Morgunblaðið - 20.12.1977, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 1977
17
aö við skuldaerfiðleika sé að
setja, heldur hefur félagið átt við
það andstreymi að etja til viðbót-
ar, að meðferðargjöld Trygginga-
stofnunar ríkisins hafa ekki feng-
ist endurskoðuð nema á margra
ára fresti. Af þessum sökum ber
félagið og hefur um margra ára
skeið borið skuldahala með
skammtímalánum, sem allir vita i
dag, hve dýr eru og erfið til þess
að geta borgað nauðsynleg vinnu-
laun.
í erindi félagsins til hv. fjár-
veitinganefndar var farið fram á
endurskoðun þessara liða. Við
framlagningu tillagna nefndar-
innar nú er ekki á þetta erindi
minnst, að einu eða neinu leyti
eða að nokkur úrlausn sé i sjón-
máli þarna á. Þess var farið á leit
við mig, að ég flytti ekki um þetta
sérstakar breytingartillögur,
a.m.k. fyrir 2. umr. málsins og hef
ég orðið við því. Aðalatriðið fyrir
mér og þeim, sem að baki þessum
tillögum standa, þ.e.a.s. Styrktar-
félagi lamaðra og fatlaðra, er að
Eggert G. Þorsteinsson
svo verði þarna úr bætt, að félagið
geti haldið áfram nauðsynlegri
starfsemi. Ef ekki verður við þvi
orðið, er slegið á útréttar héndur,
frjálsar útréttar hendur, sem
þarna hafa stutt við, slegið á þær
til frekari stuðnings og endurhæf-
ingarstöðinni verður að loka.
Það hefur engin sundurgrein-
ing farið fram á því, hvert hlutfall
er á milli innanbæjar fólks og
utanbæjar, sem þarna leitar lækn-
inga, en óhætt er að fullyrða, að
það muni nokkuð jöfn skipti, þvi
að til stöðvarinnar er vísað sjúkl-
ingum nánast af öllu landinu, til
meðferðar, þannig að ekki ætti
það að geta verið bitbein manna á
milli hér í sölum hv. Alþingis.
Hitt teldi ég, að öllum megi ljóst
vera, að þær 22—24 þús. meðferð-
ir, sem sjúklingar hafa fengið
þarna á hverju ári undanfarin ár
mega ekki leggjast niður og jafn-
framt hitt, að öll þau frjálsu fram-
lög, sem borið hafa starfsemi
félagsins uppi á undanförnum ár-
um, munu ekki fást, ég fullyrði
það, munu ekki fást til borgar--
eða ríkisrekstrar á þessari endur-
hæfingarstöð, þó að það opinbera
vildi nú taka við rekstri stöðvar-
innar og ég efast um, að meiri
sparnaðar mundi gæta, eða hag-
sýni í rekstri hennar við tilkomu
opinbers reksturs á þessum vett-
vangi. Það er þvi alveg einsýnt, að
verði ekki a£ hálfu Alþingis tekið
á þessu erindi félagsins svo sem
nauðsynlegt er, þá mun stöðin af
sjálfu sér lokast. Hér er ekki um
neinar hótanir að ræða í garð eins
eða neins. Okkur er ijóst, að þær
upphæðir, sem við förum fram á
hvað viðbótarbygginguna snertir,
sem er talin muni kosta um 21
milljón verður ekki fengin í ein-
um áfanga. Upp á það er boðið í
erindi félagsins aö taka þann
styrk í þremur áföngum. Það er
beðið um, að þeir tveir liðir, sem
það opinbera hefur eða fjárl.
hafa, þ.e.a.s. eldspýtnagjaldið, á
það verði bætt sannanlegum verð-
lagsuppbótum s.l. 5 ára og sá 50
þús. kr. styrkur, sem er á fjárl. til
endurhæfingar eða endurvæðing-
ar, mundi ég segja heldur nú, til
sjúkraþjálfara til sérnáms i leik-
skóla fatlaðra barna, verði fjór-
faldaður, eða lagður á hann a.m.k.
nauðsynlegar verðlagsuppbætur
s.l. 5 ára. Hér er orðið um upphæð
að ræða, sem er til skammar, svo
að vægt sé að orði komist, því hún
mun vart duga fyrir fargjaldi til
næstu nágrannalanda fyrir einn
sjúkraþjálfara aðra leiðina. Ég
veit af veru minni í ríkisstjórn, að
það er erfitt að skipta fjármun-
um, sem naumir eru og fáir eða
enginn vill mæla með hækkandi
sköttum. En ég hygg, að á sama
tíma sem við erum að tala um
milljónatugi í laxastiga norður í
landi, sem er mikið ágreiningsmál
í sjálfu héraðinu, þar sem laxa-
stiginn á að koma eða jafnvel það,
sem mörgum mönnum þykir hér
mikið verðmæti og er sjálfsagt
eitt af framtíðarverkefnum
þjóðarinnar að tala um hundruð
milljóna eða milljarða í bókhlöðu,
þá sé erfitt að neita samtökum
eins og hér er um aö ræða um
áfangahækkanir, sem eru vegna
sinnuleysis þess opinbera eða
beinar skuldir frá undanförnum
árum við samtökin.
