Fréttatíminn - 23.12.2010, Blaðsíða 31

D
ísella er komin heim.
Það fer ekkert á milli
mála. Íbúð móður
hennar á Seltjarnar­
nesi er full af barna­
dóti og leikgrind fyllir út í forstofu­
holið. „Mamma var að hafa áhyggjur
af því að það þyrfti að taka til áður en
þú kæmir. En þetta dót er allt eftir
mig!“ útskýrir Dísella og hlær. Móð­
ir hennar, Sigríður Þorvaldsdóttir,
brosir, býður upp á sælgæti og er
greinilega allt annað en óánægð með
innrás litlu fjölskyldunnar.
Dísella og eiginmaður hennar,
Teddy Kernizan, eignuðust sitt
fyrsta barn fyrr á þessu ári, fagur­
eygan snáða sem fékk nafnið Bjartur
Lárus. Árið 2010 hefur því verið við­
burðaríkt að öllu leyti.
„Þetta er búið að vera æðislegt
ár! Ég byrjaði á að ljúka sýningum á
Ástardrykknum í Íslensku óperunni
hérna heima. Fór svo út og eignaðist
hann, litla gullmolann minn,“ segir
Dísella og horfir á Bjart Lárus þar
sem hún situr með hann í fanginu á
stofugólfinu.
Aðeins tveimur vikum eftir að
Bjartur Lárus fæddist þurfti Dísella
að fara til New York til að æfa óper­
ettuna Candide eftir Leonard Bern­
stein sem sett var upp með Colonial
Symphony í New Jersey. „Ég hafði
látið vita af því að ég væri ófrísk en
þau sögðust samt endilega vilja hafa
mig með. Þannig að ég sló til. Fyrst
var ég hrædd um að þetta væri of
stuttu eftir fæðinguna. En þetta gekk
allt upp. Þar sem þetta var konsert­
uppfærsla fékk ég að sitja á sviðinu
og stóð bara upp til að syngja. Það
hjálpaði mikið! Svo hef ég verið mjög
upptekin við að syngja hér og þar síð­
an. Það erfiðasta var þegar ég þurfti
að fara til Ekvador og Perú í tíu daga
í sumar. Ég þorði ekki að taka son
minn með af ótta við malaríusmit og
aðra sjúkdóma. Hann var því heima
hjá ömmu sinni og afa á meðan. Ég
var með brjóstapumpuna, vinkonu
mína, með í för. Svo fór hann beint
á brjóstið þegar ég kom aftur.“ Verk­
efnið sem Dísella fékk í Ekvador
og Perú var ekki af verri endanum:
Fjórða sinfónía Mahlers með sinfón­
íuhljómsveitinni YOA Orchestra of
the Americas. Stjórnandi hennar er
Dante Anzolini og listrænn stjórn­
andi hljómsveitarinnar enginn annar
en gulltenórinn Placido Domingo.
Starfsárið endaði svo heldur betur
vel. Dísella var kölluð til New York
til að syngja fyrir hjá Metropolitan­
óperunni og í kjölfarið fékk hún
starfssamning þar, í annað skipti á
ævinni. „Þetta hefur verið mjög gott
ár! Nútímatónlist er kannski ekki
mitt uppáhald en mér er alveg sama.
Ef ég fengi bassahlutverk við Met­
ropolitan þá myndi ég syngja það! Ég
syng hvað sem er fyrir þau.“
Dísella býr úti í Bandaríkjunum en
segist alltaf vera með annan fótinn á
Íslandi. Hún flutti til Bandaríkjanna
í lok ársins 2003 til að læra söng við
Westminster Choir College of Rider
University. Þar lauk hún meistara­
gráðu árið 2005 og státar af þeim til­
komumikla titli „master of music“.
Þar kynntist hún einnig Teddy, sem
er einleikari á píanó.
Fylgir fjölskyldan þér til New
York?
