Bændablaðið - 27.10.2011, Blaðsíða 28
28 Bændablaðið | fimmtudagur 27. október 2011
Háhraðaverkefni lokið með góðum árangri:
Ísland í fararbroddi í gagnaflutningum
- segir Sævar Freyr Þráinsson, forstjóri Símans
„Nú þegar öll landsbyggðin
hefur aðgang að háhraðaneti og
öllum verkáföngum er lokið í
háhraðanetsverkefni Símans og
Fjarskiptasjóðs er gott að fara
yfir verkefnið í heild sinni,“ segir
Sævar Freyr Þráinsson, forstjóri
Símans. Hann segir að Síminn hafi
síðustu misseri unnið ötullega að
uppsetningu á netsambandi á um
1100 stöðum um allt land. Tæplega
1800 staðir séu innan verkefnis-
ins en ekki hafi allir þegið þessa
þjónustu.
„Yfir 150 starfsmenn frá 36 deild-
um hafa komið að verkefninu á ein-
hverjum tímapunkti og Síminn hefur
nýtt krafta Mílu, Radíómiðunar og
verktaka um land allt til þess að
verkefnið yrði sem best úr garði gert.
Verklok voru áætluð í mars 2011 en
með samstilltu átaki var verkefninu
lokið í október 2010,“ segir Sævar
Freyr.
Samningur Símans við
Fjarskiptasjóð gildir til ársins 2014
og er með framlengingarákvæði
upp á 2 ár. Sævar Freyr segir starfs-
menn Símans hafa haft gaman af
verkefninu, lent í spennandi áskor-
unum og lært ýmislegt, ekki bara um
tæknina heldur líka um land og þjóð.
Þetta hafi því verið afar lærdómsríkt.
Kapp lagt á að leysa vandamálin
Hvaða tækni var notuð í uppbygg-
ingu háharaðanetsins?
„Síminn ákvað strax frá byrjun að
notast m.a. við núverandi dreifikerfi
sín til þess að uppfylla kröfur verk-
efnisins og samhliða stækka bæði
dreifikerfi og netsambönd. Á stöku
stað hefur verið notast við ýmsar
sérlausnir eins og WiFi, endur-
vaka og endurvarpa, en uppleggið
er það stóra og örugga dreifikerfi
sem Síminn hefur lagt metnað í að
byggja upp á síðustu árum,“ segir
Sævar Freyr. Hann bætir því við að
að einhverju leyti hafi fyrirtækið
þó verið að takast á við nýjungar í
tækninni því þótt góð reynsla hafi
verið komin á 3G-kerfi Símans áður
en þetta verkefni hafi komið til, þá
hafi 3G verið notað gagngert fyrir
netumferð í háhraðanetsverkefninu
og það hafi verið nýtt fyrir Símanum.
„Þótt Síminn hafi í einhverjum
tilfellum staðið frammi fyrir hindr-
unum voru þær yfirstíganlegar og
við lögðum allt kapp á að leysa
vandamálin fljótt og örugglega,“
segir Sævar Freyr.
Sumir bæir þurftu sérlausnir
Sævar Freyr segir að sumir bæir
hafi þarfnast sérlausna, sem byggjast
m.a. á nettengingu um gervihnött.
Samkvæmt útboði og samningi
geti allt að 10% tenginga byggt á
sérlausnum og eru þá minni kröfur
gerðar til gagnaflutningshraða.
„Ástæður sérlausna í útboðs-
gögnum voru af fjárhagslegum toga
enda hefðu landfræðilegar aðstæður
á sumum stöðum innan verkefnis
kallað á lausnir sem hefðu kostað
milljónir króna fyrir staka bæi.“
Sævar Freyr leggur áherslu á að
Síminn hafi nýtt sérlausnir í sem
fæstum tilfellum.
„Rétt tæplega 3% af þeim 1100
stöðum, sem þáðu nettengingu, eru
nú tengdir í gegnum gervihnött.
Gæði nettenginga um gervihnetti eru
því miður lakari en almennt gerist
og ástæðan er m.a. sú að sendingar
fara um þúsundir kílómetra til og frá
gervihnöttum sem eru á sporbaug um
jörðu. Síminn og Fjarskiptasjóður
munu halda áfram að reyna að bæta
sambönd á þessum stöðum eins og
kostur er innan ramma verkefnisins,“
segir Sævar Freyr.
Hver hafa viðbrögð íbúa verið
við þjónustunni?
„Það var Símanum mikið hjartans
mál að leysa þetta verkefni vel af
hendi og mikilvægt að heyra í við-
skiptavinum. Haft var samband við
viðskiptavini háhraðanetsverkefnis-
ins í nóvember á síðasta ári þar sem
spurt var um upplifun þeirra á öllu
því sem að verkefninu snéri,“ segir
Sævar Freyr. Hann segir niðurstöð-
una hafa verið Símanum gleðiefni,
þar sem langflestir eða 80% við-
skiptavina hafi svarað því til að þeir
væru ánægðir eða mjög ánægðir með
nettenginguna.
Hvar standa Íslendingar nú í
samanburði við aðrar þjóðir varð-
andi netvæðingu?
„Almennt er staða okkar í band-
breiðum netsamböndum mjög góð.
Samkvæmt nýútgefinni skýrslu
World Economic Forum, WEF,
The Global Competitiveness Report
2011- 2012, þá er Ísland í fyrsta sæti
þegar horft er til fjölda netnotenda á
hverja 100 íbúa. Ísland er í fimmta
sæti í fjölda bandbreiðra sítenginga
á hverja 100 íbúa og í öðru sæti hvað
varða flutningsgetu. Hér verður varla
betur gert.“
Sævar Freyr bendir á að þegar
skoðað er hvernig strjálbýli í hverju
landi kemur út, þá sé minna um
svör og samanburður verði erfiðari.
