Fréttablaðið - 12.09.2012, Blaðsíða 20
| 4 12. september 2012 | miðvikudagur
Brimborg ehf. tapaði 273,1 millj-
ón króna á síðasta ári þrátt fyrir
að félagið hefði fengið fjóra millj-
arða króna af lánum sínum fellda
niður í byrjun árs 2011 gegn því
að hluthafar legðu 200 milljónir
króna inn í félagið. Eigið fé Brim-
borgar var þó jákvætt um 394,5
milljónir króna í lok síðasta árs.
Þetta kemur fram í nýbirtum árs-
reikningi félagsins.
Samhliða niðurfellingu ofan-
greinda skulda lækkaði fjár-
magnskostnaður Brimborgar um
helming á milli ára. Hann var
um 700 milljónir króna árið 2010
en tæplega 350 milljónir króna í
fyrra. Skuldir félagsins eru enn
um fjórir milljarðar króna.
Ljóst er að samdrætti í bílasölu
var hvergi nærri lokið á árinu 2011.
Rekstrartekjur Brimborgar á því
ári voru 5,1 milljarður króna og
drógust lítillega saman á milli ára.
Til samanburðar voru rekstrar-
tekjur félagsins 11,1 milljarður
króna í árslok 2007.
Hluthafar í Brimborg voru sex
í lok síðasta árs. Stærstir voru Jó-
hann J. Jóhannsson með 33,7 pró-
sent hlut, Egill Jóhannsson með 24,4
prósent hlut, Arnór Jósefsson með
16,3 prósent hlut og Margrét Egils-
dóttir með 15,3 prósent hlut. - þsj
Bílaumboð tapaði 273 milljónum króna í fyrra:
Brimborg tapaði
þrátt fyrir afskriftir
Byko ehf. tapaði 352,4 milljónum
króna á síðasta ári. Það er aðeins
minna tap en árið áður þegar fé-
lagið tapaði 416,4 milljónum króna.
Á sama tíma hagnaðist Kaupás,
sem er systurfélag Byko, um 532
milljónir króna. Norvik hf., fjár-
festingafélag sem er að stærstum
hluta í Jóns Helga Guðmunds sonar
og félaga sem tengjast honum, er
eigandi bæði Byko og Kaupáss.
Norvik hefur ekki skilað inn árs-
reikningi fyrir árið 2011.
Í ársreikningi Byko er sagt frá
því að í ársbyrjun 2011 hafi fé-
laginu verið „skipt í fimm félög,
þar sem rekstri og efnahagi Elko,
Intersport, Húsgagna hallarinnar
og Egils vélaverkstæðis var skipt
út úr Byko ehf.“.
Velta Byko jókst um tæpar 400
milljónir króna á milli ára og var
10,5 milljarðar króna í fyrra. Tap
félagsins, 352,4 milljónir króna,
var aðeins minna en árið 2010,
þegar félagið tapaði 416,4 millj-
ónum króna.
Kaupás gekk hins vegar mun
betur. Félagið, sem rak verslanir
Nóatúns, Krónunnar, 11-11 og
Kjarval á síðasta ári, hagnaðist um
532 milljónir króna. Vegna þessa
lagði stjórn þess til að greiða eig-
anda félagsins hálfan milljarð
króna í arð. Kaupás hagnaðist
um 463,8 milljónir króna á árinu
2010 en greiddi ekki út arð til
eigenda sinna vegna þess rekstrar-
árangurs. Velta félagsins jókst um
800 milljónir króna á síðasta ári og
var 22,8 milljarðar króna. Í mars
2012 voru 11-11 verslanirnar seld-
ar út úr Kaupási til Tíu ellefu ehf.
með fyrirvara um samþykkt Sam-
keppniseftirlitsins. Það samþykki
fékkst í lok júní síðastliðins. - þsj
Misjafn gangur hjá verslunum Jóns Helga:
Hagnaður hjá Kaupás
en Byko tapaði
Þórsmörk ehf., sem á Árvakur, út-
gefanda Morgunblaðsins og eig-
anda Landsprents, tapaði 61,2
milljónum króna í fyrra. Félagið
hagnaðist um 6,5 milljónir króna
á árinu 2010. Tapið á árinu 2011
er nær einvörðungu vegna hlut-
deildar í afkomu Árvakurs. Þetta
kemur fram í nýbirtum ársreikn-
ingi Þórsmerkur.
