Freyr - 15.10.1994, Blaðsíða 8

Það þurfti ekki að hvetja
bœndur til framkvœmda
Viðtal við Egil Bjarnason ráðunaut á Sauðárkróki,
fyrri hluti.
Egill Bjamason á Sauðárkróki á hvað lengstan starfsaldur allra héraðsráðunauta
sem nú starfa. Hann var í hópi þeirra sem fyrstir hófu nám við framhaldsdeildina
á Hvanneyri þegar deildin tók til starfa árið 1947 og útskrifaðist þaðan árið 1949.
Freyr fór þess á leit við hann að hann segði lesendum blaðsins frá ýmsu þvi sem
á daga hans hefur drifið og brást hann vel við því.
Viltu byrja á að segja á þér deili?
Ég er fæddur á Uppsölum í Akra-
hreppi árið 1927 og ólst þar upp.
Foreldrar mínir voru Sigurlaug Jón-
asdóttir og Bjarni Halldórsson.
Móðir mín var alin upp á Völlum á
Hólmi (Vallhólmi) en faðir minn var
alinn upp hér og þar með móður
sinni. Foreldrar mínir keyptu Upp-
sali árið 1925 og fluttu þá þangað.
Við erum sjö systkinin og ég er í
miðið, tvö þau elstu eru fædd á
Völlum.
Elsti bróðir minn er Halldór,
búsettur í Hveragerði. Hann hefur
unnið við fiskverkun í Þorlákshöfn
og verið yfirkjötsmatsmaður á Suð-
ur- og Vesturlandi. Kona hans er
Antonía Bjarnadóttir, frá Borgar-
nesi.
Næst er Kristín, nú búsett á Sauð-
árkróki, en bjó áður í Ásgeirsbrekku
í Viðvíkursveit með nranni sínum,
Maron Péturssyni.
Svo er Jónas, rennismiður, búsett-
ur á Akureyri. Kona hans er Rakel
Grímsdóttir frá Kollsvfk í V,-
Barðastrandarsýslu.
Gísli er kennari við Laugagerðis-
skóla á Snæfellsnesi, kona hans er
Guðný Georgsdóttir frá Akureyri.
Árni, býr á Uppsölum, kona hans
er Sólveig Árnadóttir frá Skógarseli
í S.-Þingeyjarsýslu.
Yngst er svo Helga, kennari, nú
búsett í Varmahlíð en áður á Frosta-
stöðum. Maður hennar er Konráð
Gíslason frá Eyhildarholti.
Koiia þín?
Kona mín er Alda Vilhjálmsdóttir
frá Hvalnesi á Skaga en fædd í Vík-
728 FREYR - Z<T94
Egill Bjarnason, myndin er frá árínu
1954.
um á Skaga. Foreldrar hennar eru
Vilhjálmur Ámason frá Víkum og
Ásta Kristmundsdóttir. Við eigum
fjögur böm, Vilhjálm alþingismann,
Bjama bónda í Hvalnesi, Árna, slát-
urhússtjóra hjá KS á Sauðárkróki og
Ástu fóstru og kennara, búsett á
Akranesi.
Hyernig búskapur var stundaður á
æskuheiniili þínu?
Búið var nær eingöngu sauðfjár-
bú. ásamt með fáeinum hrossum, og
kúm til heimilis. Seinna var svo
farið að selja mjólk, nokkru eftir að
mjólkursamlagið á Sauðárkróki var
stofnað senr var um miðjan 4. ára-
tuginn. Ég er þannig alinn upp við
öll almenn sveitastörf.
Hvaða tœkni var komin til að létta
bústörfin þegar þú varst að alast
upp?
Þegar ég man fyrst eftir mér var
farið að nota hestasláttuvélar, en ég
man eftir þegar fyrstu hestasnún-
ingsvélar og rakstrarvélamar komu.
Hins vegar var slegið töluvert með
orfi og ljá á túnum sem ekki voru
véltæk og á engjum, þegar ég var að
alast upp og lengur.
Ég man svo aðeins eftir því að
gerðar voru þaksléttur heima.
Seinna man ég eftir plægingarmönn-
um með hesta í umferðarvinnu á
vegum Búnaðarfélags Akrahrepps.
Eins man ég eftir mönnum sem
handgrófu skurði í mörg ár á vegum
búnaðarfélagsins. Þetta skilaði rækt-
uninni allvel áfram miðað við ríkj-
andi aðstæður. Starfsemi búnaðar-
félaganna að ræktunarmálum varð
því mikilvæg fyrir framþróun á jarð-
ræktarsviðinu.
Þegar hjóladráttarvélarnar komu
til sögunnar keyptu mörg hreppa-
búnaðarfélög sér slík tæki. Þessar
vélar voru á jámhjólum og eingöngu
notaður í jarðvinnslu. Þær höfðu
geysimikla þýðingu, en á þeim tíma
vantaði framræsluna til að ræktunin
hæfist af krafti. Landið sem tekið
var til ræktunar var víða of blautt.
En voru áveitur á þessum tíma?
Nei, ekki á þeim slóðum þar sem
ég er alinn upp. Hins vegar voru
áveitur á eylendinu, sem kallað
er, þ. e. meðfram Héraðsvötnunum,
bæði austan og vestan.
V'oru fráfœrur á œskuheimili þínu?
Já, það voru nokkrar kvíaær á
hverju surnri á æskuárum mínu og
við krakkamir höfðum þann starfa