blaðið - 21.06.2006, Blaðsíða 10

10 I FRÉTTIR
MIÐVIKUDAGUR 21.JÚNÍ 2006 blaöiö
íslenski þorsk-
urinn við
Grænland?
BjörnÆvarr Steinarsson, sviðsstjóri
veiðiráðgjafarsviðs Hafrannsókna-
stofnunar, segir að ekki sé hægt að
útiloka að sá þorskur sem veiðst
hefur við Grænland undanfarið sé
íslenskur. „Við getum í raun ekkert
fullyrt um þetta, nema að það er
sáralítið af eldri þorski við Græn-
landsstrendur og þvi eru líkur á að
hann komi annars staðar að. Við
höfum þó ekki fengið sýni til rann-
sóknar, svo ekki er hægt að segja
það með neinni vissu hvort um
íslenskan þorsk sé að ræða,“ segir
Björn Ævarr.
Mjög góð þorskveiði hefur verið
við Grænland á þessu ári. Frá þessu
er sagt í Fiskeribladet. Togarinn
Polar Princess fékk til að mynda
um þúsund tonn af þorski á einum
mánuði og vakti sérstaka athygli að
stærstur hluti aflans var þorskur
þyngri en 7-8 kg. Togarinn er einn
af fjórum sem hafa tilraunaveiði-
leyfi á þorski við Grænland. Skipin
hafa verið notuð til að fylgjast með
þróun þorskstofnsins eftir að veiðin
hrundi fyrir hálfum öðrum áratug.
SáPPORO

Þetta er japanskur bjór en ekki sprengju-
efni.
Sprengjuleit
vegna bjórkippu
Lögregluyfirvöld í borginni Iizuka
í Japan lokuðu af og rýmdu hverfi
eftir að dularfullur pakki fannst í
lögreglustöð. Eftir að lögreglan upp-
götvaði pakkann, sem var vafinn í
dagblöð og límdur með málningar-
límbandi á föstudag, var sprengju-
leitarsveit kölluð á vettvang. Við-
búnaður og spenna jókst eftir að
röntgenmynd sýndi að í kassanum
voru sex málmgerðir sívalningar.
Sjónvarpsstöðvar komust á sporið
og var hefðbundin útsending rofin
og sýnt beint frá lögreglustöðinni.
Kona ein í borginni sá útsending-
una og hringdi strax í lögreglu og út-
skýrði hvert innihald pakkans var,
en ekki var um sprengju að ræða
heldur kippu af bjór. Hún hafði farið
á lögreglustöðina fyrr í vikunni og
þegið góð ráð um hvernig hún gæti
gert heimili sitt öruggara. Nokkrum
dögum síðar kom hún við á stöðinni
og skildi eftir innpakkaða bjórkippu
sem þakklætisvott fyrir þjónustu-
lund lögreglunnar.
Lögreglan mun ekki kæra konuna
þar sem um góðverk og misskilning
var að ræða. I yfirlýsingu frá lög-
reglunni kemur fram að viðbrögð
hennar hafi verið rétt enda mikil-
vægt að vera við öllu búin varðandi
öryggi borgaranna.
George Bush fer til Vínarborgar
Forseti Bandaríkjanna, George Bush, sækir ráðstefnu leiðtoga Bandaríkjanna og ESB í
Austurríki í dag. Málefni írans eru í farvegi en spennan eykst vegna Norður-Kóreu.
Reuters
George Bush, forseti Bandaríkjanna, ásamt Lauru konu sinni. Bush hélt af staö til
Evrópu í gær.
Eftir Örn Arnarson
George Bush, forseti Bandaríkjanna,
fór til Evrópu í gær en þar mun
hann taka þátt í árlegri ráðstefnu
leiðtoga Evrópusambandsins (ESB)
og Bandaríkjanna í Vínarborg í
Austurríki. Einnig mun forsetinn
verða viðstaddur þegar þess verður
minnst að fimmtíu ár eru liðin frá
uppreisn Ungverja gegn yfirráðum
Sovétríkjanna. Á leiðtogaráðstefn-
unni mun forsetinn ítreka nauðsyn
þess að Bandaríkin og aðildarríki
ESB standi saman í deilunni um
kjarorkuáform Irana auk þess sem
búist er við að málefni Norður-
Kóreu verði ofarlega á baugi.
Á fundinum í Vín mun George
Bush freista þess að gulltryggja
samstöðu Bandaríkjanna og ESB
um að fá öryggisráð Sameinuðu
þjóðanna til þess að samþykkja við-
skiptaþvinganir gegn klerkastjórn-
inni í Teheran fallist Iranir ekki
á að láta af auðgun úrans. Stjórn-
málaskýrendur telja að stjórnvöld
í Washington telji afar mikilvægt
að niðurstaða ráðstefnunnar verði
meðal annars sú að íranir fái skýr
skilaboð um samstöðu Bandaríkj-
anna og Evrópusambandsins.
