blaðið - 08.07.2006, Blaðsíða 9

blaðiö LAUGARDAGUR 8. JÚLÍ 2006
FRÉTTIR I 9
Margar ástæður
fyrir háu matvæla-
verði á íslandi
Bændasamtök Islands hafa kvartað
undan því að í umræðu um hátt
matvælaverð á íslandi skuli skuld-
inni vera í sífellu skellt á bændur
og innlendar landbúnaðarafurðir.
Á heimasíðu Neytendasamtak-
anna er að finna frétt þess efnis
að hátt matvælaverð megi skýra
að stórum hluta með þeirri vernd-
arstefnu sem viðhöfð er gagnvart
innfluttum landbúnaðarvörum. I
leiðara Bœndablaðsins er þessum
ummælum visað til föðurhúsanna
og ýjað að því að verðmuninn megi
frekar útskýra með samskiptum
smásala og birgja. Þá varpar blaðið
fram þeirri spurningu hvort Neyt-
endasamtökin hafi ekki þor til þess
að benda á misfellur í starfsháttum
stórfyrirtækja vegna hugsanlegra
hagsmunatengsla. I tilkynningu
frá bændasamtökunum kemur enn-
fremur fram að aðrar vörur en land-
búnaðarvörur koma illa út úr alþjóð-
legum verðsamanburði og nefna
verð á fiski sem dæmi.
Alvariegar ásakanir
Þetta verða að teljast alvarlegar ásak-
anir í garð Neytendasamtakanna og
þeirra sem tengjast matvælamark-
aðinum. Jóhannes Gunnarsson,
formaður Neytendasamtakanna,
vísar ásökunum aftur til baka og
ítrekar þá skoðun Neytendasam-
takanna að margar ástæður liggi
að baki háu matvælaverði á íslandi.
„Það þarf að fella niður vörugjald á
öllum vörum, það þarf að lækka
virðisaukaskatt á matvörum, það
þarf að lækka tolla á innfluttum
landbúnaðarvörum. Þeir peningar
sem kæmu inn í tollum á innfluttar
landbúnaðarafurðir ætti að nota til
að styrkja innlenda framleiðendur.
Samkeppnisyfirvöld verða þá að
vera vakandi gagnvart samkeppni
og samþjöppun á matvörumarkaði,"
segir Jóhannes.
Lítill markaður
Elín Björg Jónsdóttur, sem situr
fyrir hönd BSRB í matvælanefnd
forsætisráðuneytisins, segir margt
skýra matvöruverðið. „Eitt er lega
landsins og annað er lítill markaður.
Vægi einstakra fyrirtækja hefur að
sjálfsögðu verið skoðað og það er
full ástæða til þess að vera á varð-
Jóhannes Gunnars-
son, formaður Neyt-
endasamtakanna
bergi gagnvart
samþjöppun. En
hagræðing hefur
líka örugglega
orðið til þess að
ná niður mat-
vælaverðinu. Það
er erfitt að meta
hvar þessi skurð-
punktur liggur,
hvar einokun er
í gangi og hvar eðlileg hagræðing,"
segir Elín. Nefndin átti að hafa
lokið störfum í lok maí en er enn að.
Fundur er fyrirhugaður í næstu viku
og verða niðurstöður nefndarinnar
væntanlega kunngerðar í kjölfarið.
Jóhannes spyr þá hvers vegna
verð á brauði og drykkjarvörum sé
almennt mun dýrara hér á landi en í
nágrannalöndum. „Á fundi sem við
áttum með matvælanefnd forsæt-
isráðuneytisins þá lögðum við hjá
Neytendasamtökunum áherslu á öll
þessi atriði sem hér hafa verið nefnd.
Áð halda því fram að Neytendasam-
tökin séu að gera landbúnaðarvörur
að eina blóraböggli fyrir háu mat-
vælaverði, ég vísa því algjörlega á
bug,“ segir Jóhannes.
Það er engin launung
Það er engin launung að til dæmis
sauðfjárbændur hafa átt á bratt-
ann að sækja undanfarin ár og má
spyrja hvort lækkun tolla gangi að
mörgum greinum íslensks landbún-
aðar dauðum. „Ég vil minna á tvennt
í þessu sambandi. Ég vil til að byrja
með að allur innflutningur verði
settur undir eitt tollaþrep en það er
sjálfsagt að gera ákveðnar heilbrigð-
iskröfur til þeirra matvæla sem flutt
eru inn. íslenskur landbúnaður býr
við verulega fjarlægðarvernd, það
er dýrt að flytja inn kjöt og margar
tegundir af erlendu grænmeti þarf að
flytja með flugi til að halda vörunni
ferskri, að ekki sé minnst á mjólk-
ina. Þannig er erfitt að flytja inn
ferskar mjólkurvörur vegna þess að
geymsluþolið er svo stutt. Það yrði þá
að koma með flugi og það er óhemju
dýrt. Ef einhverjar greinar landbún-
aðarins standast ekki innflutning
eftir lækkun tolla þá spyr ég hvort
við höfum efni á að ganga í buddu
neytenda endalaust og halda uppi at-
vinnubótavinnu," segir Jóhannes.
