Freyr - 01.12.2001, Side 23
Tafla 2b. Meðalvinna og staðalfrávik verka við framleiðslu
í fjósum með mjaltir á básum (n=7, meðalframleiðsla
141.520 I)
Meðaltal Staðalfrávik
klst/ár*1.000 1 klst/ár*1000 1 CV
Mjaltir 12,64 3,59 28%
Gróffóðurgjöf 3,94 1,00 26%
Þrif í fjósi 1,76 0,64 36%
Mjólkurfóðmn 0,83 0,39 46%
Kjamfóðurgjöf 0,62 0,35 57%
Sækja á beit 0,55 0,53 96%
Eftirlit m. bithaga 0,39 0,17 44%
Rag/rekstur 0,39 0,24 61%
Eftirlit í fjósi 0,31 0,40 129%
Bið 0,30 0,31 102%
Y mislegt 0,29 0,26 88%
Færa rafgirðingu 0,21 0,09 41%
Reka á beit 0,07 0,09 141%
vinnu við ráðunauta. Bændumir
voru heimsóttir og vinna við hirð-
ingu gripanna mæld, en einnig ýms-
ir aðrir verkþættir. Þá voru og skráð-
ir ýmsir tæknilegir þættir er varða
búreksturinn. Tímamælingamar
vom gerðar með hjálp fartölvu og
lítils excel „forrits“ og var verkum
skipt upp í flokka sbr töflu 1.
Ekki em allir þættir rekstursins
jafn auðmælanlegir, t.d. á þetta við
um vinnu sem fer í stjómunarstörf
vegna mjólkurframleiðlunnar, yfir-
vinnu, vinnuálag og bindingu (bak-
vaktir). Til að fá mat á heildarvinnu-
framlagi verður því alltaf nauðsyn-
legt að áætla einhveijar stærðir.
Niðurstöður
I 2. töflu er sýnt meðalvinnu-
magn sem hefur mælst fyrir þá
verkþætti er reyndust vera umsvifa-
mestir þeirra sem mældir vom í
Qósi og við beitarstjómun. Taflan
sýnir einnig einfalt staðalfraávik
mælt í klst/árxlOOO 1 og hlutfalls-
lega breytingar, CV, („beitarstjóm-
un“ mælir hér ekki viðhald og ný-
lagningu girðinga, fýrir þá verk-
þætti eru sérstök númer).
Að sjálfsögðu em margir þættir
sem valda breytileika í vinnumagni
bak við hverja framleidda einingu.
Þar má t.d. telja tæknilausnir og
nýtingu mannafla. Vinna við
mjaltir er lang umsvifamesti verk-
þátturinn í ljósinu og þar er því
flesta vinnutíma að græða sé um
einhverjar einfaldar úrbætur að
ræða. Þetta er hins vegar sá verk-
þáttur sem virðist vera mest
staðlaður, því hér fínnum við
Tafla 3a. Átta umsvifamestu verkþættirnir í fjósi með mjaltabás (þ.m.t. dagleg beitar- stjórnun), raðað eftir hlutfallslegum breytileika. Mögulegar skýringar á breytileika og sóknarfæri vilji menn draga úr vinnuálagi.
CV Skýringar á breytileika. m.a. Möguleg sóknarfæri m.a.
Reka á beit 86% Landfræðilegar ástæður, fjöidi gripa Afmarka betur rekstrarleiðir gripa og staðsetningu beitarhólfa.
Kjamfóðurgjöf 80% Tæknilausnir Meta hvort vinnuspamaður réttlæti fjárfestingu í tæknibúnaði.
Rag/rekstur 72% Skipulag fjóss, vinnuferlar Velja legubásafjós ef kostur er. Athuga biðsvæði.
Gróffóðurgjöf 62% Flutningsleiðir, tæknibúnaður, fóðurgangar Notkun gjafavagna, fóðurfæra, lyftara og frjáls aðg. að fóðri.
Þrif 60% Gólfefni, vatnsmagn, . vatnsþrýstingur og fjósgerð Velja legubásafjós ef kostur er. Ganga úr skugga um að vatn sé nægilegt. Athuga að velja heppileg gólfefni.
Mjólkurfóðrun 50% Staðsetning kálfa, lengd mjólkurfóðranarskeiðs, gerð íláta. Staðsetja kálfa nærri mjólkurhúsi. Athuga vinnuferla við hitun mjólkur.
Sækja gripi á beit 49% Landfræðilegar ástæður, fjöldi gripa. Ath. aðhald og staðsetningu beitarhólfa.
Mjaltir 33% Nýting mannafla og tæknilausnir Skoða vinnuferla.
FR€VR 12/2001 - 23