Freyr - 15.10.1994, Blaðsíða 11

Gamli og nýi bœrinn á Uppsöhtm í Blönduhlíti.
Já og ég kynntist honum vel. Þetta
var einstakur maður á marga lund,
mikill áhugamaður um bútækni
hvers konar og frjór í hugsun. Hann
var frekar seintekinn en ákaflega
raungóður og ágætur verkstjóri,
hafði mjög gott lag á strákunum.
Hann skildi það að ýmislegt gat
komið fyrir, hestur fælst og aktygi
slitnað, og hann var þá ekkert að
fjasa um það, eða þótt vél bilaði.
Hann virti ákaflega mikils stundvísi
og að menn héldu sig að vinnu.
Ég vann þarna alveg sumarið eftir
yngri deildina. Ég byrjaði fljótlega í
fjósinu um vorið og það fór þannig
að ég var í fjósinu allt sumarið.
Fjósverkin hófust kl. 6 á morgnana
og stóðu fram að hádegi og aftur frá
kl. 15:30 og fram á kvöld. Milli
hádegis og kaffis var ég svo í öðrum
verkum. Vinnutíminn var þannig frá
kl. 6 á morgnana þangað til kl. 9 eða
9:30 á kvöldin. Svo eftir kvöld-
mjaltimar fór maður í fótbolta fram
undir miðnætti. Þetta var þannig
mjög reglusamt líf og ég efa að ég
hafi í annan tíma haft meira upp.
Kennarar skólans itm þetta leyti?
Guðmundur Jónsson kenndi jarð-
ræktarfærði, Runólfur kenndi búfjár-
fræði og þriðji aðalkennarinn var
Haukur Jörundarson. Auk þess var
Ellert Finnbogason leikfimi- og
smíðakennari. Haustið 1945 kom
Stefán Jónsson sem kennari að skól-
anum. Hans greinar voru efnafræði,
lífeðlisfræði, eðlisfræði og stærð-
fræði og kennsla hans var með mikl-
um ágætum. Hann var þá nýkominn
frá Danmörku þar sem hann hafði
verið öll stríðsárin.
í bændadeild kynntist maður Guð-
mundi ekki mikið nema sem kenn-
ara. Hann var þá líka forstöðumaður
Búreikningastofu landbúnaðarins.
Ekki minnist ég mikillar fjarrveru
hans frá kennslu vegna þess starfs.
Allir kennararnir voru vinsælir af
nemendum, en Guðmundur og
Stefán hafa líklega verið lagnastir
að líða á fyrri veturinn í Bænda-
skólanum að það form sem hafði
verið á verknáminu mundi ekki
ganga lengur upp, þ.e. nemendur
unnu þarna mikið til sumarið á milli
skólavetra og unnu þá fyrir fæðis-
kostnaði næsta vetur. Þetta gekk
meðan fjölmennara var á heimilum.
Staðan hjá mér var að vísu þannig
að ekki var þörf fyrir ntig við bú-
störfin heima, en nokkur hópur
nemenda sagði að ef þeir þyrftu að
vera bundnir allt sumarið í verk-
námi, þá neyddust þeir til að hætta í
skólanum, það mikil væri þörfin
fyrir þá heima. Það varð til þess að
eftir nokkrar umræður og þjark þá
var þessum reglum breytt. Það var
gert með fulltingi ráðuneytisins, sem
þá hét Atvinnumálaráðuneyti. Þetta
varð auðvitað til þess að við greidd-
um okkar fæði sjálfir veturinn eftir.
En var orðiit full þörffyrir allt þetta
vinnuafl á Hvanneyri á sumrin?
Hafði ekki tæknin þá haldið innreið
sína við hústörfin?
Það var tæplega þá. Vélamar voru
að koma en hestaverkfæri voru þó
enn töluvert mikið notuð sumarið
milli 1. og 2. bekkjar og sumarið þar
á eftir jafnvel líka. Það er ekki fyrr
en á árunum 1947-1949 sem vélun-
um fjölgar þarna verulega. Eftir
þann tíma þurfti einkum unglinga til
að aka vélunum.
Var Guðmundur Jóhannesson
ráðsmaður á þessum árum?
Bjarni á Uppsölum ferðbúinn.
.
20*94 - FREYR 731