„Já, við Teddy skiljum hvort annað
og þessi litli strákur hefur bara lært
að bíða eftir mömmu á meðan hún
er að syngja,“ segir Dísella og horfir
hlýlega á Bjart Lárus. „Hann hlust­
ar á músík allan daginn, greyið. En
hann er mjög sáttur við það. Honum
finnst rosagaman að glamra á píanó­
ið sjálfum. En hann ætlar að verða
arkitekt, lögfræðingur eða tann­
læknir! Ekki tónlistarmaður. Við
erum alveg með það á hreinu. Hann
ætlar að vera sniðugur og sjá fyrir
aumum foreldrum sínum sem eru
báðir tónlistarmenn,“ segir Dísella
og hlær. „Nei, ég segi svona.“
Hefur það breytt þér að verða
mamma?
„Já, ég er orðin miklu þolinmóðari.
Ég er ofboðslega óþolinmóð týpa,
sérstaklega þegar kemur að sjálfri
mér. Ekki gagnvart öðrum. Eða jú.
Ég þoli ekki að standa í röð! Ef ég
þarf að bíða í röð úti í búð verður mér
ógeðslega heitt og mig svimar. Þann­
ig að ég er orðin „tjillaðri“. Núna geri
ég hlutina bara þegar ég hef tíma.
Áður en ég eignaðist barn hafði ég
oft heyrt annað fólk tala um hversu
mikið lífið breyttist þegar maður yrði
foreldri. Líka að foreldrum þætti sín
börn alltaf fallegust og stórkostleg­
ust. Svo upplifir maður þetta sjálfur
og hugsar: Já! Það er rétt. Þetta er
allt satt!“ svarar Dísella og lítur á
Bjart Lárus sem er lagstur við brjóst
hennar.
Þegar Dísella er á Íslandi býr hún
hjá móður sinni. „Það kemur að því
að við flytjum heim. Ég vil að Bjart­
ur Lárus fari í skóla hérna heima og
læri að tala móðurmálið sitt. Okkur
finnst mikilvægt að hann fái mennt­
un hérna heima.“
Er öðruvísi að koma heim núna en
fyrir þremur árum? Finnurðu breyt­
ingu á þjóðarsálinni?
„Já! Mér finnst þetta góð breyting.
Ég veit ekki hvort ég verð hengd
fyrir að segja þetta. Ég flutti út 2003
og kom heim á hverju ári eftir það.
Þegar ég kom fyrir nokkrum árum
blöskraði mér. Allir voru eins og
klipptir út úr tískublaði, öll heimili
tipptopp og fólk að keppast um hver
ætti flottasta heimilið og bílinn. Þá
hugsaði ég með mér: „Hvað varð
um sveitamanninn? Ég er bara lopa­
peysumanneskja og líklega væri ég
bóndi ef ég væri ekki söngkona. Ég
hef svo gaman af dýrum og nátt­
úrunni, eins væmið og það hljómar.
Á þessum árum voru allir að byggja,
gera og græja og Elton John að spila
í partíum. Nú er fólk farið að sleppa
því að kaupa óþarfa. Ef eitthvað er þá
finnst mér fólk vera í meira jafnvægi.
Ég veit auðvitað að margir eiga rosa­
lega bágt en mér finnst andrúmsloft­
ið léttara. Fólk hefur kannski meiri
samúð hvert með öðru.“
Hvítt og svart
Hjónin Dísella og Teddy gætu varla
verið ólíkari í útliti. Hún ljós yfirlit­
um og hann dökkur. Sjálf segir hún
þau alveg eins og svart og hvítt og er
þá ekki endilega að vísa í húðlit.
„Við erum bókstaflega svart og
hvítt. Ekki bara í útliti. Hann er syk­
ur og ég er salt. Honum er alltaf heitt
og mér er alltaf kalt. Þetta er góður
ballans. Við vegum hvort annað mjög
vel upp.“
Hvað heillaði þig við hann?
„Hann er skemmtilegur og það
er þægilegt að vera nálægt honum.
Hann er rólegur en samt með æðis­
legan húmor. Ég er meiri vitleysing­
ur,“ segir hún sposk á svip. „Hann er
góður og ljúfur drengur.“
Hafið þið haldið tónleika saman?
„Nei, við höfum ekki gert mikið
af því. Við höfum verið upptekin
hvort í sínu lagi. Það hefur þó komið
fyrir. Við fórum til dæmis í ofboðs­
lega skemmtilega ferð með skemmti­
ferðaskipi þar sem við vorum
skemmtikraftar um borð og fengum
allt frítt í staðinn. Það var æði. Við
höfum líka haldið tónleika. Ég söng
fyrir Mosfellinga fyrir nokkrum
árum og þá spilaði hann með mér.
