Fréttatíminn - 05.10.2012, Blaðsíða 36

Magnað lið
V
Vinnustaður er heimur út af fyrir sig. Ekki
aðeins staður sem fólk kemur til að afla
sér lífsviðurværis, þótt mikilvægt sé, held­
ur samfélag manna sem vinnur að sama
marki, að búa til vöru eða veita þjónustu –
eða hvað annað. Tengsl myndast vinni fólk
hlið við hlið árum eða jafnvel áratugum
saman. Hreyfing er hins vegar á fólki,
eins og eðlilegt er. Það skiptir um vinnu,
leitar á önnur mið eða fyrirtæki leggja upp
laupana svo vinnufélagar dreifast víða. Þá
rofna þau tengsl sem myndast hafa, nema
í undantekningartilfellum þegar svo traust
vináttusamband hefur myndast að það
heldur þrátt fyrir að hin daglega rútína
breytist.
Þetta er svipað og gerist meðal skóla­
félaga. Tengsl myndast óhjákvæmilega
milli þeirra sem árum saman sitja saman
í bekk, til dæmis á umbrotaaldri fram­
haldsskólaáranna. Þau rofna mörg eftir
lokaprófið, þegar markmiðinu er náð, en
sum halda, jafnvel ævilangt. Þá verður til
vinátta sem ræktuð er alla tíð. Ógleymd
eru þau sambönd sem verða til á þessum
mótunarárum skólans þegar fólk finnur
sér lífsförunaut. Hið sama getur auð­
vitað gerst á vinnustöðum, eins og dæmin
sanna.
Hver einstaklingur kynnist því fjölda
fólks á lífsleiðinni, hvort heldur er í skóla
eða á vinnustað. Að lokinni langri sam­
vist fylgist maður með því úr fjarlægð og
kastar á kveðju ef leiðir liggja saman fyrir
tilviljun. Um gamla félaga má einnig lesa
á stórafmælum en þar heldur Morgun­
blaðið uppi góðri þjónustu með viðtölum
við afmælisbörn og ættrakningu. Mogg­
inn fylgir þar í kjölfar DV sem hóf þessa
þjónustu á níunda tug liðinnar aldar í
því skyni að keppa við þau persónufræði
sem óneitanlega eru fólgin í minningar­
greinum Morgunblaðsins, sem hafa verið
eins konar einkennismerki blaðsins svo
lengi sem elstu menn muna. Mogginn
steig meira að segja það gæfuspor fyrir
nokkrum misserum að fá Kjartan Gunnar
Kjartansson sem umsjónarmann afmæl­
is­ og ættfræðiþáttar blaðsins. Kjartan
Gunnar er, að öðrum mönnum ólöstuðum,
fróðastur um ættartengsl samtíðarmanna
og lagði grunn að ættfræðisíðu DV á
sínum tíma með Sigurgeir heitnum Þor­
grímssyni ættfræðingi.
Það þarf raunar ekki stórafmæli til svo
manni verði hugsað til góðra vinnufélaga.
Kjartan Gunnar var með viðtal við Silju
Aðalsteinsdóttur, bókmenntafræðing og
ritstjóra hjá Forlaginu, á miðvikudaginn
en þá fagnaði hún 69 ára afmæli sínu.
Silja er gamall samstarfsmaður okkar
Kjartans Gunnars frá þeim dögum er
DV var upp á sitt besta, víðlesið blað sem
veitti Morgunblaðinu verðuga samkeppni.
Kjartan Gunnar og Sigurgeir víkkuðu svið
DV með menningarfræðum sínum. Ætt­
fræðisíðan varð skjótt eitt vinsælasta efni
blaðsins. Ekki var nóg með að ættir fólks
væru raktar á stórafmælum heldur voru
birtir listar yfir alla þá sem stórafmæli
áttu dag hvern, allt frá þrítugsafmælum
og upp úr. Silja veitti blaðinu síðan þann
menningarlega þunga og styrk sem þurfti
með daglegum skrifum sínum og umsjón
með allri menningarumfjöllun. Menning­
arritstjóri DV var frábær liðsmaður, ekki
aðeins sem sérfræðingur og afkastamikill
rýnir heldur sem félagi. Létt lund Silju og
glaðlegt viðmót þýddi að hún var elskuð
og dáð af öllum starfsmönnum blaðsins.
Tíminn er fljótur að líða. Það sá ég best
þegar Kjartan Gunnar birti viðtalið við
Silju í Mogganum í tilefni dagsins. Níu ár
eru liðin frá því að við, fjölskylda, vinir og
starfsfélagar Silju, fögnuðum sextugsaf­
mæli hennar í Iðnó. Silja var þar góður
gestgjafi og glaður – og valdi fyrirfram
ræðumenn til þess að koma í veg fyrir
stjórnlaust málæði. Það var gáfulegt,
eins og annað Silja gerir. Hún bannaði
einnig gjafir en þeir sem vildu gátu látið
aura renna til góðs málefnis. Það kom þó
ekki í veg fyrir það að við, vinnufélagar
Silju á DV á þeim tíma, laumuðum að
henni stækkaðri síðu úr Þjóðviljanum frá
fæðingardegi hennar, árið 1943. Síðan
var óbreytt nema hvað skotið var inn lítilli
frétt af fæðingu meybarns norður í landi –
sem fæddist altalandi!
Þjóðviljinn naut áður krafta Silju og hún
var á sínum tíma fyrsta konan á ritstjóra­
stóli dagblaðs þegar hún ritstýrði Þjóð­
viljanum, með Merði Árnasyni, núverandi
alþingismanni, árin 1988 og 1989.
Óttar Sveinsson rithöfundur var blaða­
maður DV á þessum sömu árum, maður
með gott fréttanef og vel tengdur í heimi
dóms­ og lögreglumála. Hann „skúbbaði“
oft, það er að segja átti uppsláttarfréttir
sem er vænn kostur blaðamanns, að mati
þess sem stýrir fréttadeild, sem var hlut­
verk pistilskrifarans á þessum árum. Þótt
starfsleiðir okkar hafi skilið fyrir mörgum
árum höfum við haldið sambandi, hist
stöku sinnum eða talað saman í síma.
Gamla starfsbræður og ­systur ber stund­
um á góma í þeim samtölum. Óttar lét fyrr
í vikunni hendur standa fram úr ermum,
eins og stundum áður, boðaði undirrit­
aðan á veitingastað og jafnframt tvo gamla
vinnufélaga, Eirík Jónsson sem stýrði
mynda­ og greinasafni DV á sínum tíma
en er nú stuðlastjóri Íslenskra getrauna og
Gunnar V. Andrésson, sem á sér langan
og merkan feril í blaðaljósmyndun og er
nú ljósmyndari Fréttablaðsins.
Yfir rauðsprettu og léttöli þetta mánu­
dagskvöld færðumst við aftur í tímann
og yfirgáfum ekki veitingastaðinn fyrr
en starfsfólkið var byrjað að þvo upp og
skúra. Engu skipti þótt sumir okkar hefðu
ekki sést árum saman. „Skúbbin“ rifjuðust
upp, eldgosin, ströndin og stressið á
„dead­line“ en einkum voru það starfs­
félagarnir gömlu og
góðu sem áttu hug
okkar, stórbrotnir kar­
akterar margir hverjir.
Mannskapurinn á
DV, á gullaldarárum
þess, var einfaldlega
magnaður.
Jónas
Haraldsson
jonas@
frettatiminn.is
HELGARPISTILL
Te
ik
ni
ng
/H
ar
i
36 viðhorf Helgin 5.-7. október 2012