Bændablaðið - 03.05.2012, Blaðsíða 40

40 Bændablaðið | fimmtudagur 3. maí 2012
Utan úr heimi
Endurútreikningur gengislána talinn ýta undir endurnýjun tækja í landbúnaði:
Margir bændur hafa ekki endurnýjað
tækjakost sinn frá því árin fyrir hrun
– Orðin mikil þörf á endurnýjun segir Guðbjörn Árnason viðskiptastjóri hjá Ergo
Fjármögnun landbúnaðartækja
hefur ekki verið einföld eftir
hrunið sem varð í efnahagskerfinu
2008. Inn í það spila líka miklar
skuldir í landbúnaði sem víðar.
Ergo, Fjármögnunarþjónusta
Íslandsbanka, er eitt þeirra fyrir-
tækja sem boðið hefur bændum
fjármögnun á dráttarvélum og öðrum
tækjum til landbúnaðar í meira en
aldarfjórðung.
Guðbjörn Árnason, viðskiptastjóri
hjá Ergo, er bændum vel kunnugur
enda var hann framkvæmdastjóri
Landssambands kúabænda á árun-
um 1993-1999 auk þess sem hann
er alinn upp í sveit, í Fljótshlíðinni
nánar tiltekið.
Alinn upp í Fljótshlíðinni
„Ég er alinn upp á Teigi í Fljótshlíð
en foreldrar mínir bjuggu þar í rúm
50 ár. Eftir að þau féllu frá með
stuttu millibili tók ég við jörð-
inni ásamt systur minni,“ segir
Guðbjörn. Hann er með nokkur
hross á jörðinni og örfáar kindur
og sinnir ýmsum störfum á jörð-
inni meðfram vinnu sinni og er því
ennþá með annan fótinn í sveitinni
að eigin sögn.
Þörf á endurnýjun tækja
„Ég hef í gegnum tíðina verið í
miklu og góðu sambandi við fjölda
bænda um land allt sem eru í við-
skiptum við okkur og hef aðstoðað
þá við fjármögnun á tækjum sínum“
segir Guðbjörn. Hann segist sjá
mikla endurnýjunarþörf vera að
koma upp núna, en margir bændur
hafa ekki endurnýjað tækjakostinn
sinn frá því árin fyrir hrun.
„Það hafa þó nokkrir bændur
fengið fjármögnun á tækjum sínum
hjá okkur upp á síðkastið og við
sjáum einnig véla- og tækjasala
vera að auglýsa meira en áður sem
bendir til þess að markaðurinn sé
að lifna.“
Staða margra mun batna eftir
endurútreikning gengislána
Hann segir einnig að skuldastaða
margra bænda hafi lagast mikið eftir
endurútreikninga á gengistryggðum
lánum og verði í sumum tilvikum
enn betri eftir þá endurútreikninga
sem framundan eru vegna seinni
dóms Hæstaréttar um gengistryggða
lánasamninga. Því sé að opnast meira
svigrúm til fjárfestinga hjá bændum
en upp á síðkastið.
Allt að 70% fjármögnun og
sveigjanlegar greiðslur
Segir Guðbjörn að flestir bændur
kjósi að gera kaupleigusamninga
um tækin, en þá lánar Ergo allt
að 70% af kaupverði tækisins án
virðisaukaskatts.
„Kostirnir við kaupleigusamn-
inga eru margir, þó helst að tækið
sjálft er tryggingin í samningnum
en ekki veð í fasteign eða jörð eins
og í hefðbundnum bankalánum“
segir Guðbjörn. Þá þurfi ekki að
greiða stimpilgjald af láninu eins og
skuldabréfalánum, sem gerir þetta
lánsform hagstæðara. Þó er alltaf
eitthvað um að bændur kjósi að skrá
t.d. dráttarvél á eigin nafn og taka
þá fjárfestingarlán hjá okkur."
Greiðslur í takt við tekjur
Guðbjörn segir að stór kostur við
kaupleigusamninga sé að hægt er
að hafa greiðslurnar sveigjanlegar
eftir árstíðum og tekjustreymi.
„Bændur geta aðlagað afborg-
anir að tekjunum og eru það sér-
staklega sauðfjárbændur sem kjósa
það“ segir Guðbjörn. Hvað varðar
skattskilin þá eignfæra bændur
tækin í kaupleigunni, afskrifa
og skuldfæra samninginn en gera
alfarið upp virðisaukaskattinn hjá
seljanda."
Rétti tíminn til að fjárfesta
Hann segir að nú sé tíminn til að
huga að nýjum tækjum og fjár-
mögnun á þeim.
