Dagfari - 01.07.1962, Blaðsíða 7

HÆTTUM
AÐ
STÍGA
HRUNA-
DANSINN
1 22 ár hafa Islendingar haft hermenn
og vítisvélar á grund sinni .Hin fyrstu 6
árin að sér forspurðum, eða við skulum
segja, óumbeðið, en hin 16 árin síðustu
með vilja og samþykki stjórnarvalda, sem
þó hafa aldrei þorað að leggja það mál
undir úrskurð þjóðarinnar við kosningar,
heldur kosið að blekkja og svíkja, smjaðra
og skrökva ár af ári í því sambandi.
Allan þennan svokallaða „friðartima",
síðan 1945, hafa brjálæðisöskur „kalda-
stríðsins“ verið flutt að bæjardyrum okk-
ar fyrir atbeina blaða og útvarps, svo sam-
viskulega samviskulaust að hvern einasta
dag, sem guð gefur, fáum við hellu fyrir
eyrun og glýju á augun vegna hryllings-
sagna og hernaðarskjálfta, sem hefur þó
upptök sín óralangt frá okkur og ætti ekki
að gæta hér fremur en eldgoss í Kyrrahafi.
Enga möguleika eigum við þó, hver og
einn persónulega til varnar eða sóknar, sem
áhrif mætti hafa á djöfulgang „hinna tröll-
vöxnum hálfvita,“ stói’veldanna.
Islenzkir ráðamenn hafa hinsvegar af
eigin hvötum en með hæpnu umboði,
gert það aleina, sem í þeirra valdi stóð til
að færa okkur nær hættunni og hrottaleikn-
um, þ. e. að binda land og þjóð á klafa
annars aðilans og sprikla þar og æpa
þegar risinn spriklar og æpir, steyta barns-
hnefa að baki þess „stóra bróður", sem
hvenær sem er getur seilst sér um bak og
borið okkur fyrir sig gegn spjótalögum
mótpartsins.
Slíkur er glæpur hinna grunnhyggnu að-
dáenda vestur-risans, — og þvi miður eru
litlar líkur til að þeir missi þann glœp á
næstu árum og öldum.
•
En snúum okkur svo snöggvast að hinu
innhvera í þessu máli; áhrifanna sem þessi
stríðslæti hafa á sálarlíf og siðvenjur is-
lenzkrar æsku sem alist hefur upp í her-
numdu og herseldu landi, með allan gaura-
ganginn fyrir augum og eyrum frá fæð-
ingu.
Var ekki hægt að taka þann kaleik frá
henni, eða a. m. k. milda bragðið og slá
á fnykinn. Hér höfum við líka dansað og
sogast að ófyrirsynju og að óþörfu inn í
„hrunadans heimsveldanna".
Það þótti einu sinni fínt á Islandi að
„tyggja upp á dönsku“. Nú höfum við
tuggið uppá ensku í tuttugu ár. Gert
Reuter og B.B.C. að okkar stofnunum og
rennt öllu ómelt niður, sem þessir áróðurs-
jötnar hafa skirpt út úr sér. Því hefur ver-
ið og er endalaust haldið að íslenzkum
blaðalesendum og útvarpshlustendum, að
við þurfum ekki að vita neitt og lesa neitt
nemu um stríð og styrjaldarhœttu.
Oft á dag flytur Ríkisútvarpið okkur
erlendar fréttir. En hvað er í fréttum?
Ekki neitt, nema hvað þessi eða hinn svig-
urmæltur pólitíkus í vestri eða austri, hef-
ur sagt við þetta og þetta tækifæri, I þess-
ari og þessari veizlunni eða á blaðamanna-
fundinum. Og okkur varðar nauðalítið um
þetta, því flest af þvi sem út gengur af
munni þessara kalla er stóryrði, en fátt af
sannleika og enn meinna af lífsspeki. Dag-
blöðin eru heldur ekki eftirbátar útvarps-
ins. I þeim er heimsstríðið ævarandi og
helsprengjan alltaf að springa. Þessa hol-
skeílur sefjunar og brjálæðis brotna á
höfuðskeljum okkar allra, fleyta burt sjálf-
stæðri hugsun og lífstrú, en gróðursetja
hatur og skelfingu í staðinn. En skeður þá
ekkert í heiminum nema þetta, að Kennedy
og Ki’jústjoff segja hvor öðrum að éta
skít og hóta að „kíla hinn á kjaftinn ?“ Jú,
áreiðanlega er ekki svo illa komið. Það
er lifað og starfað á bak við bölvið og
ragnið, hávaðann og helmistrið. Það mætti
færa okkur meiri fréttir og gleðilegri, af
framförum og menningu, visindum og
tækni, ræktun og uppbyggingu, bókmennt-
urn og listum, menntun og mannbótum. Og
þetta væri gert, ef seku • mennirnir, sem
seldu vestur-risanum landið okkar hefðu
ekki einnig samtimis lofað honum sál okk-
ar.
Þeir vinna markvisst að því, að standa
við kaupin af sinni hálfu. Þvi er sem er.
Þessvegna er Berlínardeilan flutt nær okk-
ur af útvarpi og auðvaldsblöðum, en Þjóð-
verjum sjálfum. Þess vegna er alltaf stríð
í Morgunblaðinu og Rússar alveg að því
komnir að brenna „allan hinn frjálsa heim“
til ösku: Verið glaðir og di’ekkið, fyrr í
dag en á morgun logar jörðin og við er-
um ekki til (það er sama þó gengið lækki).
Upp með Kanann, niður með Rússana!
En hvað er hættulegt ef ekki svona mál-
flutningur? Hvei’s er hægt að krefjast af
þeirri æsku sem er alin upp í stöðugum
ótta og við stöðuga spádóma um dauða á
morgun? Er nema von að hún Záti nótt
sem nemur og grípi djarflega til drykkjar
og deyfilyfja? Nei. Svai’tagaldri stórvelda-
og styrjaldaáróðurs vei’ður að linna á Is-
landi ef þjóðin á að lifa. Við höfum séð
hann svartan fyrr og ekki æðrast. En
trúna á lífið, sjálf okkur og land okkar
vei’ðum við að hafa og getum haft. Bol-
nxagn höfum við hins vegar ekkert til að
veita vestrinu eða austrinu í átökum þeii’ra
milli, hver svo sem hugur okkar er. Land
okkar getum við enn frelsað og friðlýst og
til þess vei’ðum við að bera gæfu ef við-
takandi kynslóð á að erfa land og líf.
R. G. Sn.
DAGFARI 7