Fréttatíminn - 25.01.2013, Blaðsíða 62
Mig
langaði
að sjá
hversu
langt ég
kæmist.
GjörninGur DaGar Birtu Sólar eru talDir
Þetta var allt leikrit
Birta Sól er mörgum kunn en hún komst í sviðsljósið á síðasta ári fyrir opinská myndbönd sem
mörg hver fjölluðu um samskipti kynjanna og málefni líðandi stundar. Það vakti einnig mikla at-
hygli þegar henni barst hótunarbréf sem hún las fyrir áhorfendur sína að er virtist harmi slegin.
Mikil fjölmiðlaumfjöllun hófst um málið í kjölfarið en hótunin þótti afar ógeðfelld og hennar var
meðal annars getið í nýlegri úttekt DV um hótanir í garð kvenna í opinberri umræðu. Birta Sól
er hinsvegar ekki raunveruleg manneskja heldur hliðarsjálf ungrar konu, Maríu Thelmu Smára-
dóttur. Fréttatíminn fékk Maríu Thelmu til þess að útskýra gjörninginn og jafnframt segja frá
því hvort um raunverulega hótun hafi verið að ræða.
M aría Thelma sem er nýorðin tvítug útskrif-
aðist af leiklistardeild
í Fjölbrautaskólanum í
Garðabæ um áramótin.
Hana dreymir um að
vera leikkona og útskýrir
að Birta Sól hafi verið
liður í að framfylgja þeim
draumi. Hún hafi gefist
upp á að sitja með hendur
í skauti og bíða þess að
henni bærust tækifæri
innan leiklistarinnar og
í kjölfarið ákveðið að
skapa einfaldlega sitt
eigið hlutverk. Einnig
hafi henni hreinlega
leiðst. Hún lagði því upp
með persónuna Birtu Sól,
stelpu sem elskaði að fara
út að skemmta sér og
sagði hreinlega allt sem
henni datt í hug um menn
og málefni í myndbönd-
unum sem vöktu fádæma
athygli.
„Mér leiddist hræðilega
mikið á þessum tíma,
alveg sorglega mikið,“ út-
skýrir hún og hlær. „Mér
finnst mjög gaman að búa
eitthvað til og skapa og
einn daginn þar sem ég
var í vinnunni hugsaði
ég með mér af hverju
er ég ekki að gera hluti
í lífinu sem mér finnast
ógeðslega skemmtilegir.
Af hverju framkvæmi ég
ekki það sem mér dettur
í hug en það er ríkt í fólki
að gera ekki það sem það
langar. Hugmyndin um
Birtu nagaði mig ógeðs-
lega mikið í nokkrun tíma
svo ég henti mér í þetta.
Spurningin var alltaf
hvernig ég ætlaði að út-
færa þetta svo ég var í tvo
mánuði að ákveða hvern-
ig hún yrði og hvaða hópi
fólks hún tilheyrði. Svo
kýldi ég bara á þetta og
bjó til fyrsta myndband-
ið,“ segir María Thelma
um Birtu Sól.
Viðbrögðin létu ekki
á sér standa og fengu
myndböndin fljótlega
tugþúsunda áhorf og á
tímabili virtist hún vera á
milli tannanna á mörgum
á meðal yngri kynslóðar-
innar. Sumir virtust sjá
í gegnum leikinn, aðrir
ekki.
„Mér fannst oft fyndið
þegar fólk var sammála
henni og það voru margir
sem algjörlega trúðu
henni. Það fólk sendi
henni mjög persónulega
pósta og opnaði sig þar.
Ég vona að enginn erfi
þetta við mig persónulega
og dragi kannski bara
þann lærdóm af þessu
að trúa ekki öllu sem þú
sérð og treysta kannski
ekki hverjum sem er á
netinu.“ María Thelma út-
skýrir að bréfin hafi sum
hver innihaldið játningar
á vandamálum eða frá-
sagnir af einelti. „Það var
mikið til yngri kynslóðin
sem trúði þessu, svona
grunnskólanemar.“
Hún segir að leikurinn
hafi að endingu verið
orðinn þreyttur og Birta
Sól á tímapunkti orðin að
fullu starfi. En var hót-
unarbréfið líka partur af
leiknum?
