Fréttablaðið - 05.05.2012, Blaðsíða 32
5. maí 2012 LAUGARDAGUR32
Áhorfendur
finna mun
meira til
með persón-
unum ef
atriðin eru
raunveruleg
en þegar
þeir sjá ein-
hver tíu
mínútna
löng kung
fu-atriði þar
sem enginn
meiðist.
Þ
að er greinilegt að metn-
aður leikstjóra og annars
íslensks kvikmyndagerð-
arfólks fyrir slagsmála-
og hasaratriðum er að
aukast mikið. Núna er
mikill áhugi á því að vinna þau vel og
gera raunveruleg,“ segir Jón Viðar Arn-
þórsson, formaður bardagaklúbbsins
Mjölnis, sem hefur síðustu ár unnið tals-
vert við útfærslu slagsmála- og annarra
áhættuatriða í íslenskum kvikmyndum
og öðru efni. „Hugsanlega voru leik-
stjórar hræddir við að ráðast í svona
senur fyrir einhverjum árum vegna
kunnáttuleysis, en nú er völ á mjög
góðri aðstoð í þessum málum. Áhuginn
á bardagaíþróttum hefur líka aukist
mjög mikið hér á landi á síðustu árum
og í dag er gríðarlegur fjöldi fólks sem
æfir þær.“
Hófst með Ingvari í Mýrinni
Hvernig kom það til að þú fórst að starfa
við útfærslu slagsmála- og hasaratriða í
kvikmyndum og öðru íslensku efni?
„Það var í gegnum Ingvar Sigurðs-
son, leikara og móðurbróður minn,
sem ég rataði óvart inn í þetta starf.
Ég leit gríðarlega mikið upp til Ing-
vars, fór oft með honum á leiklistaræf-
ingar og fékk að elta hann og fylgjast
með honum þegar ég var yngri. Við
æfðum líka karate saman í gamla daga.
Ég hafði verið að æfa bardagaíþróttir í
mörg ár og var nýbyrjaður í löggunni
þegar Ingvar lék í kvikmyndinni Mýr-
inni árið 2006. Hann bað mig um aðstoð
við nokkur atriði, ég mætti á tökustað og
það endaði þannig að ég var hreinlega
beðinn um að leikstýra öllum hasarnum
sem átti sér stað í yfirheyrsluherberg-
inu, þar sem hrottinn sem Theodór
Júlíus son lék fór hamförum. Svo tóku
verkefnin við eitt af öðru. Ég sá um
útfærslu á öllum slagsmálaatriðunum í
Borgríki, nokkrum atriðum í Svörtum
á leik og þessa dagana er ég að vinna
við tökur á myndinni Falskur fugl. Auk
þess hef ég meðal annars séð um auglýs-
ingu fyrir Kaupþing, tónlistarmyndband
fyrir hljómsveitina Diktu, sem hefur
ekki enn verið sýnt, og nokkur atriði í
sjónvarpsþáttunum Hlemmavídeó.“
Mikil nákvæmi
Hvernig lýsir þetta starf sér?
„Stundum eru leikstjórarnir búnir
að ákveða fyrir fram nokkurn veginn
hvernig atriðin eiga að vera, en oft-
ast eru mér gefnar algjörlega frjálsar
hendur með útfærslurnar og fæ í raun
að semja hasarinn frá upphafi til enda.
Þegar þeirri vinnu er lokið fer ég yfir-
leitt með leikarana niður í Mjölni, því
þar eru dýnur og góð aðstaða til æfinga.
Svo æfum við atriðin aftur og aftur,
skiptumst á hugmyndum og æfum svo
atriðin aftur á tökustað. Svo hefjast upp-
tökur, sem geta líka tekið langan tíma
því nákvæmnin þarf að vera svo mikil
og ekkert má út af bregða. Eitt slags-
málaatriði í myndinni Borgríki var til
dæmis um tuttugu sekúndur á tjaldinu
en tók rúmlega átta klukkutíma að taka
upp, fyrir utan allar æfingarnar. Lyk-
illinn er að gera atriðin eins raunveru-
leg og hægt er. Áhorfendur finna mun
meira til með persónunum ef atriðin eru
raunveruleg en þegar þeir sjá einhver
tíu mínútna löng kung fu-atriði þar sem
enginn meiðist.“
Lestu handritið að myndunum áður
en þú útfærir hasarsenurnar?
„Ég renni yfir handritin og einbeiti
mér sérstaklega að þeim atriðum sem
ég vinn við. Undantekningin var Borg-
ríki, þar sem ég og fleiri lögreglumenn
unnum náið með leikstjóranum Ólafi
Jóhannessyni að handritinu því hann
vildi hafa lögguatriðin eins raunveru-
leg og hægt var. Því var svo fylgt eftir á
tökustað. Leikararnir í myndinni ræddu
líka heillengi við lögreglumenn, meðal
annarra þá sem starfa hjá Fíknó, og
þannig varð handritið mjög nákvæmt.“
Eyddi öllum aurunum í
slagsmálamyndir
Hverslags kunnáttu er krafist af þeim
sem sjá um útfærslu hasaratriða?