Áður en forsetinn hélt af stað
til Evrópu sagði hann að Banda-
ríkjamenn og bandamenn þeirra
stæðu sameinaðir að því tilboði
sem Irönum var gert gegn því að
þeir hættu auðgun úrans, og til-
boðið veitti klerkastjórninni sögu-
legt tækifæri til þess að breyta um
stefnu í veigamiídum málum. Enn-
fremur ítrekaði forsetinn að Banda-
ríkjamenn væru reiðubúnir til þess
að hefja formlegar viðræður við ír-
ani en eingöngu á þeim forsendum
að þeir hætti allri auðgun úrans.
Hann sagðist virða lögmætan rétt
írana til þess að notfæra sér kjarn-
orku í friðsamlegum tilgangi en
sagði að slík notkun þyrfti að vera
undir alþjóðlegu eftirliti.
franir hafa sent misvísandi skila-
boð um hvernig þeir komi til með
að taka tilboðinu sem Javier Solana,
utanríkismálastjóri Evrópusam-
bandsins, setti fram fyrir hönd
Bandaríkjamanna, Rússa, Þjóð-
verja, Kínverja, Frakka og Breta í
byrjun þessa mánaðar. Svar frana
mun ráða miklu um hvernig deilan
þróast en líklegt þykir að þeir leggi
fram einhverskonar gagntilboð.
Fréttastofan AFP hafði eftir hátt-
settum embættismanni innan ESB
að Solana hafi sagt frönum að stór-
veldin vildu fá svar þeirra við til-
boðinu fyrir 29. júní, en þá hittast
leiðtogar átta helstu iðnríkja heims
(G8) í Pétursborg í Rússlandi.
Auk annarra mála sem mun bera
á góma á leiðtogaráðstefnunni er
uppbygging fraks auk þess sem
talið er að málefni fangabúðanna
í Guantanamo-flóa á Kúbu verði
rædd auk þeirra deilna sem eru
upp komnar varðandi vegabréfsárit-
anir Evrópubúa til Bandaríkjanna,
en þar sitja ekki allir ríkisborgarar
aðildarríkja ESB við sama borð.
Árangur af brúarsmíði
Þrátt fyrir að ýmislegt hafi gengið
á í samskiptum Evrópuríkja og
núverandi stjórnvalda í Bandaríkj-
unum undanfarin ár bendir eitt
og annað til þess að tímabil nánari
samskipta sé runnið upp á ný. Ge-
orge Bush hefur lagt meiri áherslu
á nánara samstarf við Evrópu á síð-
ara kjörtímabili sínu. Ríkisstjórnir
Evrópu hafa einnig sýnt Bandaríkja-
mönnum meiri skilning en áður
enda hafa þær í auknum mæli áttað
sig á hvaða afleiðingar það getur
haft náist ekki að festa stöðugleika
í í rak í sessi. Auk þess deila þær vax-
andi áhyggjum af því hvert Rússar
séu að stefna með stjórnvöldum í
Washington.
Það þykir til marks um betri sam-
skipti milli Bandaríkjamanna og
Evrópumanna að þeir hafa tekið
upp á ný að deila hart um málefni
eins og vegabréfsáritanir. Sumir
stjórnmálaskýrendur benda á að
slíkar deilur þýði að eining sé um
stærri málaflokka en margir þeir
sem eru hlynntir nánum tengslum
yfir Atlantshafið hafa á undan-
förnum árum saknað þeirra daga
þegar helsta deiluefnið var við-
skipti með banana.
N-Kóreumenn skjóta
upp kollinum á ný
Á sama tíma og deilan um kjarn-
orkuáætlanir frana virðist vera
komin í ákveðinn farveg berast
fréttir af því að Norður-Kóreu-
menn séu í þann mund að skjóta I
tilraunaskyni á loft langdrægri eld-
flaug sem sagt er að geti dregið til
Bandaríkjanna. Bandaríkjamenn,
Japanir og Ástralir meðal annarra
hafa brugðist harkalega við þessum
fréttum og hótað frekari viðskipta-
þvingunum láti stjórnvöld í Pyongy-
ang verða af skotinu.
Fréttir af fyrirætlunum Norður-
Kóreumanna eru misvísandi. Suður-
Kóreumenn segja að búið sé að
koma eldflauginni fyrir á skotpalli
en óljóst er hvort hún hefur verið
fyllt eldsneyti. Kínversk stjórnvöld,
helsti bandamaður Norður-Kóreu-
manna, hvöttu þó til stillingar I
gær og sögðust engar vísbendingar
hafa sem gæfu til kynna að flaug-
inni yrði skotið á loft. Llkurnar
á tilraunaskoti á næstunni eru
einnig litlar í ljósi þess að skýjað er
yfir Kóreuskaganum og verður svo
áfram, en slík veðurskilyrði gera
kóreska hernum erfiðara fyrir að
fylgjast með skotferli flaugarinnar.
