blaðið - 05.01.2007, Blaðsíða 19
blaðiö
FÖSTUDAGUR 5. JANÚAR 2007 19
Jarðarför Palestinumaður borinn til
grafar að íslömskum sið. Hinn látni
fétt i átökum við ísraelska hermenn
í borginni Nablus, fremsii líkberinn
til hægri var síðan myrtur af leyni-
skyttu hersins tveimur dögum síðar.
'
I skotlinunni Israelskur her-
5 maður miðar rifflinum á Ijós-
■ myndara Blaðsins. Myndin
| er tekin i Ein Beit el Ma-flótta
mannabúðunum i Nablus i
innrás hersins i siðasta mán-
uði. Einn Palestínumaður féll
fyrir byssukúlu hermanns
og á annan tug heimila voru
lögð i rúst.
Atök vegna Aðskilnaðarmúrsíns
Israeiskur hermaður luskmr á Palest-
inumanni. borpi vestur af Nablus en
þangað kom herinr. tíl aó /atna við jörðu
fimm byggmgar Paiestmumanna, þar
sem þær stóðu í vegi fyrir væntanlegum
■ hluta Aðskilnaðarmúrsins á svæðinu.
Afram Abbas! Stuðnings-
maður Fatah-hreyfingarinnar
veifar mynd af leiðtoga sínum,
Mahmoud Abbas, i miðborg Ra
mallah siðastliðinn laugardag,
eftir að Abbas boðaði isjón-
varpsávarpi til nýrra kosninga.
Myndir: Egill Bjarnason.
í bardaganum. Hann er enn þann
dag í dag haltur á fætinum eftir
óhappið.
Eftir afplánunina setti hann sér
önnur markmið í lífinu en að bylta
hernáminu með beinum aðgerðum.
I staðinn eyddi hann púðri í að
byggja upp félagsheimili í Balata-
flóttamannabúðunum samhliða
því að nema fjölmiðlafræði í há-
skólanum við Nablus. Það að upp-
lýsa heimsbyggðina um ástandið í
Palestínu gerir mun meira gagn en
vopnaðar árásir, segir hann.
„Að loknu námi ætla ég mér burt
úr flóttamannabúðunum og eignast
fjölskyldu á öruggum stað,” segir
Muhammed Faras og bætir við að
flestir ibúar Balata stefni að hinu
sama en fæstum verður ágengt.
Hann bendir ennfremur á að þorri
íbúanna trúi því enn að einn góðan
veðurdag muni þeir snúa aftur til
heimila sinna, til dæmis í borg-
unum Haifa og Jaffa, þaðan sem
fjölskyldur þeirra voru hraktar við
stofnun Ísraelsríkis árið 1948.
Innlyksa íeigin borg
Eftir að síðari uppreisn Palest-
ínumanna hófst versnaði ástandið
í Nablus til muna. Af „öryggis-
ástæðum” afgirti ísraelski herinn
borgina með vegatálmum og jók
í samræmi við það eftirlit inni í
borginni. Bæði opnunartími og
inngönguleyfi gegnum tálmana
eru algjörlega undir stjórn hersins.
Allar þær hömlur sem fylgja
tálmunum hafa haft slæm áhrif
á efnahaginn í Nablus, sem áður
fyrr var borg iðnaðar og fram-
leiðslu. Með vegatálmunum hefur
verð á innfluttum vörum hækkað,
meðal annars vegna aukins flutn-
ingskostnaðar. Sömuleiðis hefur
dregið verulega úr útflutningi á
vörum vegna boða og banna Isra-
elsstjórnar þar um.
Aðskilnaðarmúr Israels, sem
byggður er innan landamæra Pal-
estínu, hefur einnig skaðað efna-
hag Nablus og annarra borga. Eftir
að múrinn kom til sögunnar hefur
reynst nær ómögulegt fyrir kaup-
menn og bændur að selja vörur
sínar á ísraelskum markaði. Palest-
ínumenn sem áður unnu í ísrael en
voru búsettir á Vesturbakkanum
fá ekki lengur að ferðast á milli
landamæranna og hafa því flestir
misst vinnuna.
En mannlegi þátturinn er
kannski öllu verri. Langar biðraðir
við vegatálma Nablus gera Palestínu-
mönnum erfitt fyrir en biðin getur
tekið allt að þrjár klukkustundir.
Verst er þó þegar sjúkrabílar eru
kyrrsettir á vegatálmum eða jafnvel
meinað að fara í gegn en slíkt kemur
upp með reglulegu millibili.
Hvítflibbaflokkur Fatah
gegn harðlínu Hamas
f Nablus eru flokkadrættir milli
Fatah- og Hamas-stjórnmálahreyf-
inganna sérstaklega áberandi og
er borgin klofin milli þessara fylk-
inga. I þingkosningunum fyrr á
þessu ári vann Hamas yfirburða-
sigur í borginni með um 52 prósent
kjörfylgi en áður hafði Fatah haldið
um stjórnartaumanna í borginni.
