Læknablaðið - 15.01.1987, Blaðsíða 48
32
LÆKNABLAÐIÐ
fái þeir laun samkvæmt þvi. Annars vegar verði
um að ræða fast gjald fyrir hvern einstakling, sem
skráður er hjá lækni. Hins vegar verði greiðslur
samkvæmt taxta fyrir unnin verk t.d. viðtöl,
skoðanir og vitjanir.
Hverjar skyldu hafa verið niðurstöður nefndar
Davíðs Gunnarssonar? í tillögum nefndarinnar
segir m.a.: »MikiIl meirihluti er fyrir því að flytja
rekstur heilsugæslu til sveitarfélaganna«. Og
ennfremur: »Sveitarstjórn á höfuðborgarsvæðinu
og í þéttbýli verði heimilt að semja við sjúkrahús,
heilsugæsluhóp eða einstaka
heilbrigðisstarfsmenn um rekstur heilsugæslu eða
vissra þátta hennar á vegum stjórnar
heilsugæslu«.
Þannig virðist vera töluverð samstaða um að gera
nauðsynlegar breytingar á lögunum, sem gæfu
möguleika á fleiri rekstrarformum. Undirritaður
er sannfærður um að hér er um skynsömustu og
fljótvirkustu leiðina að ræða til að bæta hlut
heilsugæslunnar hér.
SAMSTARF HEIMILISLÆKNA OG
SÉRFRÆÐIN G A
Eins og kunnugt er hefur þróun varðandi
sérfræðiþjónustu orðið með talsvert öðrum
hætti. Hér hafa risið upp læknastöðvar þar sem
margir sérfræðingar hafa tekið upp samvinnu um
rekstur og hefur þessi starfsemi gefið góða raun.
Nefnd Davíðs Gunnarssonar kemst að þeirri
niðurstöðu á einum stað í nefndarálitinu, að »af
einhverjum ástæðum er nokkur veggur milli
sérfræðinga og heimilislækna«. Hér er sennilega
komið að kjarna málsins. Starfsaðstaða
sérfræðinga er talsvert önnur en heimilislækna og
þeir síðarnefndu eru að reyna að hasla sér völl.
Þar tel ég vera skýringu á ýmsum ummælum
kollega minna hér að framan svo sem fullyrðingar
um »dýra og óarðbæra sérfræðiþjónustu«.
Það hlýtur að vera verkefni læknasamtakanna að
bæta hér um. Innan þeirra þurfa nauðsynlega að
fara fram umræður um skipan mála og það er
miklu æskilegra að halda þeim umræðum innan
þess vettvangs en í fjölmiðlum svo sem gert hefur
verið. Heimilislæknar hljóta að verða að taka
tillit til þeirrar heilbrigðisstarfsemi, sem nú þegar
er fyrir hér á þéttbýlissvæðinu. Sérfræðingar
verða einnig að taka fullt tillit til kollega sinna og
standa þannig að tjáskiptum að hagsmuna
sjúklinga okkar sé gætt.
Slíkum samskiptum verður ekki komið á með
fyrirmælum, boðum eða bönnum.
Grundvallaratriðið hlýtur að vera að
sjúklingurinn hafi val um hvert hann leitar eftir
þjónustu. í Fréttabréfi lækna nr. 10/86 kemur
Guðmundur H. Þórðarson inn á þessi
samskiptamál þar sem hann ræðir um tilvísanir
og ástæður þess að tilvísanaskyldan var ekki virt.
Tilvísanaskyldan hefur nákvæmlega ekkert með
samskiptamál sérfræðinga og heimilislækna að
gera. Þessi ófögnuður var fundinn upp til þess að
reyna að hafa áhrif á hvert sjúklingar leituðu og
refsa þeim fjárhagslega ef þeir hlýddu ekki.
G.H.Þ. kemst að þeirri niðurstöðu að
tilvísanakerfið falli og standi með
heilsugæslukerfinu. Ég er honum algerlega
sammála í því að ófullnægjandi heilsugæsla hafi
gert þetta kerfi óvirkt. En ég er einnig þeirrar
skoðunar að góð heilsugæsla geri tilvísanakerfi
ónauðsynlegt, því að sjúklingarnir muni leita
þangað, sem þeir fá bestu þjónustuna og það eiga
þeir að fá að gera án takmarkana af hálfu þess
opinbera.
Reykjavík 26. október 1986
Ólafur Örn Arnarson, lœknir