„Vorverkin eru að hefjast og
maður þekkir það sjálfur að það er
nauðsynlegt að hafa allan tækja-
kostinn kláran þegar allt fer af
stað,“ segir Guðbjörn. Hann segir
ennfremur að það sé orðið mun
algengara en áður að bændur sinni
öðrum störfum meðfram búskap og
nýti tækin til dæmis í ýmsa verk-
töku í nágrenninu.
„Þegar notkunin á tækjunum er
orðin mikil er ekki síst nauðsynlegt
að endurnýja þau og lágmarka þann-
ig viðgerðakostnað og tafir vegna
bilana og slíks. Einnig horfa bændur
á skattalegt hagræði af því að eiga
nýlegar vélar og geta afskrifað þær,“
segir Guðbjörn að lokum. Þeir sem
hafa áhuga á að kynna sér fjármögn-
un Ergo nánar geta sent Guðbirni
tölvupóst á netfangið: Gudbjorn@
ergo.is eða haft samband við Ergo í
síma 440 4000.
Guðbjörn Árnason, viðskiptastjóri hjá Ergo
Einn bóndi stýrir allt
að sex dráttarvélum
Allir bændur þekkja vel af eigin
reynslu langa vinnudaga í apríl
og maí þegar mestar annir eru við
vorverkin, s.s jarðvinnslu, sáningu
og áburðardreifingu. Þessu er auð-
vitað eins farið í öðrum löndum
og því eru alltaf að koma fram
nýjar tæknilegar lausnir sem létta
bændum störf sín. Þannig eru
t.d. dráttarvélar að verða sífellt
tæknivæddari, s.s. með flóknum
tölvubúnaði og mikilli sjálfvirkni.
Margir dráttarvélaframleiðendur
hafa meira að segja kynnt þá fram-
tíðarsýn að dráttarvélar framtíðar-
innar verði meira eða minna öku-
mannslausar. Nú hefur fyrirtækið
John Deere tekið stórt skref í þá átt.
Þróað fyrir hernað
Þó svo að tæknin nýtist fyrir land-
búnaðinn byggir þróun sjálfstýring-
arinnar á þörf herja heimsins fyrir
mannlaus farartæki, s.s. þar sem hætt-
ur eru á jarðsprengjum. Á mörgum
íslenskum heimilum eru t.d. til sjálf-
virkar ryksugur, svonefndar iRobot
ryksugur, en það vita e.t.v. ekki
margir að sjálfvirknin í ryksugunni
byggir á þróun sjálfvirkra farartækja
og búnaðar fyrir bandaríska ríkið.
Þetta litla dæmi sýnir bara að þó svo
að þróunin í upphafi sé í ákveðnum
tilgangi, getur hinn þróaði búnaður
nýst í ýmislegt annað. Sama á við
hér, en í samvinnu við hergagnadeild
Boeing verksmiðjunnar var fjölnota-
farartæki John Deere, Gator, þróað
enn frekar. Fyrir var hægt að fá sjálf-
stýringarbúnað á Gator, en samvinnan
leiddi af sér mun nákvæmari tækni-
lega lausn sem hugsuð er til þess að
auðvelda flutninga á búnaði þar sem
landhernaður á sér stað og kallast tæki
þetta R-Gator A3. Þetta hernaðarbrölt
fyrirtækjanna hefur svo leitt til þess
að í dag er til búnaður sem gæti verið
afar heppilegur fyrir bændur.
Sjálfvirknin er komin!
Raunar var sjálfstýring fyrst kynnt
hjá John Deere árið 1997 sem þeirra
framtíðarsýn en mikið vatn hefur
runnið til sjávar síðan. Í dag er sjálf-
virk stjórnun á aukadráttarvél í boði
hjá nokkrum dráttarvélaframleið-
endum. Þetta kerfi virkar þannig að
einn maður getur í raun stýrt tveimur
dráttarvélum og virkar það með þeim
hætti að hann keyrir aðra vélina og
hin dráttarvélin „hermir“ eftir. Þetta
nýtist t.d. við jarðræktarvinnu, eins
og sjá má á meðfylgjandi mynd af
tveimur Fendt dráttarvélum við störf.
Fendt fékk verðlaun Agritechnica
fyrir þennan búnað, sem þegar er í
sölu.
