Læknablaðið - 01.06.1962, Síða 25

LÆKNABLAÐIÐ
55
Batahorfur eru yfirleitt góð-
ar.
3) Depressio involutionalis
byrjar fyrst um 45—55 ára
aldur og hefur sérstæða sjúk-
dómsmynd, sem áður var tal-
in standa í sambandi viS um-
brigðatímabiliS. Á Norður-
löndum og á meginlandinu er
þessi tegund þunglyndis talin
til psychosis manio-depressiva,
en i engilsaxneskum löndum
er hún talin sérstök tegund
þunglyndis (sjúkdómseining).
Þessi þunglyndistegund er al-
geng meðal kvenna í climae-
terium, en er einnig tíð meðal
karlmanna. Einkennin byrja
oft hægfara með önuglyndi og
„pirringi“, og kvíði, eirðarleysi
og ráðleysi eru mest áberandi
óþægindi.
Sjúkdómurinn er oft mjög
langvinnur og suicidium-hætt-
an mikil. Persónuleiki þessara
sjúklinga hefur áður ein-
kennzt af nákvæmni og sam-
vizkusemi.
4) Depressio praesenilis
var talin standa i sambandi
við ellibreytingar heilans, en
sennilegt þykir, að þar séu
einnig sálrænar hreytingar að
verki. Einkenni þessa þung-
lyndis eru oftast óbærileg
kvíðni (anxiety), svefnleysi og
eirðarleysi, og ýmiss konar
líkamleg óþægindi, svo sem
höfuðverkur, svimi, hjartslátt-
arköst o. fl. Minnistruflanir
eru einnig algengar.
Batahorfur fara að mestu
eftir líkamlegu ástandi sjúkl-
ingsins. ECT hefur horið betri
árangur við þessa tegund þung-
lyndis en flesta aðra þung-
lyndissj úkdóma.
Depressiones exogenes.
1) Depressio reactiva er
þunglyndi, sem brýzt út í sam-
bandi við meðvitað andlegt á-
fall — trauma psychicum —
eða langvarandi togstreitu i
sálarlífi sjúklingsins. Andlega
áfallið, sem gagntekur hug
sjúklingsins, getur verið sorg-
legur athurður, skyndilegt and-
streymi eða vonbrigði, en liitt
er þó miklu algengara, að um
sé að ræða langvarandi með-
vitaða sálkreppu (conflict), er
sjúklingurinn kemst ekki út úr
af eigin rannnleik. T. d. eru
langvarandi togstreitur i
lijónahandi algengar orsakir
þessarar þunglyndistegundar.
Depurðin er í slikum tilvikum
ekki sérlega áberandi, heldur
miklu fremur önuglyndi, við-
kvæmni og vanstilling í skapi.
Sjúklingarnir eru spenntir
og strengdir og hættir til þess
að fá grátköst eða reiðiköst,
kvarta um svefnleysi og
„taugapirring", en gera sér ofl
ekki sjálfir grein fyrir orsök-
unum.
Gangur sjúkdómsins og bata-
horfur fara að miklu leyti eft-
ir ytri aðstæðum, persónuleika
sjúklingsins og hæfileika lians