Hluthafar Þórsmarkar eru alls
þrettán talsins. Þrír eiga yfir tíu
prósent, Hlynur A ehf. (í eigu
Guðbjargar Matthíasdóttur) með
26,7 prósent hlut, Krossanes ehf.
(í eigu Samherja) og Áramót ehf.
(í eigu Óskars Magnús sonar) með
20,8 prósent hlut. Í reikningnum
kemur fram að eignarhlutar
í dótturfélögum séu metnir á
476,4 milljónir króna. Það er mun
minna en árið áður þegar sami
hlutur var metinn á 540 milljónir
króna. Því lækkar bókfært virði
Árvakurs á milli ára um 63,6
milljónir króna.
Í síðasta birta ársreikningi Ár-
vakurs kom fram að félagið hefði
tapað 205 milljónum króna í fyrra.
Þá fór félagið í annað sinn í gegn-
um fjárhagslega endurskipulagn-
ingu hjá Íslandsbanka í lok ársins
og skuldir þess þá lækkaðar um
944 milljónir króna. Áður höfðu
skuldir Árvakurs verið lækkaðar
um 4,7 milljarða króna á árinu
2009 þegar núverandi eigendur
félagsins tóku við því. – þsj
Þórsmörk ehf. tapaði rúmum 60 milljónum:
Virði Árvakurs lækkar
í bókum eigenda
MINNKANDI VIRÐI Þórsmerkurhópurinn keypti Árvakur í apríl 2009. Helsta eign félagsins
er Morgunblaðið. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
BYGGINGAVÖRUVERSLUN
Þórður Snær Júlíusson | thordur@frettabladid.is
Samhliða því að rekstur Húsa-
smiðjunnar var seldur til dönsku
byggingavörukeðjunnar Bygma
A/S í upphafi þessa árs var gert
samkomulag sem tryggði selj-
andanum, gömlu Húsa smiðjunni,
kauprétt á þrjátíu prósenta hlut í
fyrirtækinu. Gamla Húsa smiðjan,
sem nú heitir Holtavegur 10 ehf.,
er í dag í eigu Lands bankans.
Þetta kemur fram í nýbirtum árs-
reikningi Holtavegs 10 ehf.
Landsbankinn tók yfir Húsa-
smiðjuna í október 2009. Þá var
allt hlutafé afskrifað og bankinn
breytti 10,2 milljörðum króna af
skuldum í nýtt hlutafé. Um var að
ræða 70 prósent af öllum vaxta-
berandi skuldum Húsasmiðjunn-
ar við lánastofnanir. Fyrirtækinu
var síðan komið fyrir innan Vestia
ehf. sem var síðar selt til Fram-
takssjóðs Íslands (FSÍ). Í janúar
breytti Landsbankinn síðan einum
milljarði króna til við bótar af
skuldum Húsa smiðjunnar í nýtt
hlutafé og við það eignaðist
Höldur ehf., félag í eigu bankans,
eignarhlut í fyrirtækinu.
Í desember 2011 gekk Bygma
frá kaupum á rekstrareignum og
skuldum Húsasmiðjunnar. Sam-
kvæmt ársreikningnum var kaup-
verðið 760 milljónir króna auk þess
sem keðjan tók yfir um 2,5 millj-
arða króna af skuldum félagsins.
Þær námu 5,9 milljörðum króna
í árslok 2011 og því ljóst að tölu-
vert af skuldum var skilið eftir
í „gömlu“ Húsasmiðjunni. Nafni
hennar var breytt í Holtasel 10
ehf. þegar kaupin áttu sér stað.
Í ársreikningnum segir að sam-
hliða samkomulaginu um söluna
hafi félagið, Holtasel 10 ehf.,
„kauprétt á 30% hluta, í nýstofn-
uðu félagi Bygma um rekstur
Húsasmiðjunnar. Hægt er að nýta
réttinn á tímabilinu 1. maí 2015
til 30. apríl 2020“. Holtavegur 10
ehf. var í jafnri eigu Vestia, sem
FSÍ á, og Hamla ehf. um síðustu
áramót. Í febrúar 2012 keyptu
Hömlur ehf. hins vegar fimmtíu
prósenta hlut í félaginu og á í dag
100% hlut í því. Eigandi Hamla er
Landsbankinn.
