Freyr - 01.03.2002, Qupperneq 14

til óska og þarfa sveitarfélagsins
og annarra íbúa á svæðinu.
Ísland:
Vangaveltur um framhaldið
Þó að margt sé ólíkt í áströlsk-
um og íslenskum landbúnaði eru
þó ákveðnar hliðstæður í starfi
íslenskra og ástralskra bænda.
Bændur bera ábyrgð á landnýt-
ingu á jörðum sínum. Sú hug-
myndafræði, sem býr að baki
nálgun Astrala í búsáætlanagerð,
skilar árangri. Eins hefur reynsl-
an af verkefninu „Betra bú“ hér á
landi sýnt að það verkefni er á
réttri braut. „Betra bú“ byggir á
ástralskri fyrirmynd.
Astralska verkefnið hentar vel
til þess að fá heildasýn yfir við-
komandi bú, til að sjá samhengi
allra þátta búskaparins og þess
vistkerfis, sem byggt er á, til þess
að forgangsraða framkvæmdum
og skipuleggja daglegan rekstur
til lengri og skemmri tíma litið.
Verkefnið er sveigjanlegt svo að
hægt er að aðlaga það að óskum
Molar
Landbúnaðarpólitík
ESB UNDIR SMÁSJÁ
Embættismannaráð ESB
hefur látið fara fram
skoðanakönnun meðal almen-
nings í löndum sambandsins á
landbúnaði þess. Af
niðurstöðunum vekur mesta at-
hygli að aðeins 37,2% að-
spurðra telja að búvörufram-
leiðsla innan ESB bjóða fram
heilbrigðar og öruggar matvörur.
Fyrir ári treysti meira en
helmingur íbúa ESB á hollustu
matvælanna. í millitíðinni hefur
hins vegar geisað bæði gin- og
klaufaveikisfaraldur og kúariðu-
faraldur.
Skoðanakannanir sem þessar
og þörfum hvers og eins. Það eru
ábúendur sem velta því fyrir sér
hvernig þeir vilja að landið þeirra
líti út eftir 10, 20 eða 40 ár.
Hvaða atriðum þarf að gefa mest-
an gaum og leggja mesta áherslu
á? Eru landkostir í samræmi við
búskaparhætti, t.d. stærð bú-
stofns? Þarf að stöðva jarðvegs-
rof og bæta landið? Hvaða þættir
eru takmarkandi við nýtingu
landsins? Er hægt að hafa áhrif á
þá? Er hægt að bæta tekjur bús-
ins með breyttri landnýtingu?
Þetta er aðeins hluti af þeim
spurningum sem hver og einn
getur fengið svar við með því að
fara í gegnum áætlanaferlið.
Sjálft ferlið við áætlanagerðina er
mjög mikilvægt vegna þeirra
hugmynda, sem kvikna við þessa
vinnu, og í raun mikilvægara en
sjálf áætlunin.
Það er mat okkar að full þörf
sé á þróun svipaðs verkefnis hér
á landi. í góðri samvinnu gæti
verkefnið einnig bætt nýtingu á
opinberu fjármagni og mannafla í
eru gerðar reglubundið og
kallast Eurobarometer. Síðasta
könnunin sýnir m.a. hvað ney-
tendur leggja mesta áherslu á
varðandi þessi mál:
* Heilbrigð og örugg matvæli,
90%.
* Virðing fyrir umhverfinu, 89%.
* Tryggja bændum tekjur, 77%.
Traust á stefnunni er hins vegar
lítið:
* 37 % telja matvæli heilbrigð
og örugg.
* 41 % telja að landbúnaðurinn
virði umhverfið.
* 29% eru ánægð með tekjur
bænda.
(Bondevennen nr. 5/2002).
landbúnaðargeiranum. Það er von
okkar að formlegt samstarf um
landnýtingar- og búsáætlanagerð
geti hafist sem fyrst. Það þarf að
aðlaga þetta verkefnið leiðbein-
ingakerfi, verkefnum og reynslu
sem til eru og síðast en ekki síst
íslenskum aðstæðum.
Nauðsynlegt er að leggja
áherslu á samstarf allra þeirra að-
ila sem unnið hafa að verkefnum
sem gætu nýst í þessu samhengi,
(Búnaðarsambönd (Sómi, Sunna,
Betri Bú, rekstrarráðgjöf fyrir
bændur o.fl.), Landgræðsla ríkis-
ins (Betra bú, Bændur græða
landið), Landbúnaðarháskólinn á
Hvanneyri, RALA, landshluta-
bundin skógræktarverkefni,
Fegurri sveitir o.s.frv.). Það er
nauðsynlegt að sama námsefnið
um búsáætlanagerð verði kennt á
námskeiðum fyrir alla landnot-
endur og fyrir nemendur í land-
búnaðarfræðum.
Landbætur verða ekki gerðar
við skrifborð inni á stofnun.
Framlag bænda og fjölskyldna
þeirra er lykillinn að því að
markmiðið um sjálfbæra landnýt-
ingu náist á viðkomandi jörð. Við
teljum að sú nálgun sem hér hef-
ur verið lýst, með aðlögun að ís-
lenskum aðstæðum, geti verið
öflugur farvegur í átt að sjálf-
bærri landnýtingu á Islandi og að
í þeim felist sóknarfæri fyrir ís-
lenskan landbúnað.
Að lokum
Kynnis- og starfsþjálfunarferð
okkar til Astralíu var vel heppn-
uð og viljum við þakka öllum
sem komu að skipulagningu og
framkvæmd hennar og þá fyrst
og fremst Landgræðslu ríkisins
og Landbúnaðarháskólanum á
Hvanneyri. Framleiðnisjóður
landbúnaðarins og Starfsmennt-
unarsjóður Bandalags háskóla-
manna styrktu ferðina og kunn-
um við þeim bestu þakkir fyrir.
| 14-Freyr 2/2002