Dagblaðið Vísir - DV - 08.03.2006, Blaðsíða 29

Menning DV
MIÐVIKUDAGUR 8. MARS 2006 29
Kjggjggg

Íl

■;
unHH|■
1
..-;■■■
■■I
Síðustu forvöð fyrir
vond íjóðskáld

Nýhil vildi koma því á framfæri
við lesendur menningarsíðu að loka-
frestur til að skila inn ljdðum í Is-
landsmeistaramót Nýhils í ömurlegri
ljóðlist rennur út á miðnætti. Sem
fyrr segir, þá verður tekið tillit til
asnalegra myndlíkinga, klaufalegs
orðalags og ósmekklegs umfjöllunar-
efinis, auk annarra stflbragða ömurð-
arinnar sem dómnefnd þykir rétt að
hafa til viðmiðunar.
Athygli skal einnig vakin á því að
verðlaunaafhendingu hefur verið
frestað um tvo daga. Hún verður ekki
15. mars eins og haldið hefur verið
fram, heldur föstudaginn 17. mars.
Eiríkur Örn Norðdahl
Er Nýhilmaðurinn Eiríkur vont
eða gott Ijóðskáld? Um það
eru víst skiptar skoðanir.
■■■■■■

Kammermúsikklúbburinn hélt lokatónleika sína í Bú-
staðakirkju á sunnudag og flutti þar verk eftir Mozart
og Shostakóvitsj. Að mati Sigurðar Þórs Guðjónssonar
var sumt leikið af svífandi léttleika en annað ekki.
Herfileg
skepraun

pí : ■; ■"'■
1
K

Æ
Æml
Sumir telja að strengjakvartettar
Shostakóvitsj séu jafnvel merkilegri
en sinfóníur hans og í þeim sé tjáning
hans dýpri og persórflegri. Annar
kvartettinn, frá 1944, var fluttur á
þessum tórfleikum. Burðarás hans er
annar kaflinn sem nefndur er
resítatíf og rómansa. Þar leikur fyrsta
fiðla átakanlega harmrænan einleik
og gefur verkinu þann sorglega blæ
sem einkennir flesta kvartetta tón-
skáldsins sem uppi var á óþolandi
tfrnum í óþolandi þjóðskipulagi.
Þjóðlagablærinn er líka sterkur í
þessu ágæta verki. Verkið var sóma-
samlega spilað, ekki síst af fyrstu fiðl-
unni, jafnvægi raddanna var nokkuð
gott og talsverð kynngi í flutningum.
Svífandi léttleiki
Það fer víst ekki framhjá neinum
að í ár eru 250 ár liðin frá fæðingu
Mozarts. Lítill friður verður því víst
Lfyrir tónlist hans. Það er vissulega bót
í máli að mörg verka hans, en alls
ekki öll, eru sannkölluð eðalmúsik.
Hvað persónu Mozarts varðar þá var
hún eflaust mjög ómerkileg eins og
látið er liggja í leikritinu og bíómynd-
inni um Amadeus. En erfitt er að sjá
hvaða máli persóna Mozarts skiptir
eiginlega úr þessu. Þær goðsagnir eru
löngu liðnar undir lok að þroska- og
siðferðisstig mikilla listamanna sé á
borð við listgáfu þeirra, hvað þá þeg-
ar um er að ræða allt að því yfimátt-
urlega hæfiieika eins og Mozart
hafði. Flautukvartett hans K. 285 var
fluttur af stflhreinum og svífandi létt-
leika eins og hæfir honum. Hann er
svona léttmeti sem er eins og semji
sig sjálft, glaðvært, áreynslulaust og
fullt af hugmyndum, sem engu erlflc-
ara en Mozart hafi gripið úr loftinu
sisvona lflct og kraftaverkarlinn Sai
Baba á Indlandi grípur ávexti og ann-
að góss út úr alls engu.
Lokatónleikar Kamm-
ermúsikklúbbins
starfsárið 2005-2006.
Verk eftir Mozart og Shostskó
vtsj. Flytjendur: Hildigunntn
Halldórsdóttir, Sigurlauy Eð
valdsdóttir, Jónina Auðtir
Hilmarsdóttir, Sigurdur Hull
dórssonn og Hallfriður Ólafs-
dóttir. Bústaðakirkja 5. mars.
Tónlist
Leikurinn ónákvæmur
Þau eru mörg kraftaverkin í lífinu.
Divertmentóið K. 563 er eitt af þeim
allra mestu. Enginn er víst gagnrýn-
andi með gagnýnendum, þegar tón-
list Mozarts er annars vegar, hvað þá
á Mozart-ári, nema hann vitni í tíma
og ótíma í tónlistarfræðinginn Alfred
Einstein, sem var frændi afstæðis-
Einsteins, en hann segir svo um þetta
verk í bók sinni um Mozart: „Mozart
samdi fáa úrvinnsluhluta af jafn
vægðarlausri alvöru og í fyrsta kafl-
anum, fá adagio af annari eins vídd
og breidd , fáa lokakafla af jafn inni-
legum yndisleika; og jafnvel „glað-
.'Ufr'i'rí
*r«>
Wolfgang Amadeus Mozart
„Divertmentóið K. 563, er eitt af
mestu kraftaverkum Mozarts.
Því má ekki klúðra,“ segir Sig-
urður Þórí dómnum.
væru„ kaflamir - menúettamir og
andantetilbrigðin - hafa safa og dýpt
sem aðeins finnast í verkum sem ætl-
að er að falla fagurkemm í geð. Að-
eins fagurkeri getur metið að verð-
leikum hinn lystilega ofna samleik
sem er í þessu verki sem virðist þó
vera hægverskan uppmáluð: hvert
hljóðfæri er primus inter pares; hver
nóta er mikilvæg, hver nóta stuðlar
að andlegri og tilfinningalegri full-
komnum í hljómblæ." Þetta em orð
að sönnu. En því miður var flutning-
urinn ekki samboðinn þessu ein-
stæða meistarverki. Leikurinn var oft
hræðilega ónákvæmur og jafhvægi
raddanna var satt að segja fýrir neð-
an allar hellur, fiðlan lék eins og hún
væri misheppnuð prímadonna og
hin hljóðfærin dröttuðust svona
með, iðulega hálf fölsk og tjásuleg.
Þetta var herfileg skapraun. Svona
verki má ekki klúðra.
Sigurður Þór Guðjónsson

