Læknablaðið - 15.02.1992, Page 43
LÆKNABLAÐIÐ
75
í fæðu íslendinga eru forvitnilegar og mikil
vinna var greinilega lögð í þær rannsóknir
(66-70). Niðurstöður hafa því miður ekkert
upplýst um slíkt samband og ekkert bendir til
þess að vænlegur árangur í leit að orsökum
magakrabbameins náist á þann hátt.
ÞAKKIR
I meginatriðum var efni þessarar yfirlitsgreinar
unnið í Fræðimannsíbúð í húsi Jóns
Sigurðssonar í Kaupmannahöfn haustið 1989
og þakkar höfundur Alþingi fyrir þá góðu
fyrirgreiðslu. A sama tíma var unnið að þeirri
rannsókn á magakrabbameini sem vitnað er til
í yfirlitsgreininni (heimild 1) og í ritskrá (rit
52).
HEIMILDIR
1. Nikulásson S, Hallgrímsson J, Tulinius H,
Sigvaldason H, Olafsdóttir G. Tumours in Iceland.
16. Malignant tumours of the stomach. APMIS, (sent
til birtingar).
2. Jónsson S. Sóttarfar og sjúkdómar á fslandi 1400-
1800. 6. Krabbamein (carcinoma & sarcoma).
Reykjavík: Hið íslenzka Bókmenntafélag, 1944: 135-
42.
3. Heilbrigðisskýrslur 1881-1954. Reykjavík:
Landlæknisembættið, 1897-1967.
4. Bericht des dánischen Cancerkomitees iiber die
Záhlungen der Krebskranken auf Island und auf den
Fáröem. Z Krebsfors 1913; 13: 63-72.
5. Ringertz N. Cancer incidence in Finland, Iceland,
Norway and Sweden. A comparative study. Acta path
microbiol scand (A) 1971; 224/Suppl: 15-9.
6. Bjamason Ó, Tulinius H. Cancer registration in
Iceland 1955-1974. Reykjavík: Icelandic Cancer
Society Research Publication No. 1. Acta path
microbiol immunol scand (A) 1983: 281/Suppl 91:
25-7.
7. Tulinius H, Ragnarsson J. Nýgengi krabbameina
á íslandi 1955-1984. Heilbrigðisskýrslur 1987,
Fylgirit 3. Reykjavík: Krabbameinsfélagið og
Landlæknisembættið, 1987: 36-7.
8. Hakulinen T, Andersen AA, Malker B, Pukkala E,
Schou G, Tulinius H. Trends in Cancer Incidence in
the Nordic Countries. A Collaborative Study of the
Five Nordic Cancer Registries. Acta path microbiol
immunol scand A 1986; 288/Suppl. 94: 38-41.
9. Möller Jensen O, Carstensen B, Glattre E, Malker B,
Pukkala E, Tulinius H. Atlas of Cancer Incidence in
the Nordic Countries. A collaborative study of the
five nordic cancer registries. Helsinki: Nordic Cancer
Union, Puna Musta, 1988: 49.
10. Doll R, Payne P, Waterhouse J. Cancer Incidence in
Five Continents. Vol. I. A technical report. Berlin-
Heidelberg-New York: Intemational Union Against
Cancer, Springer-Verlag, 1966: Tables 39B and 40B.
11. Doll R, Muir C, Waterhouse J. Cancer Incidence in
Five Continents. Vol. II. Berlin-Heidelberg-New York:
Intemational Union Against Cancer, Springer-Verlag,
1970.
12. Waterhouse J, Muir C, Correa P, Powell J. Cancer
Incidence in Five Continents, Vol. III. IARC
Scientific Publications No. 15. Lyon: IARC, 1976.
13. Waterhouse J, Muir C, Shanmugaratnam K, Powell J.
Cancer Incidence in Five Continents, Vol IV. IARC
Scientific Publications No. 42. Lyon: IARC, 1982.
14. Muir C, Waterhouse J, Mack T, Powell J, Whelan S.
Cancer Incidence in Five Continents, Vol V. IARC
Scientific Publications No. 88. Lyon: IARC, 1987:
849.
15. Sigurjónsson J. Manndauði af völdum krabbameins
og annarra illkynja æxla. Læknablaðið 1954; 38: 129-
37.
16. Sigurjónsson J. Trends in mortality from cancer with
special reference to gastric cancer in Iceland. J Nat
Cancer Inst 1966; 36: 899-907.
17. Sigurjónsson J. Geographical variations in mortality
from cancer in Iceland with particular reference to
stomach cancer. J Nat Cancer Inst 1966; 37: 337-46.
18. Dungal N. Cancer in Iceland with special reference
to stomach cancer. Schweiz Z Path Bakt 1955; 18:
550-6.
19. Dungal N. Cancer in Iceland. In: Cancer, Vol. 3.
London: Butterworth & Co. Ltd., 1955: 262-71.
20. Dungal N. Cancer in Iceland. Moynihan Lecture. Ann
Royal Coll Surg 1955; 16: 211-26.
21. Wynder EL, Kmet J, Dungal N, Segi M. An
epidemiological investigation of gastric cancer.
Cancer 1963; 16: 1461-96.
22. Bjamason Ó. Iceland. In: Doll R, Payne P,
Waterhouse J, eds. Cancer Incidence in Five
Continents. Vol. I. A technical report. Intemational
Union Against Cancer. Berlin-Heidelberg-New York:
Springer-Verlag, 1966: 168-73.
23. Bjamason Ó. Cancer incidence in Iceland. In: Shivas
AA, ed. Racial and geographical factors in tumour
incidence. Phizer Medical Monographs 2. Edinburgh:
University Press, 1967: 117-31.
24. Choi NW. Ethnic distribution of cancer of the
gastrointestinal tract in Manitoba. Am J Public Health
1968; 58: 2067-81.
25. Tulinius H. Epidemiology of gastric cancer. In: Food
and Cancer. Náringsforskning 1978; Suppl/16. 22:
53-63.
26. Tulinius H, Sigvaldason H. Cancer incidence and
occupations in an area of low air pollution. In:
Quantification of occupational cancer. Banbury
report 9. Cold Spring Harbor: Cold Spring Harbor
Laboratory, 1981: 523-41.
27. Tulinius H. Magakrabbameinið er á undanhaldi.
Heilbrigðismál 1983; 31: 11-4.
28. Ragnarsson J, Ingimarsson GS. Tíðni krabbameina
er vaxandi: Sjö hundmð ný krabbamein á ári.
Heilbrigðismál 1985; 33: 14-5.
29. Rafnsson V, Gunnarsdóttir H. Mortality study of
fertiliser manufacturers in Iceland. Br J Ind Med
1990; 47: 721-5.
30. Sigurjónsson J. Occupational variations in mortality
from gastric cancer in relation to dietary differences.
Br J Cancer 1967; 21: 651-6.
31. Sigurjónsson J. Athuganir á tíðni magakrabbameins.
Læknablaðið 1969; 55: 117-27.
32. Dungal N. The special problem of stomach cancer in
Iceland with particular reference to dietary factors.
JAMA 1961; 178: 789-98.
33. Dungal N. Stomach cancer in Iceland. In:
Proceedings of the Sixth Canadian Cancer Research
Conference, Honey Harbour, Ontario, 1964. Oxford,
London, Edinburgh, New York, Paris, Frankfurt:
Pergamon Press, 1965: 441-50.