Bændablaðið - 24.04.2013, Side 40

40 Bændablaðið | Miðvikudagur 24. apríl 2013
Ungir bændur
Ljós í glugga
Á ferð um landið horfi ég oft
heim að bæjum, tel bæi með ljós
í glugga og hugsa um hve margir
búi í héraðinu sem ég ek um. Þá
fer ég að hugsa um hvers konar
samfélag við viljum hafa í kringum
okkur. Hversu langt eigi að ganga
í hagræðingu og stækkun eininga.
Hvert viljum við stefna?
Viðvarandi fólksfækkun er í
byggðum landsins. Jafnframt er
byggðin að verða einsleitari, þar
sem aðeins örfáar atvinnugreinar
bera uppi fámenna byggð.
Það eru mannréttindi að geta
búið á t.d. sínum heimaslóðum og
stundað þar atvinnu við sitt hæfi,
út frá menntun og reynslu. Það er
skylda samfélagsins að skerða ekki
þessi réttindi.
Grunnstoðir byggðar í landinu eru
samgöngur, heilbrigðisþjónusta og
menntun. Einnig má nefna þætti eins
og jöfnun flutningskostnaðar.
Þegar grunnþættir þjónustu eru
til staðar skapast aðstæður fyrir fólk
að byggja upp fjölbreytta þjónustu
og atvinnu.
Hægt er að horfa til þess að ef
aldursskipting sveitarfélags er orðin
á þá leið að stór hluti íbúa er yfir
miðjum aldri þá getur orðið erfitt og
nánast sligandi fyrir sveitarfélög að
halda úti grunnskóla. Það getur orðið
til þess að fjölskyldufólk veigrar sér
við að flytja í dreifbýli vegna þess
hve langt þarf að sækja þjónustu.
Ákjósanlegt væri að stjórnvöld
beittu sér við að efla grunnþjónustu
(samgöngur, heilbrigðisþjónusta
og menntun) í byggðum landsins
og skapa þar með tækifæri fyrir þá
sem vilja skapa sér atvinnu út frá
menntun sinni og getu. Það er ekki
æskilegt að stjórnvöld grípi inn með
beinum hætti og byggi upp atvinnu-
starfsemi sem á að draga fólk að til
að búa utan höfuðborgarsvæðisins.
Nauðsyn legt er að stjórnvöld móti
sér alvöru byggðastefnur sem
miða að uppbyggingu allra byggða
landsins, ekki einvörðungu ,,einnar
landsbyggðar“ utan höfuðborgar-
svæðisins.
Það eru augljós sannindi að
maðurinn er félagsvera. Því er
ekki úr vegi að enda þetta á vísu úr
Hávamálum:
Ungur var eg forðum,
fór eg einn saman:
þá varð eg villur vega.
Auðigur þóttumst
er eg annan fann:
Maður er manns gaman.
Jóna Björg Hlöðversdóttir
varaformaður SUB
Jóna Björg Hlöðversdóttir
Í aðgerðaáætlun fjarskipta-
áætlunar stjórnvalda til fjögurra
ára, 2011-2014, koma fram almenn
fjarskiptaverkefni sem unnið skuli
að á árinum 2011 til og með 2014.
Í lögum um fjarskipti nr. 81/2003
segir um þessa aðgerðaáætlun: ,,Í
fjarskiptaáætlun skal jafnframt
mörkuð aðgerðaáætlun til
næstu fjögurra ára, og leggur
ráðherra fyrir Alþingi tillögu til
þingsályktunar um slíka áætlun.
Aðgerðaáætlun skal endurskoðuð
á tveggja ára fresti og má þá
leggja nýja þingsályktunartillögu
fyrir Alþingi, en það skal gert eigi
sjaldnar en á fjögurra ára fresti. Í
fjögurra ára áætlun skal gera grein
fyrir fjáröflun og útgjöldum eftir
einstökum verkefnum eins og við
á.“ Í sömu lögum segir jafnframt
að ,,íslenska ríkið [skuli] tryggja
eftir því sem unnt er að öllum
landsmönnum bjóðist aðgangur að
fjarskiptaþjónustu“.
Dálkahöfundi fannst rétt
að gera lauslega úttekt á stöðu
aðgerðaáætlunarinnar nú þegar eitt
og hálft ár er eftir af gildistíma hennar.
Aðgerðaáætluninni er skipt í fjóra
kafla: 1. Markmið um aðgengileg
og greið fjarskipti, 2. Markmið um
hagkvæm og skilverk fjarskipti, 3.
Markmið um örugg fjarskipti og loks 4.
Markmið um umhverfisvæn fjarskipti.
Á heimasíðu innanríkisráðuneytisins
voru engar upplýsingar um framgang
áætlunarinnar en samkvæmt
fjarskiptalögum er það fjarskiptasjóður
ríkisins sem heldur utan um
verkefnisstjórn fjarskiptaáætlunar.