Ástæðan fyrir óvæntum sigri
Hamas í Nablus, sem og annars
staðar í Palestínu, er ekki harðlínu-
stefna þeirra varðandi Ísraelsríki
heldur hvítflibbastarfsemi forvera
þeirra. Á meðan Fatah-ríkisstjórn
Yassers Arafats og arftaka hans
Mahmouds Abbas gerðist sek um
stórfelldan fjárdrátt og spillingu
stuðlaði Hamas að uppbyggingu
á velferðarkerfi Palestínu, svo
sem með því að koma á laggirnar
skólum og heilsugæslustöðvum.
Síðan Hamas komst til valda
hefur flokkurinn aftur á móti átt
bágt með að greiða opinberum
starfsmönnum vegna refsiaðgerða
Vesturveldanna sem miða að því
að svelta efnahag ríkisstjórnar
Hamas. Palestínumönnum var jú
nær að „kjósa vitlaust".
Þrátt fyrir að efnahagur Palestínu
hafi verið í frjálsu falli undir stjórn
Hamas-samtakanna er tvísýnt
hverjir munu vinna komandi kosn-
ingar, sem forseti landsins og oddviti
Fatah, Mahmoud Abbas, boðaði til í
ávarpisíðastliðinnlaugardag.Hamas
hefur nefnilega ekki enn tækifæri til
að sanna sig í ríkisstjórn vegna téðra
þvingana Vesturveldanna.
Á hinn bóginn er ósennilegt
að kosningarnar verði yfirhöfuð
haldnar. Það sem vakir fyrir Abbas
með því að boða til kosninga á næst-
unni er að þrýsta á Hamas að taka
tilboði Fatah um sameiginlega
ríkisstjórn flokkanna þar sem ráð-
herrar verði flestir með sérfræði-
þekkingu á sínu sviði. Líklegt er
að Hamas-menn muni kjósa þann
kost en þeir hafa þegar afboðað
þátttöku í nýboðuðum kosningum.
Framtíðarleiðtoginn í fangelsi
Það er augljóst að fráfall Yass-
ers Arafats leiddi af sér leiðtoga-
kreppu í landinu. Um Arafat ríkti
mun meiri eining en gerir nú um
Abbas, sem hefur lítið persónu-
fylgi. Það háir Abbas að hafa þá
ímynd meðal landa sinna að vera
leppur Vesturveldanna sem fylgi
þeim eftir í blindi. Ljóst er að
Bandaríkin ætla að launa Abbas
vinsemdina með háum fjárhæðum,
sérstaklega eyrnamerktum eflingu
lífvarðasveitar Fatah sem nefnist á
íslensku sveit sautján.
Til marks um leiðtogakreppuna
eru myndir af Arafat og Hassan
Nasralíah, leiðtoga Hezbollah í Líb-
anon, áberandi á götum úti og mun
algengari en veggspjöld af Abbas
eða Ismael Haniyeh, forsætisráð-
herra Palestínu.
Nýverið birti dagblaðið Palestine
Times útkomu úr nýrri skoðana-
könnun þar sem spurt var hvern
fólk vildi sem næsta leiðtoga lands-
ins. Samkvæmt henni er Marwan
Barghouthi vonarstjarna Palestínu-
manna en 79 prósent aðspurðra
vildu hann sem framtíðarleiðtoga
landsins. Abbas hlaut 61 prósent
stuðning í könnuninni og Haniyeh
62 prósent.
Gallinn er nú samt sá að Barg-
houthi afplánar nú fimmfaldan
lífstíðardóm í fangelsi eftir að
hæstiréttur Israels sakfelldi hann
fyrir að hafa staðið á bak við morð
á fimm ísraelum. Hann hefur
alla tíð lýst sig saklausan og telja
margir að sakargiftirnar á hendur
honum hafi verið uppspuni og að
málið sé fyrst og fremst pólitísks
eðlis. Barghouthi varð frægur sem
einn af aðalleiðtogum síðari upp-
reisnar Palestínumanna og stýrði
þá al-Aqsa Martyrs Brides, vopn-
uðum armi Fatah. Hann hefur
alla tíð fordæmt árásir á óbreytta
borgara en hvatt til vopnaðrar
baráttu gegn ísraelska hernum.
Reynt hefur verið að fá Barghouthi
lausan úr fangelsi í skiptum fyrir
ísraelska hermanninn Gilad Shalit
sem verið hefur í haldi mannræn-
ingja á Gasaströndinni frá 25. júlí
síðastliðnum. Hingað til hefur lsra-
elsstjórn þverneitað körfunni.
Burtséð frá pólitískri afstöðu er
þrautseigja og frelsisþrá það sem
þjappar Palestínumönnum saman.
Það er ótrúlegt hvernig þjóð, sem
hefur þurft að þola hremmingar
og gegndarlausa kúgun í áratugi,
hefur náð að lifa með ósköpunum
án þess að tapa alveg áttum. Og
allir berjast þeir fyrir hinu sama:
Frjálsri Palestínu!