Madrid vill ólympíu
leikana árið 2016
Madrídingar hafa sótt um að fá að
halda sumarólympíuleikana árið
2016. Borgin varð í fyrra í þriðja sæti
á eftir París og Lundúnum í barátt-
unni um að fá að halda ólympílueik-
ana árið 2012 en þá urðu Lundúnir
fyrir valinu. Albert Ruiz-Gallardon,
borgarstjóri Madrídar, segist geta
lofað því að borgin geti hýst bestu
ólympíuleika sögunnar. Ólympíu-
leikarnir voru síðast haldnir á Spáni
árið 1992, þá i Barcelona.
„Við munum berjast af krafti fyrir
því að ólympíufáninn blakti í höfuð-
borg Spánar,“ sagði Ruiz-Gallardon
og lofaði að ekkert yrði til sparað
við að gera leikana sem glæsilegasta.
Venjan er að ólympíuleikarnir séu
ekki haldnir í sömu heimsálfunni
tvisvar í röð en Jacques Rogge, for-
seti Alþjóða ólympíunefndarinnar,
hefur lýst því yfir að ekki sé útilokað
að évrópskborg fái að halda leikana
árið 2016, þrátt fyrir að þeir fari fram
i Lundúnum fjórum árum áður. „Ef
við fáum fýsilegt tilboð munum við
ekki setja það fyrir okkur að venjan
sé að skipta milli heimsálfa eftir
leikum," sagði Rogge.
Réttað yfir Berlusconi
Fyrrum forsætisráðherra Ítalíu mun svara fyrir ásakanir um fjársvik.
Silvio Berlusconi, fyrrverandi forsætisráöherra Italíu.
ítalskur dómari hefur úrskurðað að
Silvio Berlusconi, fyrrum forsætis-
ráðherra Ítalíu, skuli mæta fyrir rétt
vegna ásakana um fjársvik. Berlus-
coni er einn af 14 sem þurfa að mæta
fyrir réttinn. Úrskurðurinn fylgir
í kjölfarið á rannsókn vegna fjár-
dráttar, skattsvika og peningaþvotts
í samningum um sjónvarpsrétt á
árunum 1994-1999 en Berlusconi er
stofnandi ítalska fjölmiðlafyrirtæk-
isins Mediaset. Hann lét af embætti
forsætisráðherra í apríl síðastliðnum
eftir fimm ár í því starfi.
Lögfræðingurinn David Mills, eig-
inmaður menningarmálaráðherra
Bretlands, Tessa Jowell, og Fedele
Confalonieri, stjórnarformaður
Mediaset, eru á meðal þeirra sem
hafa verið ákærðir. Þeir hafa báðir
lýst yfir sakleysi sínu. Sakborning-
arnir eru m.a. ásakaðir um að hafa
keypt sjónvarps- og kvikmyndarétt
af bandarískum fyrirtækjum og end-
urselt á uppsprengdu verði til Med-
iaset til að komast hjá því að greiða
skatta á Ítalíu.
Þá er Berlusconi sagður hafa
greitt Mills 600 þúsund dollara fyrir
að hagræða sönnungargögnum í
tveimur málaferlum. Fari svo að
þeir verði sakfelldir eiga þeir yfir
höfði sér 4-12 ára fangelsisdóm.
Réttarhöldin hefjast í nóvember
næstkomandi en Berlusconi hefur
neitað öllum ásökunum. „Eins og
málið hefur þróast mátti búast við
þessu. Þeir hafa ekki leyft neinum
vitnum, sem eru mikilvæg okkar
málstað, að tjá sig,“ sagði Niccolo
Ghedini, lögfræðingur Berlusconis.
Yfirheyrslur hófust í október síðst-
liðnum en rannsókn á málinu hefur
staðið yfir undanfarin fjögur ár.

Wm k
Láttu ekki vandræðin
verða til vandræða
Tvö einföld úrræði
vegna greiðsluvanda
• Samningar
- vanskilum dreift í allt aö
18 mánuði
• Skuldbreyting lána
- vanskilin sett á nýtt skuldabréf og
lánstíminn lengist um 5-15 ár
Önnur úrræði
vegna greiðsluvanda
• Frysting lána
- engar afborganir í 1-3 ár
• Lenging lánstíma
- um allt aö 15 ár
Hafðu samband við okkur.
Við tökum vel á móti þér.
www.ils.is
Borgartúni 21,105 Reykjavík
Stmi: SBS 6900, fax: SBS B800
íbúflalánasjóður fyrir alla íbúðalánasjóður