Kristján Kristjánsson, upplýs-
ingafulltrúi Landsbankans, segir
ákvæðið vera hluta af stærri
mynd. „Ef rekstur Húsasmiðj-
unnar gengur mun betur á kom-
andi árum en áætlað var þegar fé-
lagið var endurskipulagt, er ætl-
unin að til komi viðbótargreiðsla
fyrir reksturinn. Sú viðbót myndi
renna til Landsbankans, í gegn-
um Hömlur ehf., og bankinn fengi
þannig meira upp í þær skuldir
Húsasmiðjunnar sem afskrifa
þurfti við upphaflega fjárhags-
lega endurskipulagningu. Út-
færslan er með kauprétti og
kaupskyldu á fyrirfram ákveðnu
verði og því kemur ekki til þess
að Holtavegur 10, Hömlur eða
Landsbankinn eigi þriðjungshlut
í Húsasmiðjunni til langframa.
Rekstur Húsasmiðjunnar hefur
ekki gengið sem skyldi á undan-
förnum árum. Í ársreikningnum
kemur fram að félagið hafi tapað
1,6 milljörðum króna í fyrra og
eigið fé hennar var neikvætt um
164 milljónir króna. Það kemur til
viðbótar við tæpan milljarð króna
sem það tapaði á árunum 2009 og
2010. Velta Húsasmiðjunnar, og
alls byggingavörugeirans, hefur
dregist mikið saman frá banka-
hruni. Á árinu 2008 velti Húsa-
smiðjan 18,9 milljörðum króna.
Í fyrra var hún tólf milljarðar
króna og hefur því dregist saman
um tæp 37 prósent á nokkrum
árum.
Landsbankinn á kaup-
rétt í Húsasmiðjunni
Þegar Húsasmiðjan var seld tryggðu fyrri eigendur sér kauprétt á
þrjátíu prósenta hlut. Sett inn til að tryggja viðbótarendurheimtur
Landsbankans gangi reksturinn vel. Húsasmiðjan tapaði 1,6 millj-
arði króna í fyrra og skuldir voru skildar eftir í félaginu.
Ríkisskattstjóri endurálagði 677 milljónir króna á Húsasmiðjuna í lok árs
2011 vegna rekstraráranna 2005-2009. Ástæða endurálagningarinnar
var að fyrri eigendur Húsasmiðjunnar nýttu vaxtagreiðslur af lánum sem
notuð voru til að kaupa fyrirtækið til skattafrádráttar. Ríkisskattstjóri telur
slíkt ekki heimilt. Vegna þess lækkar yfirfæranlegt skattalegt tap Holtavegar
10 ehf., sem var bókfært á 7,6 milljarða króna, um sex milljarða króna þar
sem RSK „hafnar frádráttarbærni taps“. Félagið sætti sig ekki við úrskurð
RSK og vísaði málinu til Yfirskattanefndar. Niðurstaða liggur enn ekki fyrir.
Húsasmiðjan og Byko eru auk þess til rannsóknar hjá Samkeppniseftir-
litinu, sem grunar þau meðal annars um að hafa boðið samkeppnisaðila
að taka þátt í verðsamráði, að borga með tilboðum til að þau yrðu lægri
en samkeppnisaðila og að hafa lækkað verð um tugi prósenta á þunga-
vörum þegar nýr aðili hóf sölu á slíkum vörum. Vegna þessarar rannsóknar
var gerð húsleit hjá fyrirtækjunum í mars 2011 þar sem á annan tug
stjórnenda og starfsmanna voru handteknir og færðir til yfirheyrslu. Í árs-
reikningnum segir að „óvissa ríkir um niðurstöður málsins og áhrif þess á
rekstur og fjárhag félagsins. Engar fjárhæðir hafa verið færðar í ársreikningi
félagsins vegna framangreinds“.
ENDURÁLAGNING KOSTAÐI 677 MILLJÓNIR
HLUTI AF BYGMA Danska
byggingavörukeðjan keypti
rekstur Húsasmiðjunnar í lok
árs 2011. Hér sjást Sigurður
Arnar Sigurðsson, forstjóri
Húsasmiðjunnar, og Peter
Christiansen, eigandi og
stjórnarformaður Bygma, þegar
Húsasmiðjan varð formlega
hluti af Bygma.