Freyr - 01.07.2001, Blaðsíða 6

þyngd, ef þær eru vel fóðraðar og vel
um þær sinnt, að það sé alveg nóg.
Hagur okkar er að vemda og efla það
sem er séríslenskt, það verður okkur
hagstæðast til framtíðar.
Hvað gefur þú kúnum mikinn
fóðurbœti?
Ég hef gefið þetta 1200 kg á kú
og meðalnytin síðasta ár var 5700 -
5800 kg á árskúna. Þess ber að geta
að um síðustu áramót var tæpur
helmingur kúnna í fjósinu fyrsta-
kálfskvígur af því að það var verið
að fjölga kúnum. Ég set ríflega á og
sker kvígumar strax ef mér líkar
ekki við þær.
Ertu kominn með þá aðstöðu f
fjósinu sem þú stefhir að?
Nei, í hitteðfyrra byggði ég geld-
neytahús, tók geldneytin út úr fjós-
inu og stækkaði það um 12 bása,
upp í 40 bása. í geldneytahúsinu er
svo pláss fyrir 40 hausa, þar af eru
12 básar þar sem ég frumtem kvíg-
umar. Ég tel mikilvægt að temja
þær nokkuð áður en þær fara að
mjólka, frekar en að taka þær beint
úr stíunni. Ég tel að þær þurfí ekki
síður frumtamningu en hrossin. Ég
er svo búinn að byggja við fjósið
hús fyrir mjaltabás og ég stefni að
því að taka hann í notkun næsta vor.
Hefur þú þá ekki líka verið að
kaupa kvóta?
Jú, þegar ég fór í þessar fram-
kvæmdir þá var ég með 155 þúsund
lítra kvóta en keypti 30 þúsund lítra
í fyrra, árið 2000, og svo 20 þúsund
lítra núa í vor. Fyrri viðbótin kost-
aði kr. 172 á lítra og kr. 205 á lítra í
seinna skiptið.
Stjórnendur Kaupfélags Skag-
firðinga og mjólkursamlagsins,
sem það rekur, voru afar framsýnir
menn og byrjuðu mjög snemma að
styrkja bændur til kvótakaupa, með
lánum á lágum vöxtum meðan
mjólkurkvótinn var tiltölulega
ódýr. Ég man að ég keypti kvóta
fyrir mörgum árum á 110 kr. lítr-
ann. Það þótti vitlaust þá en væri
afar ódýrt í dag.
Það er ekki hægt að segja annað
en að Kaupfélagið hafi styrkt kúa-
bændur afar vel bæði til fram-
kvæmda og kvótakaupa.
A hinn bóginn má líka segja að
mjólkursamlagið okkar byggir á
því að framleiðslunni sé haldið
uppi. An þessa framtaks þá býst ég
við að það væru ekki nema 6-7
milljón lítrar lagðir þar inn á ári í
stað hátt í 10 milljóna lítra nú. Ég
hef grun um að í öðrum héröðum
séum við öfundaðir af þessu.
Og hér í héraði eru engar hug-
myndir um að breyta eignarfyrir-
komulagi á kaupfélaginu eða af-
urðastöðvum þess?
Ég held að almennt talið vilji
menn standa að afurðastöðvunum
hér heima; mjólkursamlagi og slát-
urhúsi, því að við vitum ekkert hvað
er framundan. Ég er ekkert hræddur
við það þó að einhver segi að við
séum búnir að missa af lestinni eða
eitthvað þess háttar. Við vitum
ekkert hvemig öðmm vegnar, en það
er mikill styrkur fyrir eitt hérað, eins
og Skagaljörð, að ráða yfir afurða-
stöðvum sínum. Það er ekkert smá-
ræði sem sláturhúsið hér greiðir í
laun. Við sjáum líka hvað hefur gerst
í kvótamálum í sjávarútvegi þar sem
kvótinn hefur sópast burtu úr litlum
sjávarplássum sem áður stóðu vel en
búa nú við hreint volæði.
Kaupfélag Skagfirðinga er
blandað samvinnufélag, eins og
þau voru flest áður. Samvinnufélög
hafa átt erfitt uppdráttar á síðari ár-
um og eru nú mörg að hverfa sem
slík. Kannski erum við með síðasta
kaupfélagið sem hefur haldið öllu
sínu og stendur nú mjög vel; er í
sjávarútvegi, landbúnaði og versl-
un og ýmsu fleiru. Kannski er þetta
einmitt það sem við þurfum að hafa
úti í sveitunum, þ.e. ef illa gengur í
einu þá geti önnur grein stutt við
hina, en ekki þessi einstaklings-
hyggja að hver sé út af fyrir sig og
troði skóinn niður af öðrum.
Menn sem stunda búskap, þeir
hafa sömu þarfir hvort sem þeir búa
með kýr eða kindur, og þurfa að
standa saman og sýna styrk sam-
takamáttarins í stað þess að hver oti
sínum tota sem mér finnst sum bú-
greinafélögin dálítið hafa brennt
sig á, svo sem Landssamband kúa-
bænda.
Búnaðarsamband Skagfirðinga
Þú ert formaður stjórnar Búnað-
arsambands Skagfirðinga, þar er
að verða breyting á starfseminni?
Já, og aðdragandi þessara breyt-
inga er sá að flest eða öll búnaðar-
sambönd á landinu eru í fjársvelti
og mörg þeirra verið rekin með
halla, sem hefur verið að aukast,
þar á meðal hjá okkur. Á síðasta ári
var hér á svæði Bsb. Skagfirðinga
farið að ræða þessi mál af meiri al-
vöru en áður og skipuð nefnd til að
kanna möguleika á að stofna hluta-
félag um leiðbeiningaþjónustuna.
Bændasamtökin hafa verið að
stefna á það að santeina leiðbein-
ingaþjónustu á landinu í þremur til
fimm miðstöðvum. Við hér vorum
búnir að ræða við önnur búnaðar-
sambönd hér norðanlands, einkum
hér fyrir vestan, um sameiningu á
þessari starfsemi en það strandaði
og þá einkum á peningaleysi.
Ég viðurkenni alveg að ég er hall-
ur undir það að halda þessu heima í
héraði og í framhaldi af þessu fóru í
gang viðræður milli Búnað-
arsambandsins, Kaupfélags Skag-
firðinga og Atvinnuþróunarfélags-
ins Hrings, sem starfar hér í sýslu,
um að stofna hlutafélag um þessa
starfsemi. Þessar hugmyndir voru
kynntar á fundum með bændum,
þ.e. að stofna þetta hlutafélag, þar
sem búnaðarsambandið ætti 40%,
kaupfélagið 40% og Hringur 20%
og þann hlut gætu bændur síðan
keypt. Vildu þeir kaupa meira, þá er
það frjálst en þá minnkar bara hlut-
ur hinna sem því nemur. Hringur
dró sig síðan út úr þessu verkefni.
En hvaða hag hafa bœndur afþví
að kaupa sér þama hlut?
Ég tel að bændur, sem stunda bú-
skap hér í héraði og hafa notið leið-
beiningaþjónustu, muni sjá sér hag
6 - FréVR 9/2001