Formaður fjarskiptasjóðs er Gunnar
Svavarsson, sem ræddi einmitt
stöðuna á fjarskiptum í dreifbýli
við nefndarmenn á Búnaðarþingi í
síðasta mánuði. Innanríkisráðuneytð
hefur lagt reglulega fyrir Alþingi
stöðuskýrslu um framgang
fjarskiptaáætlunar. Engin skýrsla
liggur fyrir vegna núgildandi
fjarskiptaáætlunar en rétt er að taka
fram að aðeins nokkrir mánuðir eru
síðan fjarskiptaáætlun fyrir 2011-
2014 var samþykkt af Alþingi þann
29. nóvember 2012. Reynt verður
að fylgjast reglulega með stöðu
fjarskiptaáætlunar hér í Bændablaðinu,
og ákveðnir þættir hennar teknir
sérstaklega til umfjöllunar, enda
um mjög brýnt hagsmunamál íbúa
á landsbyggðinni að ræða. Hér að
neðan er listi yfir aðgerðir í 1. og
2. kafla fjarskiptaáætlunarinnar
sem stjórnvöldum ber að hrinda í
framkvæmd. Ekki náðist í starfsfólk
innanríkisráðuneytisins til að fá nánari
upplýsingar um stöðu þessara verkefna,
en á næstunni verður betur gerð grein
fyrir þeim hér í upplýsingatækni- og
fjarskiptadálkinum, og fyllt í eyðurnar.
Fjögurra ára aðgerðaáætlun
stjórnvalda í fjarskiptum
Upplýsingatæknibásinn
sviðsstjóri tölvudeildar
Bændasamtaka Íslands
jbl@bondi.is
Jón Baldur Lorange
1. Markmið um aðgengileg og greið
fjarskipti
Verk hafið Verki lokið Lýsing á stöðu
verkefnis
Skilgreindir verði þjóðfélagslega
mikilvægir fjarskiptastaðir, og kröfur til
þeirra, sem nauðsynlegir eru til að ná
markmiðum um öryggi fjarskiptakerfa á
landsvísu sem og útbreiðslu og afköst.
Já
Samstarfsvettvangur hagsmunaaðila
móti tillögur að úrbótum sem greiði
fyrir endurnýjun og uppbyggingu
ljósleiðarastofn- og aðgangsneta um
land allt.
Skilgreindur verði markaðsbrestur í fjar-
skiptum og leiðir stjórnvalda til úrbóta.
Fjarskiptasjóður vinni stöðumat, þarfa-
greiningu og forgangsröðun núverandi og
mögulegra verkefna.
Já
Tryggt verði jafnt aðgengi fjarskipta-
fyrirtækja að sendistöðum utan þétt býlis
og stuðlað að hóflegri verðlagningu.
Settar verði fram myndrænar upplýsingar
um fjarskiptastaði, fjarskiptakerfi og
þjónustusvæði þeirra.
Yfirfærslu hliðrænnar útsendingar
sjónvarps yfir á stafrænt form verði lokið
fyrir árslok 2014.
Þjóðskrá, skipaskrá, ökutækjaskrá og fleiri
skrár verði samþættar/sameinaðar í sam-
vinnu við nýja upplýsingatæknimiðstöð.
Innleidd verði rafræn viðskipti hjá
innanríkisráðuneytinu þar sem það er
tæknilega mögulegt og hagkvæmt.
Innleidd verði eftir þörfum tilskipun ESB
varðandi opnun póstmarkaða.
Opnað verði fyrir aðgang að skjölum og
samskiptum einstaklinga og lögaðila við
opinbera aðila á island.is.
Tryggt verði aðgengi að einni hljóðvarps-
rás á helstu stofnvegum.
2. Markmið um hagkvæm og skilvirk
fjarskipti.
Evrópuregluverk verði innleitt eftir
þörfum árið 2012.
Já
Vinnuhópur geri tillögur að hagræðingu
í opinberum innkaupum á fjarskipta-
þjónustu.
Úttekt verði gerð á tækni og verði net-
tenginga opinberra stofnana utan helstu
þéttbýlissvæða.
Opinberir aðilar horfi til samnýtingar á
nettengingum í opinberum innkaupum.
Lagaumhverfi verði endurskoðað með
tilliti til aukins hvata til fjárfestinga í
fjarskiptainnviðum auk þess sem stuðlað
verði að samnýtingu og samstarfi.
Gjaldskrá tíðna verði endurskoðuð með
tilliti til aukinnar útbreiðslu fjarskipta í
dreifbýli.
Auðlindagjald fyrir tíðnir verði útfært og
innleitt.
Já
Reiknivélar á netinu nái yfir helstu
fjarskiptaþjónustu á hverjum tíma.
Já
Fjarskiptafyrirtæki setji fram upplýsingar
um verð á fjarskiptaþjónustu á saman-
burðarhæfan hátt.
Verkefnahópur geri tillögur að útfærslu
á alþjónustukvöð í fjarskiptum sem verði
endurskoðuð á fjögurra ára fresti, fyrst
árið 2014.
Lög verði sett um íslenska landslénið .is
sem tryggi örugga og skilvirka stjórnar-
hætti landslénsins.
Já
Stjórnunarhættir internetsins innan
stjórnsýslunnar verði metnir og nauðsyn-
legar úrbætur gerðar.
Tilskipun 2008/6/EB um póstmarkaði
verði innleidd eftir þörfum með hliðsjón
af íslenskum aðstæðum.
Reglur um póstflutninga og vöruflutninga
verði samræmdar eins og við á.
Skilgreining á alþjónustu í pósti verði
endurskoðuð og hagkvæm lausn fundin á
fjármögnun.
Bændablaðið
Smáauglýsingar 56-30-300