Neytendablaðið - 01.04.1989, Blaðsíða 29
XnaMS^SO*/- HRE\»V>
*VíRÖtfU*RT»'. ORUl, tfifcUR.
MlRTTuCVXOsír BRftö©GFM».
WV3Í &05ORMV:VluRíMv> SfctfBUJ
fRB 5T3*ÓRMVXfVRiRTff>ctfOU dffc>b£LU
5KIPPLL! 5VO
GRETTm VféEÐ!
riM
$>
Lesendum til fróðleiks er hér hluti af umfjöllun samtak-
anna um auglýsingar. Úr I. tbl. Neytendablaðsins 1978 var
tekin þessi klausa: „Hvernig blasir neyslusamfélagið við
börnunum? Jú, allt frá blautu barnsbeini mætir þeim heim-
ur sem einkennist fyrst og fremst af hlutum og neyslu. Vöru-
flóð getur alls staðar að líta í hinu daglega lífi og fljótt gerir
þrýstingurinn vart við sig frá „hinum“, úr búðargluggum,
frá auglýsingum o.s.frv. Þessi þrýstingur beinist einnig að
barninu sem ekki hefur nauðsynlega reynslu og dómgreind
til þess að koma vörnum við . . .
Það er engan veginn víst að auglýsingar hafi meiri áhrif á
unglinga en á fullorðna fólkið. Hitt er þó öruggt að það er
auðveldara að hafa áhrif á einstaklingsþroska barna og ungl-
inga, ekki síst ef sjálfur grunnurinn er ótraustur.“
í auglýsingaflóði nútímans er sífellt verið að hvetja fólk
til aukinnar neyslu. Auglýsingar nýta sér oft þekkingarskort
ntanna á því sem auglýst er og þeirri tækni sem býr á bak við
gerð auglýsinga.
Tilgangur auglýsinga er að vekja athygli okkar á ákveð-
inni vöru eða þjónustu og koma því inn hjá okkur að okkur
vanti þetta eða hitt. Auglýsingar skírskota oft þannig til
okkar að við fáum það á tilfinninguna að við verðum að
eignast það sem um er að ræða.
Auglýsingar túlka einungis sjónarmið seljenda og benda
fyrst og fremst á kosti vörunnar. Auglýsendur reyna jafnvel
stundum að vekja hjá okkur ótta við það að við séum að
missa af vörunni. Stundum veita þeir kaupanda einhverja
umbun og skírskota til hégómagirni hans. Lesa þarf auglýs-
ingar með gagnrýnu hugarfari. Auglýsingargreiða neytend-
ur í vöruverðinu.
Því er nauðsynlegt að fræða börnin um sálarfræði auglýs-
inga og mátt þeirra þannig að þau verði fær um að gagnrýna
þær á raunhæfan hátt og mynda sér sjálfstæðar skoðanir á
eigin þörfum. Skólinn getur gegnt mikilvægu hlutverki í
þessu uppeldisstarfi og er því nauðsynlegt að efla neytenda-
fræðslu sem mest. Á þann hátt byggjum við gagnrýninn
neytanda frá upphafi.