Ekkert sé um það getið í skýrslu
WEF, en reynt sé að gera þessu skil
í International Telecommunication
Union, ITU, Yearbook of Statistics
Telecommunication/ICT Indicators
2000 - 2009.
„Því miður eru ekki tölur frá
Íslandi um þessa skiptingu en ef
horft er til nágrannaþjóða okkar er
ólíklegt að nokkur þjóð búi betur
en Íslendingar varðandi bandbreiða
nettengingu við strjálbýla byggð.
Þetta er sagt í ljósi þess að þegar
háhraðanetsverkefninu lauk voru
lögheimili allra Íslendinga komin
með aðgang að 2Mbs eða meira.
Til samanburðar má geta þess að
Svíar, sem ekki eru taldir aukvisar
í breiðbandsmálum, hafa nýverið
ákveðið að koma öllum lögbýlum
í Svíþjóð í 1Mbs. Varðandi Finna
þá er skemmst frá því að segja að
þeir eru mun uppteknari af farsíma-
samböndum og eiga langt í land
með að ná Íslendingum, þrátt fyrir
fögur fyrirheit um annað, en finnska
samgönguráðuneytið lýsti því yfir
árið 2009 að stjórnvöld ætluðu að
koma öllum í 100Mbs samand árið
2015. Finnar eru þó ennþá aðeins
hálfdrættingar á við Íslendinga í
bandbreiðum samböndum,“ fullyrðir
Sævar Freyr og segir enn fremur að
Íslendingar séu tvímælalaust í for-
ystu á Norðulöndunum, þrátt fyrir
að öllum ljósleiðaratengingum
Íslendinga sé sleppt í samanburð-
inum.
„Háhraðatenging við internetið er
orðin hluti af þeim lífsgæðum sem
íbúar í nútímaþjóðfélagi gera kröfu
um og sýna viðbrögð viðskiptavina
við stórbættum skilyrðum í dreifðari
byggðum landsins að háhraðanets-
verkefni Fjarskiptasjóðs og Símans
hafi verið stórt framfaraskref,“ segir
Sævar Freyr að lokum.
Sævar Freyr Þráinsson, forstjóri Símans.
sviðsstjóri tölvudeildar
Bændasamtaka Íslands
jbl@bondi.is
Jón Baldur Lorange
Upplýsingatækni og fjarskipti
Háhraðaverkefni Fjarskiptasjóðs
á nú að hafa tryggt öllum lands-
mönnum aðgang að viðunandi
tengingu við Internetið.
Um 1.800 staðir voru á staðar-
lista Fjarskiptasjóðs, staðir sem
Fjarskiptasjóður fékk upplýsingar um
frá fjarskiptafyrirtækjum og sveitar-
félögum að markaðsbrestur væri
fyrir hendi. Samningur var gerður
við Símann í kjölfar útboðs um að
tengja íbúa allra staða á staðarlista
sem þess óskuðu. Í viðtali við Sævar
Frey Þráinsson, forstjóra Símans, hér í
dálkinum kemur fram að Síminn hefur
lagt metnað í verkefnið, sem hefur
tekist í flesta staði með ágætum þrátt
fyrir erfiðar efnahagslegar aðstæður.
Árgjöld fyrir HUPPU
og FJARVIS
Dálkahöfundur hefur sent öllum
notendum HUPPU og FJARVIS.IS
tölvupóst í gegnum skilaboðaskjóðu
Bændatorgsins þar hann gerir grein
fyrir ástæðum fyrir upptöku árgjalds
fyrir fyrrgreind forrit. Þar kemur m.a.
fram:
,,Bændasamtök Íslands hafa
þróað vefforrit í flestum búgreinum
á undanförnum árum. Markmiðið
með forritunum er að auka aðgengi
bænda að skýrsluhaldsgögnum en
ekki síður að þróa hjálpartæki fyrir
bændur í ræktunarstarfi og bústjórn.
Forritin eru jafnframt verkfæri fyrir
ráðunauta til þess að þeir geti betur
veitt alhliða og sértæka ráðgjöf fyrir
bændur. Bændasamtökin hafa lagt
höfuðáherslu á að bændum bjóðist
sérhæfður hugbúnaður á hagkvæmum
kjörum. Nú liggur fyrir ákvörðun
stjórnar Bændasamtakanna að taka
þarf upp árgjald fyrir notkun á HUPPU
og FJARVIS.IS í ljósi skertra framlaga
til starfseminnar og mikils niðurskurð-
ar í fjárhagsáætlun Bændasamtakanna
til upplýsingatæknisviðs. Árgjald
hvors forrits verður 7.800 kr. án vsk.
Tekjur af árgjöldum verða notuð til
að taka þátt í kostnaði við rekstur og
nauðsynlega þróun vefforritanna í
þágu notenda þeirra. Árgjaldið mun
tryggja ákveðinn stöðugleika í þróun
forritanna, sem er nauðsynlegur enda
hugbúnaðarþróun langhlaup.“
Vonandi sýna bændur þessu skiln-
ing en þeir sem hafa athugasemdir við
árgjaldið vinsamlegast hafi samband
við dálkahöfund.
Háhraðaverkefnið í höfn
Tól og tækni
Upplýsingatækni og fjarskipti