Það er mjög gaman þegar við gerum
það. Hann hefur samt sérhæft sig
í að vera konsertpíanisti frekar en
meðleikari.“
Hafið þið mætt kynþáttafordóm­
um af einhverju tagi síðan þið tókuð
saman?
„Já. Það er mjög skrýtið. Við
bjuggum í Pensylvaníu um tíma.
Þegar við gengum inn á vissa staði
þar, fundum við oft fyrir andúð gam­
alla karla sem gláptu á okkur og voru
ekkert að fela það. Þá hrökklaðist
maður hræddur út. Maður veit ekki
hvað fólk, sem hugsar á þessum nót­
um, getur tekið það langt. Mér finnst
svo hallærislegt að fólk skuli hugsa
svona enn í dag.“
Dísella hefur þó ekki eingöngu
orðið vör við fordóma hvítra í garð
svartra. „Svart fólk á þetta líka til,
sem kom mér mjög á óvart. Fyrir­
fram hélt ég að rasistar væru bara
í hópi hvítra. Ég tek reyndar ekki
alltaf eftir þessu en Teddy gerir
það. Einhvern tíma þegar við vorum
saman úti í búð komu svartar stelpur
upp að okkur og skelltu í góm þegar
þær sáu okkur saman. Þetta átti að
tákna: „Erum við svörtu stelpurnar
ekki nógu góðar fyrir þig?“ Teddy
hefur líka stundum fengið að heyra
hluti eins og „you ain‘t black enough“
og „you don‘t talk the talk and walk
the walk“. Maður veltir því stundum
fyrir sér hvaða merkingu það hafi að
vera svartur. Er það að tala á vissan
hátt eða ganga á vissan hátt? Að vera
með buxurnar á hælunum? Hlusta á
rapptónlist? Eða er það bara húðlitur­
inn? Það virðist vera miklu flóknara
en bara húðliturinn.
Við erum orðin mjög þreytt á
þessu. Stundum spyr fólk okkur
af hverju við séum saman. Eins og
það haldi að það hafi verið forvitni
í honum að prófa að vera með hvítri
konu eða öfugt. Hvorugt okkar var
nokkuð að velta húðlit fyrir sér þegar
við hittumst. Við vorum bara tvær
manneskjur sem felldu hugi saman.
Ekkert flóknara en það!“
Dísella segir þau hafa gert sér von­
ir um að forsetakjör Obama myndi
breyta hugarfari fólks. „Við héldum
að þegar við eignuðumst svartan for­
seta gætu svartir ekki haldið áfram
að kvarta: „Is it because I‘m black?“
Hvítir gætu ekki haldið áfram að
vera með fordóma gegn svörtum.
Málið yrði bara dautt. En það er
því miður ekki þannig. Það er eins
og fólk leiti sér alltaf að einhverju
til að kvarta yfir. Ég ætla ekki einu
sinni að reyna að skilja hugsunarhátt
þeirra vitleysinga.“
Hún segist samt skilja forvitnina
upp að vissu marki. „Maður skilur
að fólk spyrji. Ein vinkona mín spurði
hvort hún mætti fá að koma við hönd­
ina á Teddy. Þá langaði hana bara að
fá að vita hvort húðin væri öðruvísi.“
Á Íslandi hafa þau enn sem kom­
ið er ekki fundið fyrir neikvæðum
augnagotum.
„Hérna hefur þetta bara verið
notalegt. Ef eitthvað er þá tekur
Teddy eftir því að fólk horfir stund­
um forvitnislega á hann. En það er
allt öðruvísi gláp en maður upplifir
úti.“
Ónæmiskerfið hrundi eftir
föðurmissinn
Dísella, sem raunar heitir Hjördís
Elín á pappírunum, fæddist 12. mars
1977 og er yngst þriggja systra. Elsta
systirin, Ingibjörg, er flugfreyja og
laganemi og sú næstelsta, Þórunn,
er leikkona. Systurnar ólust upp á
miklu listamannaheimili í Mos­
fellsbænum. Móðir þeirra, Sigríður
Þorvaldsdóttir, er leikkona en faðir
þeirra, Lárus Sveinsson, var tromp­
etleikari við Sinfóníuhljómsveit Ís­
lands og kennari við Tónlistarskóla
Mosfellsbæjar. Hann lést árið 2000,
einungis 58 ára að aldri.
