Freyr - 01.07.2001, Síða 38

Sláttumúgari („Swather" frá Shelbourne Reynold). Slær og leggur uppskeruna í
múga þar sem úr henni visnar í rólegheitum. Síðar er múginn hirtur upp með
sópvindu og uppskeran þreskt.
byggi var mælt með því að telja
hve mörg byggkom höfðu tapast úr
hverju axi hinn 23. sept. af
heildarfjölda koma (ax-sæta) sem
voru í hverju axi:
Tölfræðilega marktækur munur
var á komtapi á milli skorins og
óskorins byggs á A-reit en á þeim
reit var byggið komið lengra í
þroska en á V-reit þar sem munur á
korntapi var minni. Korntapið var
í heild mjög lítið, t.d. samanborið
við reyndina á Hvanneyri haustið
1999 enda var tíðarfar á þroskunar-
tíma byggsins nú lengst af kyrrlátt.
Er þetta vænleg aðferð
við kornskurð?
Við þær aðstæður sem ríktu í at-
huguninni haustið 2000 virtist
óljós ávinningur af því að skera
byggið og láta það fullþroskast á
akri. Með þeim hætti virtist
komið þó ná að þorna og þroskast
nær til jafns við hitt sem á stöng-
um stóð óskorið. I athuguninni
eyddi tapið (hrun og fok) úr stand-
andi korni hins vegar að mestu
þeim ávinningi sem varð af því að
láta byggkornið þroskast óskorið.
Sennilega ræður tíðarfarið og þeir
staðbundnu hættir, sem valda
vindálagi á akurinn, auk plantn-
anna sjálfra, miklu um það á
hvorn veg og hver þessi mis-
munur verður.
I kombyggðum Vestur-Kanada
er tvískiptur komskurður (wind-
row/combine) ríkjandi aðferð.
Kornið er sleg'ið með 20 cm stubb-
hæð og lagt í múga með þar til
gerðum sláttumúgavélum. Að tíma
liðnum lýkur svo þreskivél með
sópvindu verkinu. Falli regn í
millitíðinni er kornið lengur að
þoma en standi það óskorið, eins
og raunar athugunin á Hvanneyri
benti til. Með þessari aðferð er
hálmurinn talinn nýtast betur.1
Ekki er fyrirfram víst að hin
kanadíska aðferð eigi erindi til Is-
lands. Rétt er þó að kanna hvort
hún geti bætt nýtingu kornupp-
skerunnar. Athugunum þessum
þarf því að halda áfram, m.a. í
mismunandi tíðarfari, í þeirri von
að enn megi bæta árangur korn-
skurðarins. Markmiðið er að ná
byggkorninu vel þroskuðu sem
þurrustu og án mikil taps úr því
við fok og hrun.
Yfirlit
Að lokum má draga niðurstöður
athugunarinnar saman þannig:
• Lítill munur var á þurrkun sex-
raða byggkoms hvort heldur það
lá skorið á akri í 13 daga eða
stóð óhreyft í öxum. Vatnsmagn-
ið í kominu minnkaði um 5%-
stig á dag á tímabilinu, sem var
vætusamt.
• Það breytti litlu fyrir þroskun
byggsins hvort það lá skorið eða
stóð óskorið á akrinum. Það
bætti um 2% á dag við þunga
sinn í báðum tilvikum. Heldur
meira hrundi úr óskorna kominu
en úr hinu sem lá skorið (2,0%
samanborið við 0,0%).
3) Sjá m.a. PAMl-Research Update,
739, Group 4(i), 1998. Einnig vef-
síðumar: www.pami.ca,
www.macdon.com,
www.westwardparts.com
Búfræðikandidatar frá
Hvanneyri 2001
Leiðrétting
Unnsteinn Snorri
Snorrason
Þorvaldur
Kristjánsson
í kynningu á nýjum bú-
fræðikandidötum frá Hvann-
eyri á bls. 34-35 í 8. tbl. Freys
víxluðust tvær myndir, þ.e. af
þeim Unnsteini Snorra
Snorrasyni og Þorvaldi Krist-
jánssyni. Rétt merktar myndir
fylgja hér með.
38 - pR€VR 9/2001