„Já, bréfið var upp-
spuni. Ég bjó það til og
því enginn sendandi á
bak við það.“ Hún segir
að kveikjan að bréfinu
hafi verið álíka bréf sem
baráttukonunni Hildi
Lilliendahl barst en um
það hafði verið fjallað um
í fjölmiðlum.
„Mér fannst það svo
ljótt. Ég fékk í hjartað og
hugsaði með mér hvað ég
gæti gert. Ég var ekki að
gera grín að þessu, þvert
á móti langaði mig að láta
Birtu sýna henni stuðn-
ing. Mér finnst Hildur
ótrúlega flott og lít upp
til hennar. Hildur sendi
mér síðan stuðningsbréf
í kjölfarið og mig langaði
þá að segja henni frá, en
ákvað samt að gera það
ekki strax því mig langaði
ennþá að sjá hversu langt
ég kæmist.“
Aðspurð segist hún
ekki hrædd við að fólk
verði henni reitt þó hún
hafi á því ákveðin skiln-
ing.
„Ég skil það alveg ef
fólk verður mér reitt, en
þá er líka svo til mark-
miðinu með Birtu Sól
náð. Birta var karakter
og leiksviðið einfaldlega
internetið. Ég meina, við
förum ekki í leikhús og
verðum síðan reið við
leikarana á sviðinu. Þetta
fór allt alveg nákvæmlega
eins og ég hafði reiknað
með.“
María Lilja Þrastardóttir
marialilja@frettatiminn.is
María Thelma
hefur nú sagt
skilið við
hliðarsjálfið
Birtu Sól, en
hún var gjörn-
ingur framinn
á veraldar-
vefnum. Hún
lauk nýverið
stúdentsprófi
og vinnur hjá
HB Granda þar
sem hún gerir
að fiski.
Ljósmynd/Hari
Á sunnudaginn, þann 27. janúar, eru liðin
257 ár frá fæðingu tónskáldsins ástsæla
Wolfgang Amadeus Mozart. Sópran-
söngkonan Gréta Hergils ætlar af þessu
tilefni að slá upp afmælistónleikum til
heiðurs tónskáldinu ásamt vöskum hópi
tónlistarfólks. Hún segir þennan dag sér
sérstaklega hjartfólginn.
„Það hefur verið draumur hjá mér að
halda tónleika á þessum degi, þar sem
Mozart er helsta ástæðan fyrir því að ég
fór í tónlistarnám. Í mínum augum er
þetta merkilegasti dagurinn á árinu, en
þennan dag fyrir nokkrum árum eignað-
ist ég frumburð minn og þykir mér það
afar táknrænt. Hann átti að fæðast fyrr
en lét bíða eftir sér. Ég kalla hann litla
Mozartinn minn en hann er kominn á
þann aldur að þykja það ekkert sniðugt.“
Gréta segist hafa byrjað ung að hlusta
á óperutónlist og hún hafi ekki verið
nema þriggja til fjögurra ára þegar hún
bar byrjuð að syngja með og þá helst
Töfraflautunni sem heillaði hana mest.
