Bændablaðið - 16.10.2001, Síða 11

Þriðjudagur 16. október 2001
BÆNDABLAÐIÐ
11
Átaks-
verkefni
er nú í gangi
Búnaðarlaga-
samningurinn frá mars
1999 markar áherslu-
breytingar í
ráðgjafarstörfum í
landbúnaðinum. Lagt er
fram sérstakt fjármagn til
búnaðarsambandanna
sem á að styrkja
markmiðstengda
áætlanagerð. Öllum
bændum er gefinn kostur á
því að taka þátt í þessu
átaksverkefni á vegum
búnaðarsambandanna og
B.í. um eflingu í
hagfræðiráðgjöf. Rekstrar-
greiningin er fyrsta stig í
því verkefni og þá eru
þessi rekstrarlíkön notuð.
Næsta stig er að velja þá
þætti, sem leggja skal
áherslu á í búrekstrinum
og seta niður á blað. Setja
sér markmið og sýna fram
á með áætlanagerð
hvernig ná skal
viðkomandi markmiðum
og bæta þannig
búreksturinn.
Fagráð í hagfræði hefur
lagt línur í þessu verki.
Rekstrargreiningin er fyrsti
verkliður í undirbúningi að
rekstraráætlun. Næsta
skref er samanburður
þeirra búa sem greind hafa
verið og í framhaldi af því
skal setja sér markmið og
gera markmiðstengda
búrekstraráætlun til næstu
5 ára.
Hæstu, mið-
og lægstu
búin
Unnið er úr
búreikningum bændafyrir
árið 2000 í samvinnu við
Hagþjónustu
landbúnaðarins. Tekin
voru bú af svipaðri stærð
og valin úr með aðstoð
tölvu þau sem eru með
hæstar „vergar þáttatekjur"
á framleiðslueiningu. Það
eru búgreinatekjur mínus
kostnaður, en þó ekki
vextir, fyrningar, laun og
fasteignaskattur.
í þjóðhagsreikningum eru
þetta kallaðar vergar
þáttatekjur. Þó orðið sé
óaðlaðandi er það notað.
Með þessari aðferð hefur
skuldsetning búanna og
tæknistig ekki áhrif á það
hvaða bú lenta í hverjum
flokki. Þannig hafa
kvótakaup ekki áhrif á
kostnaðarhliðina þar sem
niðurfærsla hefur ekki
áhrif. Vergar þáttatekjur á
einingu eru engan veginn
einhlítur mælikvarði á
afkomu, en þessi leið var
farin.
Ketill A. Hannesson,
hagfræðiráöunautur
Þessi súlurit birtast þegar búið
er að setja þínar tölur inn í
iíkanið.
-----------------------------►
Hvernig stendur mitt bú í samanburði við önnur?
Hvar er veikleika að finna í rekstri búsins?
Hvar stend ég vel að vígi?
Hvaða aðgerðir geta bætt minn
rekstur - og hvernig get ég aukið tekjur búsins?
Hvaða hliiti/erki
þjóaa talaasöhiia
á aæsta þreaiar
síðam?
i.
I fyrsta lagi geta þau gefið svör
við spurningunum hér að ofan
II.
Þú getur séð stöðu þíns bús með
því að setja þínar tölur í
eyðurnar. Ráðunautur hjá
næsta búnaðarsambandi getur
einnig hjálpað þér.
III.
Ef þú hefur aðgang að vefnum
getur þú sótt líkanið og slegið
inn þínar tölur. Þá reiknar það
út fyrir þig í lciðinni og sparar
þér tíma. Þú verður að hafa
Exel töfiureikninn í tölvunni
þinni til að geta farið þessa leið.
IV.
Hvert áttu að fara?
A vef Bændasamtakanna; -
Avww.bondi.is er unnt að nálgast
líkönin. Þar er að finna
ráðgjafarsvið og þar undir er
landbúnaðarhagfræði og síðan
rekstrargreinin. Leiðbeiningar
um útfyllingu eru hér í blaðinu.
Þetta hentar þó ekki öllum
bændum. Þessi líkön eru fyrst
og fremst fyrir þá sem stunda
mjólkurframleiðslu og
sauðfjárrækt.
Samanburður á bestu búunum og þínu búi á líter
Áriö 2000 kr/Iítra
Breytilegur kostnaður á bestu
12 og þínu búi árið 2000
Kjamfóður Áburðurog Roksfur búvéla Rúlluplast og Aðrar rekstrarv. Lyfog Búnaðargjald, Verktakagr. önnur þjónusta
sáövörur garn dýralækningar 2,55%