Freyr - 01.09.1995, Blaðsíða 15
Tafla 2. Meðalfóður á á
Mánuður Fóður- dagar Taða, kg/dag Þurrh. Rúlluh. Fiskimjöl g/dag FEá dag FEá mán.
Nóv. 17 1,48 0,89 15,1
Des. 31 2,56 1,18 36,6
Jan. 31 2,13 0,93 28,8
Feb. 28 1,80 0,83 23,2
Mars 31 1,93 0,90 27,9
Aprfl 30 2,42 10 1,12 33,6
Maí 31 1,89 147 1,30 40,3
199 1,74 2,13 4,8 kg 1,03 205,5
þungi en sl. vor. Frá hausti til vors
þyngdust þær um 17,2 kg sem er 0,9
kg minni þynging en veturinn áður
og bættu 0,35 stigum við hold sín á
sama tíma.
Fóðrun ónna
Tafla 2 sýnir meðalfóður ánna
gefið á garða á innistöðu, þ.e. frá
hýsingu til maíloka.
í töflunni er ekki tekið með það
heyfóður, sem gefið var lambám úti
eftir burðinn en hins vegar er kjarn-
fóðrið, sem gefið var úti, reiknað
með maífóðrinu.
Heyforði búsins var framúrskar-
andi að gæðum sl. haust. Að jafnaði
var 0,61 FE í kg þurrheys og af
rúllubundna heyinu 0,46 FE, með
63,6% þurrefni. Þurrhey var aðeins
gefið ánum í nóvember og maí,
bornurn ám sem óbomum, en
annars fengu þær rúllubundið hey.
Leifar ánna af rúlluheyinu voru
mjög litlar, um 2.5% - 3.5% en
nokkuð meiri, 7% - 8% á þurrhey-
inu.
Fóðmn ánna var hagað svipað og
undanfarna vetur. í desember var
heygjöfin aukin en dregið úr henni
um miðjan vetur, en aukin svo aftur
á síðari hluta meðgöngu og til
burðar. Meðalfóðumotkunn á á nam
205,5 FE, sem er 31,7 FE minna en
sl. vetur.
Byrjað var að gefa ánum fiski-
mjöl 25 aprO, 60 g handa á á dag,
sem fljótlega var aukið í 80 g og því
haldið til burðar. Bornar ær á inni-
stöðu fengu þurrhey að vild og 200
g af fiskimjöli, sem þær átu ágæt-
lega. Eftir að lambær komu á tún
höfðu þær frjálsan aðgang að
þurrheyi og nteð því var tvílembum
gefið um 200 g af fiskimjöli sem
þær átu upp til agna til að byrja með
en með vaxandi gróðri minnkaði
átið á því og var magnið þá
minnkað. Einlembur fengu ein-
göngu rúllubundna töðu en ekkert
fiskimjöl.
Afurðir ánna.
Af 425 ám, sem lifandi voru í
byrjun sauðburðar, báru 395 ær 764
lömbum eða 1,93 lömbum á á til
jafnaðar. Er þetta 0,05 lömbum
færra en sl. vor. Fjórar ær létu
fóstrum, ein þremur, tvær tveimur
og sú þriðja einu. Ein þrílemba
fæddi dauð og rotin lömb, sem ekki
voru kyngreind né vigtuð og þrjár
drápust óbornar. Algeldar urðu 22
ær (5,2%), einlembdar 59 (14,9%),
tvflembdar 304 (76,6%), þrí-
lembdar 33 (8,3%) og fjórlembd 1
ær (0,2%).
Af 764 lömbum fæddist 31 dautt,
8 dóu í fæðingu og 28 lömb mis-
fórust af ýmsum orsökum, s.s. van-
burði, hnjaski og í skurðum og
dýjum eftir að ær komu út. Frá
fjallrekstri, 15 júli, til haustvigtunar
töpuðust 20 lömb. Alls misfórust 87
lömb undan ám eða 11,4 % sem er
4,8 prósentum minni lambavanhöld
en sumarið áður. Eftirfarandi niður-
stöður sýna fæðingarþunga tví- og
þrílembinga, sem misfórust á sauð-
burði til fjallreksturs, sem hlutfall af
fæðingarþunga tví- og þrflembinga,
sem lifðu til hausts.
Lömb Fædd Dóu v. Dóu til
dauð fæðingu júníloka
Tvflembingar 0,62 0,86 0,91
Þrílembingar 0,83 0,87 0,86
Þessar niðurstöður sýna, eins og
undanfarin ár, að fæðingarþungi
þeirra lamba, sem misfarast á og
eftir sauðburð til u. þ. b. sex til átta
vikna aldurs, er umtalsvert minni,
38-39%, en þeirra sem lifa til
hausts. Hins vegar eru þau lömb
sem misfarast á fjalli síst þroska-
minni, bæði við fæðingu og eins við
fjallrekstur, en þau, sem lifa til
hausts. Til nytja komu 677 lömb eða
160,4 lömb eftir 100 ær sem lifandi
voru á sauðburði, sem er 2,3
lömbum fleira en haustið 1993.
Meðalfæðingarþungi lamba er
sýndur í töflu 3.
Meðalfæðingarþungi 762 lamba,
sem vigtuð voru nýfædd, var nú
3,96 kg, sem er 0,10 kg meiri þungi
en sl. vor, og hafa lömbin aldrei
verið fædd jafn þung. Til saman-
burðar er sýndur fæðingarþungi
lamba frá 1990. Þessi aukni fæð-
ingarþungi stafar fyrst og fremst af
meiri þyngingu ánna yfir veturinn
og meiri gæðum töðunnar.
Tafla 4 sýnir meðalvaxtarhraða
lamba í grömmum á dag, annars
vegar frá fæðingu til 7. júlí (meðal-
aldur 50 dagar) og hins vegar frá 7.
Tafla 3. Meðalfœðingarþungi lamba, kg.
Lömb 1994 1993 1992 1991 1990
1 fjórl. hrútur ....... 2,90 2,59 3,60
3 fjórl. gimbrar ...... 2,57 2,53 3,33
50 þrfl. hrútar...... 3,41 3,29 3,00 2,78 2,88
41 þríl. gimbrar ...... 3,28 3,38 2,98 2.69 2,90
296 tvíl. hrútar ...... 4,04 4,01 3,89 3,42 3,46
312 tvíl. gimbrar.... 3,93 3,86 3,60 3,26 3,30
33 einl. hrútar...... 4,86 4,82 4,61 4,30 4,42
26 einl. gimbrar ...... 4,65 4,41 4,50 4,17 4,14
9.'95- FREYR 367