Susan Stryker Heldur fyrirlestur um
I reynslu sina sem transsexual manneskja I
bandarísku fræðasamfélagi.
Hvernig erað
skipta um kyn?
Um þessar mundir efria Sam-
tökin ‘78 til hádegisfyrirlestra í
Háskóla íslands.
Sex fyrirlestrar em á dagskrá á
vormisseri og sá fjórði í röðinni er
haldinn nú á föstudaginn. Þar
mun Susan Stryker, ffæðimaður
frá Kaliforníu, flytja fyrirlestur um
reynslu þeirra sem skipt hafa um
kyn. Fyrirlesturinn nefnir hún: An
Introduction to Transgender Stu-
dies. A personal and professional
account.
Dr. Susan Stryker er heims-
þekkt fyrir framlag sitt til upplýstr-
ar umræðu um líf og reynslu
transgender-fólks og hefur sent
frá sér fjölda fræðigreina. Eftir
hana liggja tvö vinsæl heimildarit,
Gay by the Bay og Queer Pulp, og
hún er annar höfundur heimilda-
myndarinnar Screaming Queens
(Skrækjandi drottningar) sem
sýnd er á Hinsegin bíódögum nú
síðar í mars.
í fyrirlestri sínum fjallar Susan
um reynslu sína sem yfirlýst trans-
sexual manneskja í bandarísku
fræðasamfélagi, upphaf fræði-
rannsókna um transgender-
reynslu á síðasta áratug, samband
þeirra fræða við kvennafræði og
hinsegin fræði og mögulegt gildi
þeirra fyrir félags- og hugvísindi
framtíðarinnar.
Fyrirlesturinn er haldinn í
stofu 101 í Odda og hefst kl. tólf á
hádegi. Að honum loknum gefst
áheyrendum kostur á að bera
fram spumingar og taka þátt í
stuttum umræðum.
Nýr bókaflokkur hjá Eddu útgáfu.
fjp
Fyrir þá sem vilja ná tökum á lífi sínu
„Hinn þveri hugur leynir okk-
ur þeirri staðreynd að við fang-
elsum okkur með því að halda í
reiði og hatur." Þessi setning er
ein af mörgum góðum sem finna
má í bókinni Fyrirgefningin -
heimsins fremsta lækning eftir
Gerald G. Jampolski. Þar er því
lýst á einlægan hátt hvernig fyrir-
gefningin getur frelsað fólk úr
fjötrum beiskju, ótta og sársauka.
Guðjón Bergmann þýddi bókina,
en hún kemur nú út ásamt tveim-
ur öðrum í bókaflokknum Listin
að lifa.
Sjálfsrækt, heilsa og hug-
arró
Listin að lifa er nýr bókaflokkur
frá Eddu útgáfu sem kemur út und-
ir formerkjum Vöku-Helgafells. Sí-
gild og ný rit um sjálfsrækt, heilsu,
hugarró og lífsskilning hafa verið
valin af kostgæfni og sett í aðgengi-
legan búning. í fréttatilkynningu

