Freyr - 01.01.2002, Blaðsíða 34

Aldur Hryssur Hestar
4ra vetra 8,00 7,98
5 vetra 8,08 8,16
6 vetra 8,14 8,30
7 vetra og eldri 8,19
Leiðréttingastuðla fyrir sýning-
arár má lesa út úr 1. mynd.. Þar
má t.d. sjá að aðaleinkunnin 7,53
árið 1961 jafngildir 7,18 árið
2001 sem væri með öðrum orð-
um sú aðaleinkunn sem meðal-
hrossið frá árinu 1961 myndi fá
kæmi það til dóms í dag. Þessi
munur er mjög lítill þegar litið er
til ára sem eru nær í tíma, t.d. er
munur áranna 1999 og 2001 ein-
ungis 0,03 stig en árið 2000 ligg-
ur hins vegar hærra og munar
0,05 stigum miðað við 2001. Til
að skoða áhrif leiðréttingastuðl-
anna má taka dæmi um stóðhest
sem kom til dóms á árinu 1998
þá 5 vetra gamall og hlaut eink-
unnina 8,00. Þessi hestur kemur
aftur til dóms árið 2000 þegar
hann er 7 vetra gamall. Árið
2000 liggur 0,16 stigum hærra en
árið 1998 og 7 vetra hestar liggja
0,14 stigum hærra en 5 vetra
hestar. Þessi hestur hefði því
þurft að ná einkunninni 8,30 til
þess að standa jafnhár í kynbóta-
mati að öðru óbreyttu! Þama er
um að ræða raunverulegt dæmi
sem sýnir glögglega fram á hvað
dómsaðaleinkunn ein og sér getur
verið misvísandi nema a.m.k.
upplýsingar um aldur og kyn
fylgi með. Rétt er að minna á að
við náum auðvitað ekki að jafna
fullkomlega út allan umhverfis-
mun, sem hrossum er búinn, þrátt
fyrir þessar leiðréttingar. Munur,
sem liggur í mismunandi upp-
eldi, tamningu og sýningu, er
áfram innifalinn í gögnunum en
hins vegar væri það mikill fengur
ef við gætum jafnað hann út. Það
er þó ekki hægt með nægjanlega
traustum hætti í dag.
Kynbótamatið má nota til að
meta erfðaframfarir í stofninum
en þá er einfaldlega reiknað með-
alkynbótagildi innan hvers ár-
gangs. Á mynd 2 er búið að
framkvæma þessa útreikninga og
teikna upp hvernig þróun hefur
verið. Þarna er miðað við hross
sem hafa komið til dóms. Á
myndinni sést að framfarirnar eru
stöðugar í kynbótamati aðaleink-
unnar og sönnun þess að við
stefnum í rétta átt miðað við það
ræktunartakmark sem við höfum
sett okkur í þeim eiginleikum
sem metnir eru í dómkerfinu í
dag.
Að lokum er rétt að benda á að
allar þær upplýsingar um einstök
hross eða sýningar, sem nefndar
hafa verið í grein þessari, má
kalla fram í gagnagrunni
j 30-Freyr 1/2002