Litli Bergþór - 01.07.2011, Blaðsíða 12
íbúatalan breyzt með árunum, mikil fækkun á
tímabili, en á seinni tíð nokkur fjölgun, sem ekki
gerist víða, því miður. Arið 1850 voru 595 íbúar, sem
bjuggu á 77 heimilum með 7,8 manns hvert, 1901
voru 554 íbúar og heimilin 69. Þó hafði engin jörð
farið í eyði, en tvíbýli lagzt niður víða, en þau voru
mörg um miðja 19. öld og ekki öll lífvænleg. 1901
voru átta menn í heimili að meðaltali. 1950 er svo
kominn hinn mikli öldudalur í íbúatöluna. Þá eru
aðeins 402 menn búsettir í sveitinni, heimilin 72 með
5,6 manns hvert. Fjórar jarðir höfðu farið í eyði ,öll
kotbýli, en gróðurhúsabýli komið í þeirra stað. A
síðustu 20 árum hefur fólkinu fjölgað svo, að á þessu
ári eru íbúar sveitarinnar 482 og heimilin 100 og því
ekki nema 4,8 manns á heimili að meðaltali.
Vinnuaflið er því ekki mikið, en fast að 180-190
dráttarvélar með öllum tilheyrandi vélum bæta það
upp og bíll á hverjum bæ, sumsstaðar tveir og þykir
ekki tiltökumál, en þar sem þrír heimilisbílar standa á
hlaðinu, þykir sumum nóg um, en það er aðeins þar
sem synir halda tryggð við heimili sitt en stunda
aðalatvinnu annarsstaðar.
Venjulegir bændur eru 70. Búin drógust saman á
undanförnum árum. Um miðjan sl. áratug var
vetrarfóðrað fé komið upp í hátt á 15. þús. og var
fullmargt, en er nú 12.500 og eru þó ásetningslömb
nú helmingi fleiri en í fyrra eða 2500.
Það hefur alltaf verið mikill áhugi fyrir sauðfjár-
búskap hér í sveit og er enn og því líklegt að fénu
fjölgi og sýnist þó sumum það vafasamur ávinningur.
Annað er, að mínum dómi, röng þróun og er nánast
tízkufyrirbæri, að 10 bændur eiga enga kú, búa við
sauðfé og sumir hafa til búbætis svínarækt, sem
hefur færzt allmikið í aukana að undanförnu. Stærsta
svínabúið er með 10 gyltur. Þeir 60 bændur, sem hafa
blandaðan búskap, hafa ekki nema um 11 kýr að
meðaltali. Til eru stór kúabú, milli 30 og 40 kýr en
þau eru fá, svo sem augljóst er. Nautgripafjöldinn í
sveitinni er nú um 900, svo líklegt er að kúnum
fjölgi. Svo eru allt að 800 hross til lítilla nota.
Hænsnarækt hefur aukist. Til eru bændur, sem hafa
500-600 varphænur, það er á við margar ær, ef gott
lag er á.
Þessu næst er að segja frá gróðurhúsaræktinni.
Stærð gróðurhúsa í sveitinni er 29.326 m2 og vantar
ekki nema herzlumun að þrír ha séu undir gleri. A
þessu ári var byggt yfir 3000 m2. Mest er rætað af
tómötum, enda eru Tungurnar mesta
tómataræktarsveit landsins. Mikið er ræktað af
gúrkum og blómarækt eykst með ári hverju. Það hafa
myndast gróðurhúsahverfi við aðaljarðhitalindirnar.
Stærsta hverfið er í Laugarási, þar lifa 12 fjölskyldur
góðu lífi af gróðurhúsaræktun og er stærð gróðurhús-
anna þar 10.800 m2.1 Laugarási býr héraðslæknirinn,
dýralæknir og tveir iðnaðarmenn, alls 86 manns.
A Syðri-Reykjum er stærsta einstaklingsgróðurhúsa-
stöðin, 6000 m2, sem Stefán Árnason byggði á sínum
tíma en sonur hans tekinn við. Tvær aðrar stövar eru
þar, alls 8600 m2 undir gleri. Þar býr einnig bóndi og
sonur hans sem er einn af verktökum stórfram-
Úr Tungnaréttum, ártal ekki vitað nákvæmlega, en sennilega um miðjan sjöunda áratuginn.
Litli-Bergþór 12 _________________________________________________________________________