Ég ætla og ég stend við það, ég
skal ekki flytja við þessa umr.
sérstaka breytingu. Verði á milli
2. og 3. umr. þessu erindi ekkert
sinnt, þá hef ég í fyrsta lagi varað
við afleiðingum þess, sem fram-
undan er og sé mig þá knúinn til
þess að leita eftir þvi, hverjir geta
hugsað sér að taka þessa stöð og
þá þjónustu, sem hún hefur veitt,
úr umferð í heilbrigðisþjónustu-
kerfi landsmanna.
Ég hygg, að þarna sé alvarlegri
hlutur á ferðinni heldur en eitt-
hvert uppsláttarmál fyrir ein-
staka alþm. eða mann.
Þessi orð eru í beinu framhaldi
og aðeins einn liðurinn af því,
sem ræðumenn tveir Jóhann Haf-
stein og Magnús Kjartansson
minntust á næst á undan mér,
hafa verið að ræða og ég tel, að
fáum tímum Alþingis hafi verið
betur varið, heldur en að vekja
athygli alþm. á vanda þessa fólks.
Við sem þekkjum vandann með
eiuiím eða öðrum hætti, ættum
a.m.k. aö telja þaö skyldu okkur
að láta frá okkur heyra. Hinir eru
nægjanlega margir, sem ekki hafa
aðstöðu til þess. Ég treysti því
einlægiega, að fjárveitinganefnd
liti þetta erindi mildum og sann-
gjörnum augum og það komi í ljós
við till. n. fyrir 3. umr. málsins.
Viðurkenning á samtökunum er
góð og nauðsynleg, en Alþingi
þarf að sýna þá viðurkenningu i
verki.
ingabró.ðir hennar á pínubekkn-
um. Þau skötuhjúin eru send til
Reynivikur, og lífið færir þeim
margt til skemmtunar. Svona til
þess að kóróna sumardvölina, og
til þess aö benda á, að ekki er allt
sem sýnist, vinna Labba, Jónas og
Páll frækilegt björgunarafrek,
hrifsa mannvesaling úr gini dauö-
ans, já, Labba breytist á þessu
sumri úr letingja i eftirtektar-
verða stúlku. Höfundur segir
mjög vel frá, er gamansamur og
Bókmenntir
eftir SIGURÐ HAUK
GUÐJÓNSSON
atburðarásin er hröð. Það mun
þvi engum leiðast, og fleirum fara
eins og mér að eignast Löbbu að
kærum vini.
Þýðing er góð, próförk og önnur
gerð einnig.
Þökk fyrir skemmtilegt verk.
ÓlAfUR OÍSLASOM & CO, HF.
SUNDABORG 22 - SÍMI 84800 - 104 REYKJAVÍK
hárblásari
með greiðu
og bursta
Verö
Áður ósögð saga af heimskautaferð
Vilhjálms Stefánssonar
f þessari bók er í fyrsta sinn rakin öll
saga Karluks, forystuskips í leiðangri
Vlihjálms Stefánssonar til norðurhafa á
árunum 1913—1918, en það brotnaði
og sökk í ísnum, áður en lelðangurinn
var raunverulega hafinn. Tuttugu og
fimm menn voru skildir eftir skipreika á
ísnum, meðan foringi þeirra fór í fimm
ára landkönnunarferð norður.
Við þessar aðstæður gat ekkl hjá því
farið að endir sögunnar yrði hörmuleg-
ur. Átta manns létust á leið yfir ísinn,
einn skaut sig, tveir sveltu í hel og hinir
drógu með naumindum fram líflð, uns
hjálpln barst. Frásagnirnar um þol-
raunir þeirra eru átakanlegar, en bera
vott um ótakmarkaðan lífsvilja.
f bókinni eru einstakar Ijósmyndir,
teknar í leiðangrinum og hafa flestar
þeirra aldrei birst áður.
Hina næsta ótrúlegu sögu um örvænt-
ingarfulla lífsbaráttu fákunnandi og
forystulausra manna, seglr segul- og
veðurfræðingur leiðangurslns, William
McKinlay, sem þá var hálfþrítugur
kennarí.