Fréttablaðið - 17.05.2012, Blaðsíða 17

FIMMTUDAGUR 17. maí 2012 17
Allir hafa lent í einhverjum vandræðum með nágranna
sína. Lengi var saga hvers lands
líka kennd þannig heima fyrir að
jarðarbúar virtust eiga það helst
sameiginlegt að vera óheppnir
með nágranna. Þær þjóðir eru
auðvitað til sem hafa lengi mátt
þola skelfingar vegna yfirgangs
annarra. Eins og t.d. Pólverjar,
Kóreumenn, Armenar og miklu
fleiri í flestum álfum. Dæmin eru
mörg úr sögunni og nokkur úr
nútíðinni. Það nægir að minna á
Palestínu.
Verri landar
Þjóðirnar sem hafa liðið og líða
enn fyrir yfirgang og spillingu
innlendra valdastétta eru þó öllu
fleiri. Það sýnir raunar ákveðnar
framfarir í heiminum að útlend-
ingum verður sífellt sjaldnar
með haldbærum rökum kennt
um ófarir þjóða. Frá því eru þó
auðvitað til undantekningar. Það
eru líka merkilegar framfarir að
sögukennsla, sem er lykilatriði í
þroska þjóða, hefur víða um heim
þróast frá endursögn á barna-
legum mýtum um hið hreina og
þjóðlega í heimi árásargjarnra
útlendinga yfir í raunverulega
athugun á vegferð þjóða sem leið-
ir allt annað í ljós. Það er nóg af
dæmum um vonda sögukennslu
en alþjóðleg þróun að þessu leyti
virðist almennt stefna frá for-
heimskun til einhvers skilnings.
Fórnarlömb
Útlendingar eru hins vegar mjög
freistandi sem óvinir þegar illa
gengur og menn þurfa á óvin-
um að halda í sinni orðræðu.
Ein fyrsta greiningin á íslenska
efnahagshruninu sem rataði á
bók hét til dæmis „Umsátrið um
Ísland“. Maður, líttu þér nær, var
einhvern tíma sagt. Sama hug-
takið, umsátur um Ísland, hafði
raunar verið notað af Samtökum
atvinnulífsins fyrir hrun af því
tilefni að útlendir bankamenn
voru farnir að draga úr lánum
til íslenskra banka. Hik við að
afhenda hinum sterku og snjöllu
íslensku bönkum meiri peninga
var þannig umsátur útlendinga.
Um tíma, eftir hrun, urðu frænd-
ur okkar á Norðurlöndum líka að
svikurum í sumra hugum þótt sú
ansi langsótta skýring á óförum
Íslands hafi varla náð miklu fylgi
hjá íslenskum almenningi.
Umsátrið um Grikkland
Nú sjáum við svipað í Grikklandi
þar sem Þjóðverjum og öðrum
lánveitendum landsins er kennt
um ófarir Grikkja eftir áratuga
óstjórn og spillingu þar í landi.
Merkel var sýnd í nasistabún-
ingi með Hitlersskegg á forsíðu
grískra götublaða eftir að hún
benti á að Grikkir yrðu að hætta
að lifa á útlendu lánsfé. Það er
raunar margt sem bendir til þess
að stór hluti almennings í Grikk-
landi kaupi alls ekki kenning-
ar um alþjóðlegt samsæri gegn
landinu sem þarlendir þátttak-
endur í stjórnmálum halda á lofti.
Grikkir hafa sinn djöful að draga
með skilning á eigin sögu en
flestir þeirra líta sér þó líklega
nær og vita að með langvarandi
spillingu grískra stjórnmála-
flokka, óstjórn og ábyrgðarleysi
hlaut svo að fara sem fór.
Hagsmunir
Vinsældir kenninga um að
útlendingar sitji á svikráðum
við heimamenn stafa kannski af
þeirri einföldu ástæðu að stjórn-
málamenn víða um lönd hafa
stórkostlegan hag af því að kenna
útlendingum um alls kyns vand-
ræði. Þetta á sérstaklega við
um stjórnmálaöfl sem sjálf bera
ábyrgð á því hvernig komið er.
Það væri ekki klókt fyrir óvin-
sæla stjórnmálaflokka að kenna
kjósendum um öll vandræðin. En
þá er heldur ekki öðrum til að
dreifa en útlendingum eða í besta
falli óheiðarlegum bankamönn-
um. Eða þá að axla ábyrgð, skoða
sín verk og viðurkenna sök en það
virðist ekki vinsæl leið. Margir
kjósenda sjá hins vegar í gegnum
þetta og sums staðar á Vestur-
löndum hefur traustið á stjórn-
málaflokkum gersamlega hrunið.
Ofmæld andúð?