Á sama tíma og spennan í Suður-
Asíu eykst vegna áforma stjórnvölda
í Pyongyang hefja Bandaríkjamenn
gríðarmiklar heræfingar í kringum
eyjuna Guam í Kyrrahafinu. Þrjátíu
skip, þar á meðal þrjú flugmóður-
skip, 280 flugvélar og yfir tuttugu
þúsund hermenn taka þátt í heræf-
ingunum sem standa yfir í fimm
daga. í fyrsta skipti í sögunni fá
fulltrúar kínverskra stjórnvalda að
fylgjast með æfingunum.
orn@bladid.net
Eigur Lúkasjenkó „frystar"
Bandaríkjamenn herða róðurinn gegn Alexander Lúkasjenkó, forseta Hvíta-Rússlands.
Bandaríkjastjórn hefur víkkað út
þær refsiaðgerðir sem ákveðnar
hafa verið vegna valdníðslu stjórn-
vafda í Hvíta-Rússlandi. Aðgerðir
þessar eru tilkomnar vegna meintra,
víðtækra kosningasvika sem við-
höfð voru er Alexander Lúkasjenkó
var endurkjörinn forseti Hvíta-Rúss-
lands í marsmánuði.
Nú hefur verið ákveðið að „frysta”
allar eigur forsetans í Bandaríkj-
unum. Að auki er Bandaríkja-
mönnum og öllum bandarískum
fyrirtækjum bannað að eiga nokkur
viðskipti við hann.
„Óæskilegur" í Bandaríkjunum
Refsiaðgerðir þessar eru ákveðnar
að höfðu samráði við Evrópusam-
bandið (ESB) og ná einnig til níu
annarra hátt settra embættismanna
í Hvíta-Rússlandi. f liðnum mánuði
var Lúkasjenkó forseti lýstur „óæski-
legur” í Bandaríkjunum og honum
meinað að halda þangað. Það var
ákveðið í ljósi „sigurs” hans í forseta-
kosningunum í marsmánuði.
George W. Bush Bandaríkjaforseti
sendi frá sér forsetatilskipun á mánu-
dag þar sem rakið er hvernig Lúkasj-
enkó skuli refsað. Sú ákvörðun hefur
þegar öðlast gildi.
Tony Snow, talsmaður Bandaríkja-
forseta, vísaði til kosningasvikanna
í mars og kúgunar sem lýðræðis-
sinnar í Hvíta-Rússlandi hefðu sætt
eftir endurkjör Lúkasjenkó. Snow
gat þess einnig að stuðningsmenn
stjórnarandstöðunnar og baráttu-
menn ýmsir fyrir bættu stjórnarfari
í landinu hefðu verið handteknir.
Evrópusambandið hefur þegar
„fryst” eignir sem er að finna í aðild-
arríkjum þess. Sú ákvörðun á við
eigur Lúkasjenkó forseta og 35 undir-
sáta hans. Þá hefur forsetanum verið
meinað að halda til ríkja Evrópu-
sambandsins og gildir sú ákvörðun
einnig um 30 embættismenn aðra.
Aðgerðir Bandaríkjamanna ná
einnig til dómsmálaráðherra Hvíta-
Rússlands, þjóðaröryggisráðgjafa
Lúkasjenkó, innanríkisráðherrans,
yfirmanns KGB-öryggislögregl-
Bandaríkjastjórn hefur fryst eigur Alex-
anders Lúkasjenkó, forseta Hvíta-Rúss-
lands.
unnar í Hvíta-Rússlandi, yfirmanns
kjörstjórnar landsins og forstjóra
ríkisútvarpsins.
Einræðisblettur á Evrópukorti
Bandaríkjastjórn hefur einnig lýst
áhyggjum sökum þess að nokkrir
leiðtogar stjórnarandstöðunnar
hafa verið handteknir frá því að
Alexander Lúkasjenkó tryggði sér
endurkjör. George Bush forseti lýsti
yfir stuðningi við umbótasinna í
Hvíta-Rússlandi og sagði þá leitast
við að „afmá blett einræðisins af
Evrópukortinu”.
Alexander Lúkasjenkó var end-
urkjörinn forseti Hvíta-Rússlands
öðru sinni í kosningunum í mars-
mánuði á þessu ári. Samkvæmt op-
inberum tölum hlaut hann um 83%
greiddra atkvæða. Eftirlitsmenn frá
Óryggis- og samvinnustofnun Evr-
ópu fygdust með framkvæmd kosn-
inganna og sögðu „alvarlega ágalla”
hafa verið á framkvæmd þeirra.
Niðurstaða kosninganna gat af sér
mikla ólgu í Hvíta-Rússlandi og
nokkur hundruð stjórnarandstæð-
ingar voru handteknir í mótmælum
I höfuðborginni, Minsk.