Listin að clska
| Bækurnar þrjár Listin að lifa, heitir flokkurinn.
frá útgáfunni segir: „f Listinni að
lifa er að finna örvandi og heillandi
hugleiðingar margra fremstu höf-
unda okkar daga um viðfangsefni
sem alla varða. Á tæru og aðgengi-
legu máli er opnuð sýn inn í leit
kynslóðanna að skilningi, rósemi
og bættri líðan. Við erum hvött til
að ná tökum á lífi okkar og aðstæð-
um og fáum í hendur leiðarvísi að
fyllri og heilsteyptari tilveru. Að lifa
og vera til er vandasamt og stór-
brotið verkefni og þar er enginn
fæddur meistari. En með ástundun
og leiðsögn öðlumst við þroska til
að mæta erfiðleikum og áskorun-
um af opnum huga og skilningi.
Við lærum listina að lifa."
Hvers vegna ég?
Auk bókarinnar um fyrirgefn-
inguna hafa komið út bækurnar
Listin að elska eftir Erich Fromm
og Hvers vegna ég? eftir Harold S.
Kushner.
Hvers vegna ég? er sígild met-
sölubók sem veitir skynsamleg
svör við þessum erfiðu spurning-
um. Höfundurinn, Harold S. Kus-
hner, varð sjálfur fyrir miklu áfalli
sem fékk hann til að spyrja sig
grundvallarspurninga um gæfu
og forsjón. Með eigin reynslu að
vopni vísar hann á leiðir til að
takast á við sársaukafulla lífs-
reynslu, finna styrk til að bera
þjáningar sínar og sættast við lífið á
ný.
I Listinni að elska lýsir síðan Er-
ich Fromm mætti ástarinnar í öll-
um hennar margbreytilegu mynd-
um og útskýrir hvernig fyrir henni
er komið í samfélagi okkar. Bókina
þýddi Jón Gunnarsson.

Tumi Magnússon, myndlistarmaöur
í Opnar sýningu I i8 á morgun.
Sýnir Ijósmyndir
og myndbands-
verk
Tumi Magnússon opnar sýn-
ingu í i8 gallerí á morgun.
Tumi hefur í verkum sínum
einbeitt sér að hversdagsleikan-
um með írónískum og húmorísk-
um hætti. Myndefnið er oftar en
ekki eitthvað sem við þekkjum úr
okkar daglega lífi en verður oft
óþekkjanlegt í meðförum lista-
mannsins. Málverkið er sá miðill
sem Tumi hefur lengst af unnið
með og er kunnastur fýrir en
undanfarin ár hefur hann notað
ljósmyndir og myndbönd í inn-
setningar. Á sýningunni nú sýnir
hann ljósmyndir og myndbands-
verk sem eru á mörkum málverks
og ljósmynda.
Síðasta haust tók Tumi til
starfa sem prófessor við Konung-
legu dönsku listakademíuna eftir
að hann hafði starfað sem pró-
fessor við Listaháskóla íslands frá
stofnun hans. Þetta er í annað
sinn sem listamaðurinn sýnir í i8
og sýningin verður opnuð kl.17.
i8 er opið miðvikudaga til föstu-
daga frá 11-17, laugardaga frá 13-
17 og eftir samkomulagi.