„Það var mikið högg að missa
pabba. Hann var kletturinn í lífinu.
Allt í einu var hann farinn. Það eru
bráðum ellefu ár síðan þetta gerðist.
Sem er ótrúlegt. Þá hringdi Ingibjörg
systir í mig þar sem ég var úti á víd­
eóleigu og sagði mér að pabbi hefði
dottið á leiðinni heim úr vinnunni.
Hann hafði ætlað að rölta heim eftir
kennslu. Ég fór þá upp á spítala og
hélt að hann myndi opna augun og
fara að hlæja. Segja eitthvað eins og:
„Jæja, nú ætlið þið að gera grín að
mér.“ Þegar hann opnaði ekki augun
gerði ég mér grein fyrir því að þetta
væri alvarlegt en hlakkaði samt til að
geta talað um þetta við hann daginn
eftir. En svo vaknaði hann ekki aftur.
Fimm dögum síðar dó hann. Maður
var svo veruleikafirrtur. Þetta var
það eina sem ég hélt að myndi aldrei
gerast, alla vega ekki með þessum
hætti. Hann var alltaf svo hraustur
og var líka mjög hraustlegur þar
sem hann lá í öndunarvélinni,“ rifjar
Dísella upp. Hún segist ekkert muna
eftir fyrsta árinu eftir andlát föður
síns. „Ég man eftir því að hafa setið
í sófanum með tebolla. Það er eigin­
lega það eina sem ég man frá árinu
2001. Ég veiktist mikið og fékk kvef
og kinnholusýkingar. Það var eins og
ónæmiskerfið í mér hefði hrunið. Ég
veit að ég var ennþá í Söngskólanum
í Reykjavík. Einhvern veginn komst
ég í gegnum námið.“
Söknuðurinn er jafn sár í dag og
fyrir ellefu árum. „Við systur höfum
allar skírt syni okkar Lárusarnafn­
inu. Ingibjörg á Lárus, Þórunn á Kol­
bein Lárus og ég Bjart Lárus. Það
segir ýmislegt um það hversu erfitt
þetta var. Maður lifir með þessu.“
Trúirðu á líf eftir dauðann?
„Já. Ég er samt ekki „religious“,
heldur „spiritual“. Ég trúi á Guð,
hver sem það er og hvað sem hann
heitir. Mín hugmynd um þetta allt
saman; Allah, Búdda, Guð ... er að
þetta sé allt í raun það sama en túlk­
að á mismunandi hátt. Mér þykir
leiðinlegt þegar fólk þröngvar sín­
um trúarhugmyndum upp á annað
fólk. En mér finnst að maður verði
að hafa trú. Ég sæki miðilsfundi. Þar
af leiðandi heldur fólk að ég sé klikk­
haus! Reyndar ekki á Íslandi því hér
er þetta svo algengt. Þegar ég segi
frá þessu úti fæ ég fremur dræm við­
brögð. En mér er alveg sama þótt
fólk haldi að ég sé klikkuð. Þetta
hjálpar mér. Hvort sem miðlarnir eru
að ljúga að mér eða ekki. Ég þarf ein­
hvern veginn að lifa við þetta. Maður
verður að finna sér einhverja leið.“
Byrjaðirðu að sækja miðilsfundi
eftir að pabbi þinn dó?
„Já, ég hafði að vísu farið til spá­
konu áður en pabbi dó. Það var
fyndið. Hún var alger snillingur. Þá
hélt ég að ég ætlaði í leiklistarnám
í London. Hún sagði bara „nei, þú
ert að fara í söng til Ameríku“. Yeah,
right, hugsaði ég. Hún hélt áfram:
„Já, og þú hittir manninn þinn þar.