„Þegar ég var átta eða níu ára sá ég
myndina Amadeus og eftir það varð ekki
aftur snúið. Ég krafðist þess að fá að læra
á fiðlu en sneri mér síðan að söngnum.“
Tónleikarnir verða í Grafarvogskirkju
klukkan 20 á sunnudaginn og efnisskrá-
in er spennandi. „Mozart samdi Exsul-
tate jubilate aðeins sautján ára gamall
undir áhrifum frá ítölskum óperum þess
tíma en þessi módetta er eitt glæsileg-
asta kirkjutónlistarverk allra tíma. Ég er
búin að syngja þetta núna nokkrum sinn-
um og er alltaf eitt stórt bros eftir það.“
Gréta og Ágúst Ólafsson baritón
syngja á tónleikunum við undirleik
Matthíasar Stefánssonar fiðluleikara,
Eydísar Franzdóttur óbóleikara og Ant-
oníu Hevesi píanóleikara. Aðgöngumiðar
verða seldir í kirkjunni við inngang-
inn fyrir tónleikana. Miðaverð er 1000
krónur.
Gréta Hergils ásamt Matthíasi Stefánssyni fiðluleikara og
baritóninum Ágústi Ólafssyni.
tónliSt Gréta HerGilS MinniSt MozartS
Var byrjuð að syngja með Töfraflautunni þriggja ára
Ótrúlegar vinsældir
Rúmlega 14.000 manns keyptu sér miða
á söngleikinn Mary Poppins á fyrsta
forsöludegi í Borgarleikhúsinu í vikunni.
Aðstandendur sýningarinnar fullyrða
að aldrei fyrr hafi jafn
margir miðar selst
á einum degi í ís-
lensku leikhúsi.
Þegar er uppselt á
fyrstu 25 sýningar verksins
sem frumsýnt verður föstudaginn
22. febrúar. Gríðarlegt álag var á
miðasölu Borgarleikhússins. Fjöldi starfs-
manna í miðasölu var tvöfaldaður til að
anna eftirspurn, svarað var í síma á sjö
línum og netsala var í fullum gangi. Það
eru greinilega margir sem ætla ekki að láta
Mary Poppins fram hjá sér fara.
Nýjar menningarlægðir
Ásmundar
Listamannalaunum hefur verið úthlutað og því er
árlegt þras um mikilvægi listarinnar og arðsemi
hennar komið á fulla ferð. Sígilt nöldur um menn-
ingarsnauða kapítalista og vesæla listamenn
sem hollast væri að finna sér alvöru vinnu
bergmálar á netinu en þingmaðurinn Ásmundur
Einar Daðason hefur hleypt nýju og heitu blóði
í umræðuna með því að gera listamannalaunin
tortryggileg þar sem makar tveggja ráðherra
fengu nú úthlutað, Jónína Leósdóttir, kona
Jóhönnu Sigurðardóttur, og Bjarni Bjarnason,
maður Katrínar Júlíusdóttur. Bókmenntapáfanum
Páli Valssyni ofbýður þetta og segir á Facebook:
„Ótrúlega ómerkileg ummæli og lágkúruleg.
En því miður í takt við annað sem frá þessum
rislitla þingmanni kemur.“ Og umhverfisráðherr-
ann Svandís Svavarsdóttir er ekki síður hlessa:
„Hann er eiginlega hættur að koma mér á óvart.
Verulega frumlegur í lágkúrunni.“
Club Mate fyrir
hipsterana
Skemmtistaðurinn Harlem við
Tryggvagötu nýtur fádæma
vinsælda á meðal ungs listafólks og
svokallaðra „hipstera“. Staðurinn
er annálaður fyrir líflega stemningu
og nýstárlegt útlit í stórborgar-
stíl, en staðurinn var málaður og
myndskreyttur af allskonar ólíku
myndlistarfólki. Harlem hefur verið
líkt við skemmtistaði Berlínarborgar
og nú hyggjast aðstandendur
barsins taka þá tengingu á næsta
stig. Á komandi vikum verður hægt
að kaupa þar áfengislausa „hipster“
orkudrykkinn Club–Mate, sem
nýtur vinsælda í Berlín. Þessu fagna
margir „hipsterar“ á Facebook og
ljóst þykir að drykkjarins er beðið
með eftirvæntingu.
62 dægurmál Helgin 25.-27. janúar 2013
á börnin