Freyr - 01.08.1965, Qupperneq 9

FRE YR
245
íslenzkum landbúnaðarvörum, sagði for-
maður frá þátttöku íslendinga í matvæla-
sýningu í London í haust og stofnun mat-
vælaverzlunar þar í borg í vetur.
Samkvæmt tillögum lánamálanefndar
var rætt um stofnlán landbúnaðarins við
landbúnaðarmálaráðherra og veitti for-
maður ýmsar upplýsingar um lán þessi. Þá
gat formaður þess, að í sambandi við verð-
samningana síðastliðið haust hefði verið
samið um aukningu afurðalána. Einnig
hafði viðskiptabönkunum verið skrifað um
nauðsyn rekstrarlána til landbúnaðarins.
Tillögur allsherjarnefndar um spjaldskrá
yfir bændur landsins, varahluti í
landbúnaðarvélar, eflingu iðnaðar í sveit-
um og aukna samvinnu við Alþýðusam-
band íslands um kjaramál höfðu allar hiot-
ið fyrirgreiðslu stjórnarinnar.
Varðandi tillögu allsherjarnefndar um
rafvæðingu sveitanna, gat formaður þess,
að í árslok 1964 hefðu 3965 af 5150—5200
sveitabýlum landsins rafmagn, þar af 2911
frá almenningsveitum.
í samræmi við tillögu framleiðslunefndar
um aðgerðir til hjálpar þeim bændum, sem
búa í sauðfjárræktarhéruðum landsins, gat
formaður þess, að samið hefði verið við rík-
isstjórnina um sérstakan stuðning við þá
bændur, sem við lakasta aðstöðu búa.
Vegna tillögu Sveins Jónssonar um út-
gáfu sérstaks málgagns til að berjast fyrir
hagsmunum bændastéttarinnar, hefði
stjórn Stéttarsambandsins í félagi við fleiri
samtök bændastéttarinnar undirbúið ráðn-
ingu sérstaks manns til að halda uppi svör-
um fyrir bændur á opinberum vettvangi.
Er formaður hafði gert grein fyrir af-
greiðslu mála frá síðasta aðalfundi, ræddi
hann ýmis störf stj órnarinnar og ástand
landbúnaðarins í dag. Verður hér getið
nokkurra atriða,. en að öðru leyti vísað til
þess útdráttar, sem væntanlega verður
birtur úr ræðu formanns.
Eins og frá er skýrt í síðustu aðalfundar-
gerð, beitti Stéttarsambandið sér fyrir
skýrslusöfnun til að kanna framleiðslu-
kostnað landbúnaðarvara. Rúmlega 500
bændum voru send eyðublöð og 387 skýrsl-
ur komu til uppgjörs. í þessum skýrslum
kom m. a. fram, að fjárbúin voru að meðal-
tali minni en gert er ráð fyrir í verðlags-
grundvellinum eða 126 kindur í stað 137
og afurðir sömuleiðis minni. Aftur á móti
voru nautgripir fleiri eða 9.5 kýr í stað 7.5
og 3.9 geldneyti í stað 2.6 og afurðir kúa-
búanna meiri. Margt fleira fróðlegt kom
fram við könnun þessara gagna, m. a.
verulega meiri kjarnfóður- og áburðar-
notkun en í verðlagsbúinu og hærri skuldir
og vaxtagreiðslur. Taldi formaður, að upp-
lýsingar þessar hefðu orðið bændum veru-
legur stuðningur í samningum um verðlag-
ið s.l. ár.
Ræddi formaður síðan um verðlagssamn-
ingana og vísast til þess, sem áður hefur
verið birt um þau mál í Árbók landbúnað-
arins og Frey. Enn fremur ræddi hann
þróun framleiðslunnar og hvernig sala
hennar hefði orðið.
Þá gaf formaður yfirlit yfir fjárfestingu
í landbúnaði á árinu 1964, sem hafði orðið
talsvert miklu meiri en árin næstu á und-
an. Nýrækt var rúml. 6000 ha. og 1500 ha.
meiri en 1959, en þá hafði hún orðið mest
áður. Þá voru grafnir meiri skurðir og
lengri lokræsi en nokkru sinni fyrr. Bú-
vélakaup voru mikil og rafmagn leitt á 182
sveitabýli. Heildarfjárfesting í landbúnaði
var um 495 milljónir og lánveitingar Stofn-
lánadeildarinnar og Veðdeildar Búnaðar-
bankans alls rúml. 108 milljónir. At-
hyglisvert var, að nær 40% ræktunarinnar
kom á tvær sýslur, Árnes- og Rangárvalla-
sýslur.
Formaður ræddi um hinn mikla fjárfest-
ingarkostnað í landbúnaðinum og hugsan-
legar leiðir til að lækka hann, einkum með
niðurfellingu tolla.
Þá minntist formaður á nauðsyn þess að
skipuleggja aðstoð við bændur, sem yrðu
fyrir veikindum, með ráðningu manna til
að gegna störfum bóndans í forföllum hans.
Einnig minntist hann á skólamál dreifbýl-
isins og nauðsyn á endurskoðun og breyt-
ingum á skólalöggjöfinni, sem m. a. þyrfti
að bæta aðstöðu sveitaæskunnar til skóla-
náms.
Þá vék formaður að þeim erfiðleikum,
sem að vissum landshlutum steðjuðu í sam-