Læknablaðið - 01.10.1973, Síða 31

LÆKNABLAÐIÐ
199
Árlegar innlagnir jukust úr u. þ. b. 13.000
upp í u. þ. b. 29.000, þ. e. um 130% aukn-
ing. Fjöldi sjúkrahússplássa fyrir ge'ð-
sjúka hafði á sama tíma aukizt um nærri
10%. Aukning innlagnanna snerti bæði
fyrstu innlagningar og endurinnlagningar.
Dvalarlengdin hafði stytzt verulega. Fjöldi
útskriíta eftir mjög stuttan dvalartíma
hafði aukizt allmikið, en aftur á móti var
um litla aukningu að ræða á útskriftar-
tíðni þeirra, sem dvalizt höfðu lengi inni
á geðsjúkrahúsum. Marstal og Svendsen
telja, að orsakirnar fyrir þessum breyting-
um kunni að vera meðal annars fram-
farir í geðlæknisfræði almennt, frjáls-
lyndari stefna varðandi útskriftir, sjúkl-
ingar útskrifaðir til reynslu fyrr en
áður var gert, og einnig nefna þeir
sem hugsanlega skýringu, að inn komi
minna veikir sjúklingar en áður og því
séu batahorfur þeirra betri. Pöldinger
skýrir frá því í bók sinni, Kompendium i
psykofarmakoterapi (1968). að við psykia-
trisku háskólaklinikina í Basel í Sviss,
hafi meðaldvalarlengd sjúklinga stöðugt
minnkað, samtímis því, sem fiöldi inn-
lagninga hefur stóraukizt á árabilinu 1940-
1964.° K. A. Achté birti árið 1967 saman-
burðarrannsókn (follow-up) á tveimur
sjúklingahópum, sem innlagðir voru á geð-
spítala í Helsinki árið 1950 og 1960, hvor
um sigdí hvorum hóp voru 100 sjúklingar,
sem fylgt var eftir í 5 ár frá fyrstu komu.
Tímalengdin, sem sjúklingarnir dvöldust
á sjúkrahúsi við fyrstu komu, var að með-
altali 121,4 dagar per sjúkling í 1950 árs-
hópnum, og 147,7 dagar per sjúkling í 1960
árshópnum. 4% sjúklinga í fyrri hópnum
og 6% sjúklinga í seinni hópnum dvöldust
á sjúkrahúsi í meira en ár samfleytt eftir
fyrstu komu. Þessir 2 sjúklingahópar voru
því ekki verulega frábrugðnir hvor öðrum,
að því er varðar lengd dvalartímans eftir
fyrstu innlagningu.
EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR
Á s.l. ári var framkvæmd hér á Klepps-
spítalanum athugun á innlagningartíðni og
dvalarlengd sjúklinga, sem komu inn á
spítalann í fyrsta skipti á árunum 1951-
1970. Efniviðurinn í þessa rannsókn var
fenginn úr ársskýrslum, sjúkraskrám og
sjúklingaspjaldskrá Kleppsspítalans. Nán-
ar tiltekið hafa eftirfarandi atriði verið
athuguð.
1. Dvalarlengd sjúklinga, sem innlagðir
voru í fyrsta sinn á árunum 1951-1970.
2. Meðalfjöldi fyrstu innlagninga á ári
á árabilunum 1951-1962 og 1963-1970,
eftir sjúkdómsgreiningum. Þessi árabii
voru valin vegna þess, að upp úr árinu
1963 fer innlögnum hraðfjölgandi og því
heppilegt að skipta 20 ára tímabilinu í
þessa 2 hluta.
3. Meðaldvalartími sjúklinga innlagðra í
fyrsta sinn á árabilunum 1951-1962 og
1963-1970 eftir sjúkdómsgreiningum.
4. Sérstaklega var athuguð innlagningar-
tíðni og dvalartími sjúklinga með
schizopreniu og psychosis manio-de-
pressiva á ofangreindum tímabilum.
Áformað er að athuga síðar heildar-
dvalartíma á 5 ára tímabili fyrir sjúklinga
innlagða í fyrsta sinn á árunum 1953-1956
og bera hann saman við heildardvalartíma
á 5 ára tímabili fyrir sjúklinga innlagða í
fyrsta sinn á árunum 1963-1966. Með þessu
móti verður reynt að taka tillit til endur-
innlagninganna, sem ekki koma fram við
athugun dvalarlengdarinnar eftir árum
einvörðungu. Upplýsingar um sjúklingana
voru flokkaðar og síðan færðar á data-
spjöld, en Reiknistofnun Háskólans sá um
útreikninga. Sjúkdómsgreiningunum var
raðað niður í 7 meginflokka í samræmi við
skiptinguna á eldri sjúkdómsgreiningalista
Kleppsspítalans, sem var í notkun þar til
núverandi ICD 8th revision gekk í gildi í
ársbyrjun 1968. Að sjálfsögðu voru allar
sjúkdómsgreiningar færðar til samræm-
ingar núverandi ICD (International
Classification of Disease 8th revision).
Flokkun sjúkdómsgreininganna fyrir þessa
rannsókn var gerð á eftirfarandi hátt:
1. Tóxicomania:
a) Alcoholismus.
b) Abusus medicamentorum.
2. Morbi mentales organici:
a) Dementia senilis et praesenilis.
b) Psychosis cum morbo cerebrovascul-
are.
c) Epilepsia.
d) Alii morbi organici.