til síðustu kvölamáltídarinnar, norrænnar goðafræði og jafnvel timatala. Dagurinn er
virkilegt vandamal hjá mörgum og eru margir dauðhræddirvið töluna 13. "
Eösludagurinn þrettándi er í mörgurn
siimlclftgum lalinn mikill óhcilladagur, ogef
)iið er ckki lostudiigur [)á er |)að jafnvcl cin
hver annar dagui . 'l'il dæmis í (írikklandi og á
Spáni cr það þriðjudaguiinn þrctlándi sem
cr talinn til óheilla. Nokkrnr kenningar hafa
vcrið uppi um uppruna fftsludagsins þrctt-
ánda, cða óttann scm tengist honutn. I'il cm
mismunandi kenningar um hvar óttinn við
fftsludaginn jircltánda cr upprunninn.
Uppruni hjátrúarinnar
I Ijátrúin cr talin vcr;i lengd síðustu kviild-
máltíðinni þar sem Jesús og íærisveinar hans
voru þrellán saman á fftsludaginn langa þcg-
ar hin sftguJcga síðasta máltíð Krists er sftgð
hafa ált sér stað. Þcssu Irú á sér scnnilcga
rætur aö rekja lil miðalda. önnur kcnninger
að Jietta eigi railur að rckja lil þcss að dagatöl
byggð á lunglinu vcrði að hafa 13 mánuði
sum ár. Ár hyggð á gnngi sólar og
fslftmsk dagiilol eru ulllufmcð 12
mánuði. Enn ein kenningin er
lir norrænni goðaliæði, þar sem
tólf guðir voru við veisluhöld
Valhftll. Ilinn illtæmdi Loki
ruddist |)á óboöinn ívcislunasem
þrcltándi aðilinn. I lann kaslaði
grein af mislilteini í IJaldur, guð ham
ingju og glcði. IJiildur dó og hcimurinn sftkk
í myrkur og sorg í kjiilfarið. Skýringamar cr
því Ijftlmargar á því hvcrs vegiiii hjátrúin
hófst og cr erfitl að scgjii að ein sé réttari cn
önnur.
Óheppnin staðreynd
Ilvað scm hjátrú líður sýna margar r;inn-
sóknir að þetta sé í raun mikifl óhappadagur
fyrir marga. Sumir eru hreinlega líklegri til að
delta, slasa sig eöu lenda f hrakfiirum þcnn-
an umdeilda dag. Þetta á þó
aðallega við um það fólk sem
byggir upp miklnn kvfða,
ótlii og slrcss gagnvarl
deginum. Áætlað er iið iilll aö
1100 lil 900 milljónir dala tap-
ist f Bandaríkjunum í hvcrt
sinn sem föstudagurinn þrctt-
ándi cr. Vegna þess að fólki neit.ur
hreinlega að ferðast eða fara f vinnu.
Kaldhæðnin cr líka ckki langl undan. Á
hverju 400 árum kemur dagurinn 4000 sinn-
um og er föstudíigur sá dagur vikunnar sem
einhverra hluta vegna er líklegastur til að
vera 13. einhvers mánaðar, stærðfræðUega
séð.
I Ivað sem þessum staðreyndum líður er
vissara að hafa vaðið fyrir neðan sig.
as
geirtfödv.is