„Þetta er sérkunnátta og sjálfur
hef ég hrærst í þessum bardagaheimi
síðustu sextán árin. Bæði hef ég æft
þessar íþróttir og svo horfði ég ótrú-
lega mikið á slagsmálakvikmyndir,
sérstaklega kung fu-myndir, þegar ég
var unglingur. Ég skrópaði oft í skól-
anum til að glápa á þessar myndir og
eyddi öllum mínum aurum í að kaupa
þær á spólum. Ég lá í Bruce Lee, sem
var mikil hetja í mínum augum, horfði
á myndirnar hans aftur og aftur og líka
heimildarþætti og las bækur um hann.
Bruce Lee færði slagsmálaatriði upp á
æðra plan. Það sem heillaði mig fyrst og
fremst við asískar hasarmyndir, frekar
en Hollywood-myndir, var að í þessum
asísku var minna verið að klippa atriðin.
Þannig urðu senurnar miklu djarfari. Í
Hollywood eru þessi atriði oftast klippt
í ræmur, mikið er notast við nærmyndir
og því auðveld að falsa ýmislegt, en það
að skjóta lengra frá og klippa lítið krefst
margfalt meiri kunnáttu. Þetta fannst
mér spennandi þegar ég var yngri, en
í dag hef ég fyrst og fremst áhuga á að
gera atriðin raunveruleg. Mér finnst
leiðinlegt að sjá þegar svona atriði
Metnaðurinn alltaf að aukast
Jón Viðar Arnþórsson, formaður bardagaklúbbsins Mjölnis, hefur síðustu árin unnið talsvert við útfærslu hasar- og slagsmála-
atriða í íslenskum kvikmyndum og sjónvarpsefni. Kjartan Guðmundsson ræddi við hann um mikilvægi raunsæis í þeim efnum.
FRÆNDUR Jón Viðar með Ingvari Sigurðssyni, móðurbróður sínum, við tökur á kvikmyndinni Borgríki. Fyrsta starfið við
útfærslu slagsmálaatriðis fékk Jón Viðar einmitt í gegnum Ingvar í Mýrinni frá 2006. MYND/PÉTUR GEIR ÓSKARSSON
ÁHÆTTA Jón Viðar, formaður Mjölnis, var kominn á fremsta hlunn með að skrá sig í áhættu-
leikaraskóla í Ástralíu fyrir nokkrum árum. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
KLÍKUSTRÍÐ Í þessu atriði vann Jón Viðar með Ólafi Jóhannessyni, leikstjóra Borgríkis, og félagum úr Mjölni. Útfærsla
slagsmálaatriða krefst mikillar nákvæmni og strangra æfinga. MYND/PÉTUR GEIR ÓSKARSSON
eru ótrúverðug. Til dæmis er mjög
algengt að hetjurnar eru svo rosaleg-
ar að þær þola endalaus högg og rísa
alltaf upp. Slíkt gefur skakka mynd
af raunveruleikanum og getur haft
áhrif á þá sem vita ekki betur. Sem
betur fer gera flestir sér grein fyrir
muninum á bíó og raunveruleikanum,
en af ofbeldinu í miðbæ Reykjavíkur
að dæma er ljóst að sumir gera sér
ekki grein fyrir því hvaða afleiðingar
ítrekuð högg í andlit geta haft.“
Næstum farinn í áhættuleikaraskóla
Langaði þig aldrei að gerast áhættu-
leikari að aðalstarfi?
„Jú og það stóð til á tímabili. Eftir
að við unnum að Mýrinni skoðaði ég
marga áhættuleikaraskóla. Ingvar
móðurbróðir minn hjálpaði mér og
við duttum niður á skóla í Ástralíu
sem ég var kominn á fremsta hlunn
með að fara í. Þá hafði ég lesið mér
heilmikið til um þessi fræði öll og var
kominn með tilfinningu fyrir þeim.
Það hefði verið gaman, en hlutirnir
æxluðust þannig að ég ákvað að hefja
störf hjá lögreglunni í staðinn. Svo
hætti ég í löggunni síðasta sumar til
að einbeita mér að Mjölni, enda hefur
starfsemi klúbbsins stækkað marg-
falt á stuttum tíma. Frá 2005, þegar
Mjölnir hóf göngu sína, hef ég verið
mikið í því að gera kynningarmynd-
bönd fyrir klúbbinn, sem ég hef hef
mjög gaman af. Ég hef fengið lánaðar
myndavélar og er með góð tölvufor-
rit til að klippa myndböndin. Þau eru
orðin á bilinu 70 til 80 talsins og hafa
vakið athygli, enda eru þessi mynd-
bönd mikilvægur liður í því að kynna
starfsemi klúbbsins fyrir umheimin-
um.“