Þótt það sé greinilega í tísku
að kenna útlendingum um yfir-
standandi vandræði er þannig
ekki víst að þetta nái eins vel til
almennings og oft er talið. Marie
Le Pen fékk nær 18% atkvæða í
Frakklandi. Það er ekki
meira en pabbi hennar
fékk í góðæri. Dóttirin
er heldur ekki eins hat-
römm í garð útlendinga
og faðirinn. Þeir sem
kusu hana völdu marg-
ir á milli hennar og
frambjóðanda komm-
únista. Þetta var mikið
til atvinnulaust fólk og
ellilífeyrisþegar sem
af eðlilegum ástæð-
um óttast um eigin
afkomu en hafa ekki
endilega miklar skoð-
anir á útlendingum. Í
Hollandi hefur útlend-
ingahatarinn Wilders að undan-
förnu rætt lífeyrismál frekar en
vonsku útlendinga enda fiskast
nú betur á þeim miðum. Í Þýska-
landi fá efasemdamenn um
alþjóðahyggju lítið sem ekkert
fylgi. Andúð Grikkja á útlending-
um er heldur ekki meiri en svo
að 80% þeirra vilja bæði evruna
og ESB.
Algeng saga
Gömul og ný saga Íslands sýnir
vel að oftast nær hefur helsta
ógnin við velferð þjóð-
arinnar, að veðurfari
slepptu, verið styrkur
sértækra innlendra
hagsmuna frekar en
útlend ásælni. Þessi
staðhæfing er auð vitað
þvert á gamla sögu-
skoðun sem byggði á
þeirri sannfæringu að
mest af okkar óláni
hafi stafað af yfir-
gangi útlendinga. Sú
skoðun er lífseig þótt
sögulegar staðreynd-
ir séu henni yfirleitt
andsnúnar. Þetta er
svipað með nálægar
þjóðir sem flestar hafa líka vaxið
upp úr hlutverki fórnarlambs-
ins. Margar þeirra hafa rofið
ofríki innlendra hagsmunahópa
og heimalinna stjórnmálamanna
með því að opna fyrir alþjóðlegt
samstarf og samkeppni.
Í DAG
Jón Ormur
Halldórsson
dósent
Útlendingarnir ógurlegu
Á næstu dögum kemur í ljós hvort Alþingi leggur nýja
stjórnarskrá stjórnlagaráðs í þjóð-
aratkvæðagreiðslu í haust.
Málið varð málþófi að bráð
fyrir páska og því síðustu forvöð
að þjóðin fái að segja sína skoðun.
Sem kjósandi og áhugamaður um
bætta stjórnarhætti tel ég ólíðandi
að nokkrar þingmannshræður geti
haldið þessu hlaðborði frá þjóðinni
með málæði einu saman.
Álit landsmanna skiptir hér
sköpum og andspyrna þingmanna
er forkastanleg, sérstaklega í ljósi
þess að þinginu hefur ekki tekist
áratugum saman að semja nýja
stjórnarskrá.
Þjóðaratkvæðagreiðsla um nýja
stjórnarskrá klárar þann lýðræðis-
lega feril sem hófst með þjóðfundi
2010, vinnu stjórnlaganefndar og
loks stjórnlagaráðs.
Hún knýr fram þjóðarvilja sem
ber að virða. Alþingi ber að hefja
sig upp úr farvegi flokkadrátta og
lenda þessu máli eins og virðingu
þess sæmir. Annað er okkur kjós-
endum ekki boðlegt.
Ekki
meira
málþóf
Stjórnmál
Hanna G.
Kristinsdóttir
sjúkraliði,
verslunarstarfsmaður og
kjósandi
Útlendingar
eru hins
vegar mjög
freistandi
sem óvinir
þegar illa
gengur …
20% AFSLÁTTUR Á KRINGLUKASTÍ
NÁÐU ÁRANGRI. ÚTILÍF – HOLTAGÖRÐUM. GLÆSIBÆ. KRINGLUNNI. SMÁRALIND. WWW.UTILIF.IS
NÚ ER KRINGLUKAST Á ÖLLUM ÚTIVISTARFATNAÐI
FRÁ DIDRIKSON FYRIR FULLORÐNA.
ÍS
LE
N
SK
A
SI
A
.I
S
U
TI
5
97
91
0
5/
12
TILBOÐ: 11.992
WEBSTER
Litur: svartur. Stærðir: S-XXL.
Almennt verð: 14.990 kr.
TILBOÐ: 18.392
VANESSA WOMENS
Litur: svartur. Stærðir: 36-46.
Almennt verð: 22.990 kr.
TILBOÐ: 6.392
NIMBUS BUXUR
Litur: svartur. Stærðir: S-XXL.
Almennt verð: 7.990 kr.
TILBOÐ: 15.992
NINA WOMENS
Litur: fjólublár og svartur. Stærðir: 36-46.
Almennt verð: 19.990 kr.
TILBOÐ: 10.392
NORBA UNISEX JACKET
Litur: blár og svartur. Stærðir: S-XXL.
Almennt verð: 12.990 kr.
TILBOÐ: 18.392
IRMA LADY
Litur: rauður, blár og svartur. Stærðir: 36-46.
Almennt verð: 22.990 kr.
TILBOÐ: 7.996
TIGRIS SETT
Litur: blár og svartur. Stærðir: S-XXL.
Almennt verð: 9.995 kr.
TILBOÐ: 10.392
NORBA WOMENS JACKET
Litur: fjólublár og svartur. Stærðir: 36-44.
Almennt verð: 12.990 kr.