Afmælisblað Hvítabandsins - 01.04.1945, Side 26
Ingveldur Guðmundsdóttir
Ingveldur Guðmundsdóttir var fædd
] 20. marz 1850 að Torfastöðum í Grafn-
i ingi. Foreldrar hennar voru: Guðmundur
Guðmundsson, bóndi þar, og kona hans,
I Þuríður Pálsdóttir.
Ingveldur ólst upp hjá foreldrum sín-
um, en er hún var 19 ára, fór hún til
; Reykjavíkur til að frama sig eins og
margar ungar stúlkur gerðu í þá daga.
Var hún þá fyrst á myndarheimili þeirra
hjóna Guðmundar og Valgerðar á Hóli
hér í bæ. Var mikið starf fyrir höndum,
því að Guðmundur hafði bátaútgerð og
í margt vinnumanna. — Síðan komst hún
á hið ágæta heimili Sigurðar lektors,
Melsted; var kona hans, Astríður Mel-
sted, frábær að reglusemi og myndar
húsmóðir, enda þakkaði Ingveldur dvöl
sinni á þessum nefndu heimilum margt
hið bezta, sem hún hafði unmið, og voru
þessar tvær húsfreyjur beztu vinkonur
hennar meðan þeim entist aldur saman.
Þegar Ingveldur fór frá lektor Mel-
sted gekk hún að eiga Erlend Zakarías-
son, vegavixmustjóra frá Bergi í Reykja-
vík (það hús stendur nú ekki lengur).
þeim hóp, sem ég kyntist mest, duttu
mér í hug orð skáldsins: „Sólarlag lið-
inn da glaugar í gulli þá.“
Þegar ég horfði á þessar fornvinur
mínar, fannst mér eins og liðnir dagar
mínir laugast gulli — gulli þeirra minn-
inga, sem eru mér svo dýrmætar, minn-
inganna um fórnarstarf, fórnarlund og
ósegjanlega mikinn kærleika. Þær rninn-
inigar eru mér fjársjóður, sem hvorki
mölur né ryð fær grandað.
Guð blessi Hvítabandið.
Bjuggu þau þar til ársins 1892, en þá
keyptu þau Norðurberg (nú Ingólfsstræti
23) og dvöldu þar til ársins 1903.
Ingveldur hafði engrar bóklegrar
menntunar notið í æsku; hafði einungis
lært að lesa og lítils háttar að skrifa og
svo auðvitað kverið sitt, en með elju og
áhuga tókst henni að afla sér góðrar
kunnáttu í dönsku og gat þar af leiðandi
lesið meira og aflað sér margvíslegrar
þekkingar á þann hátt, sem laut að áhuga-
málum hennar. Keypti hún sér margt af
kristilegum ritum á því máli. Kom það
henni síðar að góðu haldi, er hún tók að
sér forstöðu fyrir hinu kristilega bind-
indis- og góðgerðafélagi Hvítabandinu
(New White Ribbon).
Hugur hennar hneigðist snemma að fé-
lagsstarfi og einkum margvíslegu góð-
gerðastarfi. Mun hún hafa verið ein al
stofnendum góðtemplarastúkunnar Verð-
andi, sem er elzta stúka landsins, enda
var Góðtemplarareglan eini kristilegi fé-
lagsskapurinn innan kirkjunnar íslenzku,
sem nokkuð kvað að í þá daga, enda var
sá félagsskapur að hennar skapi.
Það var því ekki að undra, þótt hún
yrði ein af stofnendum Hvítabandsins
árið 1895. Hafði hún áður gengið í Hjálp-
ræðisherinn og þaðan var henni komin
djörfungin og starfsgleðin, sem einkenndu
hana alla ævi. í Hvítabandið gekk hún
ekki sízt vegna þess, að aðalmarkmið þess
var vínbindindi, en það var hennar heit-
asta áhugamál frá æsku. Var hún gjald-
keri Hvítabandsins um nokkurra ára
skeið og lét mikið til sín taka í stjóm
félagsins. Ólafía Jóhannsdóttir var fyrsti
formaður félagsins, og var til þess tekið,
hversu vel þær fylgdust að málum.
24 HVÍTABANDIÐ