Læknablaðið - 15.02.1992, Qupperneq 6

44
LÆKNABLAÐIÐ
Table I. Sex, age and staging of patients (median and range).
Females Males Total
n age n age n age
Dukes classification:
A.............................................. 1 60 5 68 (60-75) 6 68 (60-75)
B............................................. 8 65(53-81) 12 70(57-85) 20 68(53-85)
C.............................................. 3 57 (52-66) 7 61 (57-80) 10 61(52-80)
Incurable patients:
Local fixation................................... 10 78(30-89) 5 74 (56-79) 15 77(30-89)
Distant spread ................................... 3 66(62-82) 9 64 (33-73) 12 65(33-82)
25 66 (30-89) 38 68 (30-85) 63 66 (30-89)
og þvílíku við afturskyggnar rannsóknir á
sjúkraskrám. Sjúkraskrár eru ekki staðlaðar
og færsla þeirra óviss og tilviljanakennd.
Við höfum kosið að einskorða rannsókn
okkar við dauðsföll, þar sem um afturvirka
athugun er að ræða. Tilgangur þessarar
rannsóknar var að ákvarða lífshorfur sjúklinga
og tíðni staðbundinnar afturkomu hjá
sjúklingum, sem hafa verið skomir upp vegna
endaþarmskrabbameins á Borgarspítalanum
árin 1975-1987.
EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR
Afturskyggn rannsókn var gerð á
sjúklingum, sem gengust undir aðgerð
vegna endaþarmskrabbameins á skurðdeild
Borgarspítalans, frá ársbyrjun 1975 til ársloka
1987. Alls fundust 63 sjúklingar, 25 konur
og 38 karlar. Með endaþarmskrabbameini
er átt við að æxlin hafi verið staðsett neðan
spjaldhöfða (promontorium). Hér er eingöngu
fjallað um kirtlakrabbamein.
Kyn, aldur og stigun eru sýnd í töflu 1. Við
stigun sjúkdómsins var stuðst við flokkun
Dukes (4) (Stig A: æxli í gamavegg án
meinvarpa í eitlum. Stig B: æxli gegnum
gamavegg án meinvarpa í eitlum. Stig C:
æxli með meinvörpum í eitlum). Sjúklingar
með æxli á stigum A, B og C vom flokkaðir
læknanlegir og aðgerðir á þeim læknandi
(curative), en sjúklingar með hærri stigun
ólæknandi og aðgerðir á þeim líknandi
(palliative). Sjúklingar töldust ólæknandi ef
þeir höfðu fjarmeinvörp og einnig ef æxlið var
fastvaxið í aðlæg líffæri.
Staðsetning æxla mælt í cm frá endaþarmsopi
hjá læknanlegum sjúklingum voru 13 æxli
innan 10 cm og 23 æxli ofan við 10 cm. Hjá
Table II. Type of rectal operation according to Dukes
classifed and incurahle patients.
Low anterior Rectal resection amputation TART1* Biopsy only
Dukes classification A 2 1 3
B 8 12 —
C 6 4 -
Incurable 8 8 11
Total number (63) 242> 25» 34> 11
1) Transanal resection.
2) One patient first operated with TART.
3) Patients without recurrent diease, thence assumed to be stage A.
4) Two patients first operated with low anterior resection.
ólæknandi sjúklingum vom tíu æxli (fimm
konur og fimm karlar) innan við tíu cm og
sautján (átta konur og níu karlar) ofan við 10
cm frá endaþarmsopi. Þessi fjarlægð miðast
við mat þess skurðlæknis, sem framkvæmdi
aðgerðina.
Tegund aðgerðar er sýnd í töflu 11. Bæði val-
og bráðaaðgerðir eru teknar saman og ekki
reynt að skilja þær að, vegna erfiðleika að
flokka aðgerðir afturskyggnt. Dánartala tengd
aðgerð (operative mortality) var skilgreind
sem dauðsfall innan 30 daga frá aðgerð.
Stuðst var við líftöflur að hætti Kaplan-
Meyer við ákvörðun á lifun (5). Öll dauðsföll
eru tekin með í töflunum, bæði dauðsföll
eftir aðgerð og einnig dauðsföll ótengd
krabbameini. Miðað er við 1. jan 1989 við
gerð taflanna.
Staðbundin afturkoma var skráð ef hún var
sönnuð meinfræðilega og miðast við sömu
dagsetningu.
Geislun með cobalt60 tækjum
krabbameinsdeildar Landspítalans var gefin
í tveimur reitum (aftan og framan). Annars