Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1966, Side 57

ÚR DAGBÓKUM J. M. BJARNASONAR
39
yfir fimmtugt fer hann að lifa í end-
urminningum . . . einhver bjarmi er
yfir öllu, og eitthvað ljúft og töfr-
andi . . . í landi endurminninganna
tíni ég upp gullin mín: huldusögurn-
ar og vögguljóðin.“
Fagurlega skrifar hann víða um
konu sína: „ ... Sál hennar er hrein
og fögur, eins og blómin hennar, og
hjarta hennar falslaust, eins og litlu
fuglarnir, sem hún er alltaf að hlúa
að . . . ef kona Guðm. skálds Guð-
mundssonar er „bezta konan, sem
ísland á,“ þá er mín kona sú bezta á
jarðríki.“
Fósturdótturina er honum mjög
annt um. Hún býr um þetta leyti í
Vancouver með tvö börn sín, en mað-
urinn er á vígstöðvunum á Frakk-
landi.
Baráttan við veikindi og efnaskort
or ætíð auðsæ, og hún hefir að
nokkru mótað skáldið, svo erfið sem
hún hefir verið:
„Þetta er einn hinn lang-leiðinleg-
asti dagur, sem ég hefi lifað — út úr
leiðindum blaðaði ég í gömlu blaða-
rusli, og fann þessa vísu:
Harmur í huga mér býr,
og hjarta mitt finnur ei ró;
og löng finnst mér síðan sú
lágnættis tíð,
að ljúfasta vonin mín dó.
Úg orti þetta fyrir fimmtán árum
undir nafni syrgjandi móður. — Er
Það næsta kynlegt, að ég skyldi
grafa upp þessa vísu í dag, sem hefir
Verið mér svo undur kaldur og
dimmur. . . . Segi ég enn, sem oftar:
nEða var það feigðin, sem kallaði’ að
^ér?1*. .. Ég er aftur farinn að finna
sömu höfuðþyngslanna, sem þjáðu
mig frá 1901—1912. . . . Fór í gær til
Lundar að sjá dr. M. Hjaltason. —
Mér hefir ekki liðið vel í dag — í
huga mér kemur þetta eftir Tenny-
son:
„Sunset and evening star,
and one clear call for me!“
Allt þetta er skrifað á árunum
1912—1924 og skáldið deyr ekki fyrr
en 1945, og sést þarna vel hvaða
áhrif líkamleg vanheilsa hefir á sál-
arlífið.
Efnahagserfiðleika hefir hann ætíð
haft við að stríða á þessum árum.
Skáldadísin var ekki örlát á fé í þá
daga. Það sést víða hvað margir
hafa verið honum vinveittir og reynt
af megni að styrkja hann efnalega,
en margir hafa þá ekki haft af miklu
að má. Víða getur hann um að hinn
og þessi hafi sent sér peninga: „Nú
kom bréf frá Ásbirni Pálssyni í Ár-
borg, Man. . . . Var í því gjöf frá vin-
um mínum . . . alls $284.00, þeir kalla
sig „Drengirnir hans Magnúsar“.“ —
Allt voru þetta menn er gengið höfðu
á skóla til hans í Nýja íslandi.
„Séra Hjörtur kom í dag . . . hann
segir að nú muni vera búið að skjóta
saman þúsund dollars handa mér. —
Góðir eru Vestur-lslending^ar við
mig. . . . ég vil að þessir peningar
fari til að kosta útgáfu einhvers af
ritum mínum.“
Ég hef af ásettu ráði forðazt að
geta þess, sem hann minnist sér-
stakra vina og vandamanna. Mér
finnst það ekki koma almenningi
við, og svo þyrfti þá að minnast svo
margra.
Stephan G. Stephansson var ein-
lægur og góður vinur hans og hafa
þeir alltaf skrifazt á. Hann hefir sent