Fréttablaðið - 20.09.2012, Síða 24

24 20. september 2012 FIMMTUDAGUR
Sameining spítalanna í Reykja-vík árið 2000 tók fyrst og
fremst til stjórnunarlegrar sam-
einingar. Af henni hefur sannar-
lega orðið umtalsverður faglegur
ávinningur og nokkur fjárhags-
legur. Stóri ávinningurinn næst
þegar öll bráðastarfsemin er
komin á einn stað í húsnæði sem
hæfir nútíma starfsemi af þessu
tagi. Breytt hlutverk Landspítala,
ný og fyrirferðarmeiri tæki, aukin
þekking á samhengi hönnunar hús-
næðis og meðferðarárangri og
kröfur sjúklinga og aðstandenda
til að friðhelgi einkalífs þeirra sé
virt kallar allt á nýtt húsnæði spít-
alans. Unnið hefur verið að undir-
búningi sameinaðs húsnæðis frá
árinu 2001.
Deila um staðsetningu
Rúmgóð lóð neðan gömlu Hring-
brautar hefur verið frátekin
fyrir uppbyggingu Landspítala
og Háskóla Íslands í áratugi og
verið á aðalskipulagi frá 1976.
Legu Hringbrautar hefur verið
breytt og staðsetning sameinaðs
Landspítala ákveðin fyrir áratug
síðan að vel ígrunduðu máli. Eðli-
legt má telja að margir þeirra sem
störfuðu á Borgarspítalanum litu
til Fossvogs sem framtíðarsvæðis
sameinaðs spítala og að nýta mætti
byggingar Borgarspítalans ekki
síður en húsin við Hringbraut.
Borgaryfirvöld færðu rök fyrir
því að vegtenging við stofnbraut-
ir væri mjög umhendis í Fossvogi
og útilokuðu þá staðsetningu. Því
úthlutaði borgin mestum hluta
lóðarinnar í Fossvogi til annarra
þarfa. Bygging sameinaðs spítala
á nýjum stað, hvort sem er á Víf-
ilsstöðum, Geirsnefi eða Hólms-
heiði, þýddi að byggja þyrfti allan
spítalann frá grunni áður en hann
kæmist í notkun og yrði þar af
leiðandi nær þrisvar sinnum dýr-
ari en núverandi áform sem gera
ráð fyrir að eldra húsnæði nýtist
fyrir minna krefjandi starfsemi
hvað varðar tækniútfærslur. Þá
er nýlegur barnaspítali við Hring-
braut. Engin leið er að horfa fram
hjá þessum staðreyndum. Mörg
önnur rök mæla með staðsetn-
ingu spítalans við Hringbraut, s.s.
nálægð við miðstöð samgangna,
tvær meginstofnbrautir við lóð-
armörk og nálægð við Háskóla
Íslands.
Minnsta mögulega stærð til hag-
kvæmrar sameiningar
Mikilvægt er að þess sé gætt að
það sem borið er saman sé sam-
bærilegt. Flatarmálsþörf sam-
einaðs spítala sem ráðgjafar hafa
lagt fram á mismunandi tímum
eru þessar:
Hugmyndavinna Ementor 2001
(Danmörk) 21.000 m²
Hugmyndavinna White arkitekter 2002
(Svíþjóð) 144.000 m²
Hönnun C. F. Möller 2008
(Danmörk) 179.000 m²
Greining Hospitalitet 2009
(Noregur) 119.000 m²
Hönnun SPITAL 2012
(Ísland) 132.000 m²
Hér er átt við húsnæðisþarfir
spítalans, gamalt og nýtt en án
bílastæðahúsa og án bygginga
Háskóla Íslands. Tölurnar eru því
samanburðarhæfar. Húsnæði sem
spítalinn yfirgefur eftir að fyrir-
huguð nýbygging verður tekin í
notkun er 44.000 m² og er á eft-
irtöldum stöðum: LSH Fossvogi,
rannsóknarstofur Ármúla, blóð-
banki Snorrabraut, skrifstofur
Eiríksgötu 5, 19, 21 og 29, augn-
skurðstofur Þorfinnsgötu, sjúk-
lingaíbúðir á nokkrum stöðum,
skjalasafn Vesturhlíð, lífsýna-
safn Skógarhlíð, sjúklingahótel
Ármúla, dauðhreinsun og birgða-
stöð Tunguhálsi. Augljóst hag-
ræði er að ná þessari starfsemi
á einn stað. Aukið húsnæði Land-
spítala verður um 30.000 m², þar
af 10.000 m² í kjallara. Miðað við
þau miklu þrengsli sem starfsem-
in býr við verður þessi stækkun
að teljast hófleg. Aðalatriðið er að
hið nýja húsnæði mun mæta þörf
fyrir nútímasjúkrahúsrekstur en
gömlu húsin nýtast fyrir léttari
starfsemi.