Enginn við stýrið
Búnaðurinn frá John Deere byggir á
samspili GPS-tækninnar, leisertækni,
þrívíddarmyndavélatækni og einnig
notkun á radartækni. Það sem er þó
sérstakt við þessa tæknilegu lausn er
að í raun þarf enginn að vera við stýri
á nokkurri vél. Myndavélar sjá til þess
að bóndinn sjái á skjá, t.d. iPad, hvað
er að gerast á hverjum stað og getur
hugbúnaðurinn ráðið við 6 vélar í
einu. Búnaðurinn er einnig þróaður
þannig að hann getigreint hvort dýr
sé fyrir framan dráttarvélina, enda
er öryggi stór þáttur í þróun sjálf-
virkninnar.
Leikjatölva?
Stýribúnaður frá mismunandi fyrir-
tækjum getur vissulega verið afar
ólíkur, en stýribúnaður Gator minnir
afar mikið á fjarstýringar sem allir
í yngri kantinum þekkja sem stýri-
búnað á leikjatölvum s.s. PlayStation
og X-Box. Eini munurinn er að við
bætist skjár, en hann gæti jú allt eins
verið sjónvarpið í stofunni heima.
Fram kemur á heimasíðu John Deere
að sjálfvirknibúnaðurinn geri mun
meiri kröfur til hæfni ökumanna
en hefðbundnar dráttarvélar gera.
Skýringin felst í því að venjulegar
dráttarvélar hafa verið þróaðar með
það í huga að létta ökumönnum störf
sín og þannig gert það mun auðveld-
ara en áður að vinna við dráttarvél-
arnar. Sjálfstýringin krefst hinsvegar
þess að viðkomandi sé viðbragðs-
fljótur, og sé verið að stýra mörgum
vélum samtímis þarf bæði yfirsýn og
fingursnerpu til þess að bregðast rétt
við. Trúlega mun þessi tækni því ekki
henta öllum, ekki frekar en að leika
sér í leikjatölvu.
Snorri Sigurðsson
nautgriparæktardeild
Þekkingarsetri landbúnaðarins í
Danmörku
Tvær Fendt dráttarvélar með diskaherfa í eftirdragi en ökumaður er aðeins
í fremri vélinnii.
-
stýribúnað á veltigrindinni.
Bændablaðið
Smáauglýsingar 56-30-300
Hafa áhrif um land allt!
Aðalfundur Skógræktarfélags
Rangæinga var haldinn 10. apríl
s.l. Auk hefðbundinna aðalfundar-
starfa var dr. Hreinn Óskarsson,
skógarvörður á Suðurlandi og
verkefnisstjóri Hekluskóga, með
fróðlegt erindi um áhrif eld-
gosa og ösku á gróður. Þá veitti
Skógræktarfélag Rangæinga við-
urkenningu fyrir fallegan skógar-
reit í sýslunni og er þetta í 14. sinn
sem slík viðurkenning er veitt.
Að þessu sinni voru það
Margrét Runólfsdóttir og Runólfur
Runólfsson í Fljótsdal í Fljótshlíð
sem hlutu viðurkenningu fyrir
skógarreit sem þau hafa ræktað í
Fljótsdal. Fram kom á fundinum
að samkvæmt upplýsingum í árs-
riti Skógræktar ríkisins árið 2011 er
Skógræktarfélag Rangæinga stærsta
skógræktarfélagið, metið út frá flat-
armáli kortlagðs skóglendis á Íslandi.
Þá kom einnig fram að heildarflatar-
mál skóglendis í Rangárþingi er 4616
ha, þar af 3044 ha í Rangárþingi ytra
og munar þar miklu um Hekluskóga.
„Starfsemi félagsins er öflug og
unnið í svæðum þess um alla sýsluna.
Helstu verkefni sem unnið verður að
á árinu eru girðingarframkvæmdir
á Kotvelli, uppgræðsluverkefni í
Bolholti, viðhald stíga á Kotvelli
og víðar. Þá er gert ráð fyrir að
planta umtalsverðu af trjám í flest
svæði félagsins,“ sagði Sigríður H.
Heiðmundsdóttir, formaður félags-
ins. Aðrir í stjórn með henni eru
Þorsteinn Jónsson ritari, Sigurbjörg
Elimarsdóttir gjaldkeri, meðstjór-
nendurnir Sigurvina Samúelsdóttir
og Hrafn Óskarsson og vara-
menn eru þau Sigurður Blöndal
og Klara Viðarsdóttir. Félagar í
Skógræktarfélagi Rangæinga eru
280. /MHH
Skógræktarfélag Rangæinga heiðrar
bændur í Fljótsdal og Fljótshlíð
Margrét Runólfsdóttir og Runólfur
Runólfsson í Fljótsdal, fengu sér-
staka viðurkenningu á aðalfundinum
fyrir fallegan skógarreit í sýslunni.
Stjórn Skógræktarfélags Rangæinga,
sem var öll endurkjörin á aðalfund-
inum.