Læknablaðið - 15.10.1992, Side 24
332
LÆKNABLAÐIÐ
Tafla. PIP virkni, C3d og CH50 mœlingar hjá 18 sjúklingum með herslismein. Viðmiðunarmörk prófanna eru gefin í
svigum.
Kyn Aldur Sjúkdómsmynd Virkni PiP (AU) (>80) C3d (%) (<9) CH50 (%) (>70)
1 F 85 Dreift _ 47 6.7 95
2 F 65 Takm. - 57 7.6 100
3 F 60 Takm. - 66 7.6 90
4 F 62 Takm. - 73 12.2 63
5 F 49 Takm. - 68 12.4 96
6 M 58 Takm. - 76 12.2 99
7 F 52 Takm. - 62 5.8 90
8 F 34 Takm. + 81 7.9 100
9 F 15 Dreift - 68 11.7 88
10 M 67 Dreift - 51 13.6 87
11 F 37 Takm. - 81 10.1 78
12 F 64 Takm. - 70 5.6 87
13 F 55 Dreift + 73 8.1 85
14 F 60 Takm. - 73 10.4 81
15 F 30 Dreift + 47 33.2 71
16 F 56 Takm. + 91 5.9 112
17 F 63 Takm. - 95 7.8 101
18 F 51 Takm. + 32 9.5 70
þannig, að blanda af alkalískum fosfatasa
og mótefnum gegn alkalískum fosfatasa var
sett út í sermi sjúklinga og gefið tækifæri
til að mynda mótefnafléttur við 37° í eina
klukkustund, en þá voru sýnin spunnin við
5500 g. Virkni ensímsins var mæld í flotinu
með því að láta það hvarfast við para nitro-
phenyl phosphate (pNPP) í diethanolamine
buffer í eina klukkustund. Aflestur fór fram
við 405 nm í Mk II Titertek Multiscan (ICN
flow) litgreini. Litþéttni var síðan breytt í PIP
ein (Arbitrary Units, AU), með samanburði
við eðlileg sýni (7). Því minni ensímvirkni
sem greindist í flotinu þeim mun meira ensím
hafði fallið til botns í mótefnafléttum. PIP
gildi undir 95% mörkum voru talin lækkuð.
CH50 var mælt með hefðbundnum aðferðum
(9).
C3d var mælt með ELISA tækni sem var
þróuð á rannsóknarstofunni (10). Brunnplötur
voru þaktar með anti-C3d (frá DAKO A/S) í
lausn 1:1000 við 4° yfir nótt. Síðan var sermi,
þynnt 1:100 lagt yfir og sett í hitaskáp við
37° í 75 mínútur. Þetta var látið standa yfir
nótt við herbergishita með 1/250 þynningu
af anti-C3d tengdum alkalískum fosfatasa og
framkallað í pNPP eins og að ofan. ELISA
aðferðin var gerð sértæk fyrir C3d þannig
að stærri C3 brot voru fjarlægð, með því að
sermið var blandað 22% polyethylene glycol
og látið standa á ís, síðan spunnið niður við
4° (30 mín/1500g) (9). C3d gildi yfir 95%
mörkum voru talin hækkuð.
Mann-Whitney U-próf og Spearman raðpróf
voru notuð til að reikna líkindadreifingu
niðurstaðnanna.
NIÐURSTÖÐUR
PIP gildi sjúklinga með herslismein eru sýnd
í töflu. Niðurstöðurnar sýna lækkun á PIP hjá
14 af 18 sjúklingum með herslismein, enn
fremur að níu sjúklingar með herslismein voru
með hækkun á C3d. Aðeins einn sjúklingur
var með lækkun á CH50. Á mynd 1 sést
að PIP gildi sjúklinga með herslismein voru
marktækt lægri en hjá blóðgjöfum (P<0,001)
eða hjá sjúklingum með iktsýki (p<0,001).
Engin fylgni var á milli C3d hækkunar og
lágra PIP gilda (mynd 2). Enginn munur
reyndist á PIP gildum sjúklinga með virkan
sjúkdóm og þeirra sem ekki höfðu virkan
sjúkdóm (p=0,92). Sjúklingar með útbreiddan
sjúkdóm sýndu tilhneigingu til lægri PIP gilda
en sjúklingar með takmarkaðan sjúkdóm,
munurinn var ekki marktækur (p=0,09).
UMRÆÐA
Rannsóknir á sjúklingum með herslismein
hafa sýnt að brenglun á ónæmiskerfinu verður
snemma í sjúkdómnum. Mótefni gegn ýmsum
kjamaþáttum og æðaþeli eru fyrir hendi. Aftur
á móti eru rannsóknir misvísandi hvað varðar
ræsingu komplímentkerfisins og hvern þátt