Hvað er fram undan?
Forhönnun og útboðsgögn fyrir
áformaða byggingu eru því sem
næst tilbúin. Skipulagsmál eru
til lokaumfjöllunar hjá borgar-
yfirvöldum. Stundin er því að
nálgast að hægt verði að hefjast
handa. Ekki má seinna vera því
holskefla stóru árganganna sem
fæddust áratugina eftir stríð
er að komast á sjötugsaldurinn
(„viðgerðaaldurinn“) og knýr
þegar dyra á spítalanum. Verður
svo áfram því sextugum og eldri,
sem eru helstu notendur sjúkra-
húsþjónustu, mun fjölga um 50%
fram til ársins 2025. Úrbætur
í húsnæði spítalans munu létta
á ríkissjóði. Núverandi rekst-
ur kostar ríkissjóð 2,6 milljarða
kr. á ári umfram það sem vera
þyrfti ef bráðastarfsemin væri á
einum stað í nútímalegu húsnæði,
7 milljónir kr. á dag. Byggingar-
áformin eru ekki aðeins hagur
sjúklinganna fyrst og fremst
heldur bráð nauðsyn. Ábati rík-
issjóðs, hagur starfsmanna og
hagur atvinnulífsins kemur þar
á eftir en eru engu að síður mikil-
vægir þættir.
Niðurlag
Aðalatriði þessa máls er að hús-
næði spítalans getur ekki leng-
ur tekið við þeim tækjabúnaði
sem til þarf svo nútímalækning-
ar verði stundaðar vegna skorts á
rými, lofthæð og burðarþoli. Nú
þegar höfum við dregist aftur úr
nágrönnum okkar. Í annan stað
eru stærstu árgangar Íslands-
sögunnar að komast á þann aldur
að þurfa á sjúkrahúsþjónustu að
halda. Þegar sú alda er risin að
fullu duga ekki lausnir til bráða-
birgða. Ef ekki verður að gert
nú stefnir í mikið óefni. Reynsla
okkar og nágrannaþjóða okkar
segir að aðdragandi svo flókinna
bygginga er vart minni en áratug-
ur. Ekki er því valkostur að slá
verkefninu á frest. Í þriðja lagi er
nútímaleg aðstaða og tækjabúnað-
ur ein af forsendum þess að hægt
verði að ná okkar bestu heilbrigð-
isstarfsmönnum heim eftir fram-
haldsnám erlendis. Umræða um
önnur atriði þessa máls eru í raun
aukaatriði.
Sameinaður Landspítali
Nýr Landspítali
Jóhannes M.
Gunnarsson
læknisfræðilegur
verkefnisstjóri Nýs
Landspítala
Aðalatriði þessa máls er að húsnæði
spítalans getur ekki lengur tekið við þeim
tækjabúnaði sem til þarf svo nútíma
lækningar verði stundaðar vegna skorts á rými, loft-
hæð og burðarþoli.
Þar sem hjartað slær
www.midborgin.is
ERT ÞÚ GLEÐIGJAFI?
Við leitum ljósgjafa, skapandi fólks
sem vill taka þátt í að hlýja upp mið-
borgina á aðventunni og mynda hina
sönnu hátíðar stemmingu.
Höfuðborgarstofa og Miðborgin okkar standa
að Jólaborginni Reykjavík. Atburðir verða á fjöl-
mörgum reitum frá Hlemmi, niður eftir Laugavegi,
Skólavörðustíg og allt vestur að Gömlu höfninni.
Við leitum að kórum, harmonikku leikurum,
ALVÖRUjólasveinum, lúðrasveitum og öðrum þeim
sem geta glatt gesti og gangandi í jólaösinni.
Hvað gerir þú skemmtilegt?
Sendu línu á heidrun.hakonardottir@reykjavik.is
ef þú vilt vera með.
Kræsingar & kostakjör
Skráðu þig á póstlistann á www.netto.is
Mjódd - Salavegur - Hverafold - Akureyri - Höfn - Grindavík - Reykjanesbær - Borgarnes - Egilsstaðir
Tilboðin gilda 20. - 23. september
eða meðan birgðir endast
HYDROXYCUT
Hardcore Pro
40 bréf
6.998 kr.