Hann er mjög dökkur yfirlitum.“
Þegar ég fór að hugsa út í þetta
seinna meir mundi ég eftir því að
hún hafði talað um alla fjölskylduna
nema pabba. Kannski sá hún eitt­
hvað en vildi ekki segja það.
En eftir að pabbi fór vildi ég fá
sönnun á því að hann hefði ekki
bara farið. Ég á að baki magnaðar
upplifanir þessu tengdar og trúi því
alveg að hann sé ekkert farinn. Mér
finnst svo mikilvægt að hafa trú. Um
leið hafa svo mörg stríð verið háð af
trúarlegum ástæðum. Það er eins og
fólk verði alltaf að vera að rífast út
af einhverju, hvort sem það er litar­
háttur eða trú.“
Eruð þið hjónin samstiga í þessu?
„Já, við erum það, þrátt fyrir að ég
sé lúterstrúar og hann kaþólskur. Við
förum ekkert endilega í kirkju eða
neitt svoleiðis. Teddy dreymdi pabba
eitt sinn. Hann sagði að í draumnum
hefði pabbi komið, tekið í höndina á
honum og sagst vera ánægður með
hvernig hlutirnir gengju. Lýsingin á
pabba stemmdi alveg. Hann var há­
vaxinn, með þétt handtak og Teddy
var svolítið smeykur við hann. Mér
þótti afar vænt um þetta.“
Halda jólin saman
Systurnar Dísella, Ingibjörg og Þór­
unn eru sannkölluð hæfileikabúnt,
allar með tölu. Þær lærðu á trompet
frá unga aldri, píanóið var ekki langt
undan og þá togaði leiklistin í a.m.k.
tvær þeirra. Dísella gerði tilraun til
að komast inn í Leiklistarskólann en
er dauðfegin að hafa ekki komist inn.
„Ég á heima í tónlistinni. Ég veit það
í dag en vissi það ekki þá. Ég var í af­
neitun,“ segir hún. „Það er ótrúlega
gaman þegar við systur erum þrjár
saman. Við erum mjög nánar og allar
ótrúlegir vitleysingar. Okkur þykir
gaman að hlæja og það er mikið gam­
an og mikið grín þegar við komum
saman. Það er ómetanlegt.“
Hún segist oft sakna þess að vera
ekki með sprelligosana, systur sínar,
sér við hlið þegar hún er að syngja á
tónleikum erlendis. „Oft langar mig
til að sprella eitthvað á milli laga. En
það er allt öðruvísi þegar maður er
einn. Þegar við systurnar erum sam­
an og ég segi eitthvað hallærislegt þá
finnst alla vega tveimur það ógeðs­
lega fyndið. Það er gott system!“
Eruð þið með einhverjar jólahefð­
ir?
„Jólahefðin okkar er að vera ennþá
saman á jólunum, þótt við séum all­
ar komnar með fjölskyldu. Við hjálp­
umst að við matinn. Okkur þykir
öllum mjög gaman að elda.“
Og nú verða jólin allt öðruvísi en
síðast ...
„Já, nákvæmlega. Nú má ég borða
hráan mat! Nei, ég segi svona. Þessi
litli grís er svo yndislegur,“ segir Dís­
ella og brosir framan í son sinn. „Ég
hlakka mikið til jólanna.“
Bjartur Lárus skríkir af kæti og
er greinilega hjartanlega sammála.
Heiðdís Lilja Magnúsdóttir
hlm@frettatiminn.is
Árið hefur verið viðburðaríkt hjá söngkonunni Dísellu Lárusdóttur. Hún eignaðist sitt fyrsta barn,
söng á tónleikum víða um heim og gerði nýjan starfssamning við Metropolitan-óperuna. Hún talaði
við Heiðdísi Lilju Magnúsdóttur um andstæðurnar í lífi sínu; ást og sorg, hvítt og svart og hvernig
það er að vera orðin mamma. Ljósmyndir/Hari
Góð breyting á þjóðinni
Einhvern tíma þegar við Teddy vorum saman úti í búð
komu svartar stelpur upp að okkur og skelltu í góm þegar
þær sáu okkur saman. Þetta átti að tákna: „Erum við
svörtu stelpurnar ekki nógu góðar fyrir þig?“
viðtal 31 Helgin 23.-26. desember 2010