Læknablaðið - 01.06.1962, Qupperneq 22

52
LÆKNABLAÐIÐ
steinrunnir. Sjúklingarnir fá
sérkennilega slikju í augun,
svo að augnaráðið verður dauft
og fjarrænt, augnhreyfingar
Iiægar, augnalokin slútandi,
deplunin fátíðari. Sænskir geð-
læknar liafa kallað þessar svip-
breytingar kringum augun
augntregðu (ögonhiamning) og
telja það öruggt þunglyndis-
einkenni. Klassískt einkenni er
einnig húðfelling á efra augna-
loki nefmegin, Veraguth-fell-
ingin. Hreyfingar verða hægar
og stirðlegar, röddin veik og
lágróma, og sjúklingurinn tal-
ar með þyngslum og stunum.
Yfir öllu yfirbragði sjúklings-
ins hvilir þungi, deyfð og líf-
leysi. Sjúklingurinn upplifir
geðlækkunina tilfinningalega
sem depurð, hryggð eða sút, og
er þá oft grátandi og volandi,
en hitt er þó miklu algengara,
að tjáning geðshræringa sé al-
gerlega lömuð. Sjúklingarnir
kvarta þá um, að þeir geli
hvorki grátið né hlegið, finni
hvorki lil samúðar né andúðar
og komist ekki í tilfinningalegl
samband við annað fólk. Þessi
tilfinningatómleiki (Gefúhl der
Gefúhlslosigkeit) er sérkenn-
andi fyrirbæri við þunglyndis-
sjúkdóma.
2) Truflun á hugsun er fólg-
in í almennri hömlun eða
tregðu (e. retardation, þ. Hem-
mung) á hugsunarstarfsemi og
kemur fram í hátterni sjúkl-
ingsins sem seinleiki í tali og
svörum og hugsunarörðugleik-
ar. Talið verður þunglama-
legt, silalegt og slitrótt; sjúkl-
ingarnir segja lítið ótilkvadd-
ir, svo að oft verður að toga
út úr þeim hvert einasta orð;
þeim veitist erfitt að orða liugs-
anir sínar, og þá rekur oft i
vörðurnar. Hugsanagangur
verður áberandi tregur og hug-
renningatengsl sein, en alltaf
þó í rökréttu samhengi.
Sjúklingarnir lýsa þessum
hugsunarörðugleikum þannig,
að þeir séu „tómir í höfðinu“,
„konánir úr sambandi“, „alger-
lega ringlaðir" o. s. frv. Ein-
beiting hugsunarinnar verður
sérstaklega erfið, sjúklingarn-
ir eiga bágt með að lesa blöð
og fylgjast með í samræðum.
Þeir kvarta því tíðum um
minnisleysi, þótt minni sé
reyndar óskert. Inntak liugsan-
anna fær á sig dapurlegan og
bölsýnan blæ; sjúklingarnir
tapa gleði sinni, finnst allt
grátt og bversdagslegt í kring-
um sig og finna enga ánægju í
daglegum störfum.
3) Truflun á athafna- og
viljalífi kemur fram í hátterni
sjúklingsins sem hægar og sila-
legar lireyfingar, og sjálfur
upplifir sjúklingurinn hana
sem almennt athafna- og fram-
taksleysi. Sjúklingarnir eiga
erfitt með að liafa sig að verki,
einkanlega á morgnana, missa
álniga á starfi sínu, eiga bágt
með að takaákvarðanir, finnst