Læknablaðið - 15.10.1992, Blaðsíða 37

LÆKNABLAÐIÐ
343
Table II. Conelations between the levels of different RF isotypes.
RA (n=33) Non-RA (n=296)
rs’ Significance r B Significance
IgA RF vs. IgM RF............................... 0.549 P=0.0019 0.542 P=0.0001
IgA RF vs. IgG RF............................... 0.545 P=0.0021 0.458 P=0.0001
IgM RF vs. IgG RF............................... 0.121 N.S. 0.287 P=0.0001
*) Spearman's rank correlation coefficient.
Þátttakendur fylltu út staðlaðan spumingalista
um einkenni frá liðamótum og stoðkerfi
auk þess sem spurt var um ýmsa sjúkdóma
sem vitað er að gigtarþáttahækkun getur
tengst. Liðir voru skoðaðir og metnir með
tilliti til ARA-skilmerkja fyrir iktsýki (18),
röntgenmyndir teknar af höndum og blóðsýni
tekin til mælinga á gigtarþáttum. Vegna
lítils fjölda voru einstaklingar með líklega
og ákveðna iktsýki flokkaðir saman við
úrvinnslu niðurstaðna. Þar sem markmið
rannsóknarinnar var að kanna tengsl
gigtarþátta við algengi og nýgengi iktsýki og
til þess að gera RF jákvæðum einstaklingum
ekki hærra undir höfði var ákveðið að
nota ekki gigtarþáttahækkun sem eitt af
greiningarskilmerkjum iktsýki (áttunda ARA-
skilmerki).
Þannig er mögulegt að einstaklingar sem voru
flokkaðir með líklega iktsýki hafi í raun verið
nreð ákveðna iktsýki, ef gigtarþáttahækkunin
hefði verið talin með.
Árið 1987 voru liðin að meðaltali 9,3 ár (4-13
ár) frá því að þátttakendur mættu upphaflega
til hóprannsóknar Hjartavemdar á árunum
1974 til 1983.
Hér eru kynntar niðurstöður um algengi
og nýgegngi iktsýki í fólki með hækkun
á IgM, IgG eða IgA gigtarþætti. Allar
niðurstöður byggjast á gigtarþáttamælingum
sem gerðar voru á blóðsýnum teknum árið
1987, nema þegar nýgengi iktsýki er áætlað,
en þá er stuðst við mælingamiðurstöður
úr þriðja og fjórða áfanga hóprannsóknar
Hjartavemdar (blóðsýni tekin á árabilinu
1974 til 1983). Niðurstöður úr Rose-Waaler
prófi, um stöðugleika gigtarþáttahækkana,
gigtareinkenni og gigtarkvartanir, dánartíðni
og krabbameinstíðni í þessum rannsóknarhópi
hafa verið birtar annars staðar (17,19).
Tölfrœðileg úrvinnsla: Notuð var lýsandi
tölfræði, kí-kvaðrat próf með Yates
leiðréttingu, Mann-Whitney U-próf og
Table III. Comparison of RF levels in individuals with
isolated or combined elevations of RF isotypes.
RF elevations Median (AU/ml) Significance*
IgM RF isolated (n=39) IgM RF combined (n=64) ... 68 248 Pco.oooi
IgG RF isolated (n-7) 49
IgG RF combined (n=30).... 55 N.S.
IgA RF isolated (n-18) 52
IgA RF combined (n=é9) .... 115 P=0.0220
’) Mann-Whitney U-test.
Spearmans fylgnistuðull til að meta marktækni
og fylgni, eftir því sem við átti hverju sinni.
NIÐURSTÖÐUR
Niðurstöður gigtarþáttamœlinga: Af þeim
329 einstaklingum sem mættu til rannsóknar
árið 1987 reyndust 135 (41,0%) hafa hækkun
á einni eða fleiri gerðum gigtarþátta. Af
þessunr 135 voru 103 (76,3%) með hækkun
á IgM, 37 (27,4%) með hækkun á IgG og
87 (64,4%) höfðu hækkun á IgA gigtarþætti.
Tafla I sýnir nánar hvaða gigtarþáttahækkanir
fundust í rannsóknarhópnum, bæði á árunum
1974-83 og 1987.
Tölfræðilega marktækt samband fannst milli
magns af mismunandi gerðum gigtarþátta,
bæði í sjúklingum með iktsýki og þeim sem
ekki höfðu iktsýki (tafla II). Magn af IgA
RF hafði nokkuð góða fylgni við bæði IgM
RF og IgG RF en hins vegar var lítil fylgni
milli magns af IgM RF og IgG RF. Það kom
einnig í ljós að magn af IgM RF og IgA RF
var hærra í þeim einstaklingum sem jafnframt
höfðu hækkanir á öðruni gigtarþáttum (tafla
III). Þetta átti hins vegar ekki við um IgG RF.
Samanburður á gigtarþáttum í fólki með og
án iktsýki: Við skoðun árið 1987 reyndust
samtals 33 einstaklingar vera með iktsýki, 26
höfðu gigtarþáttahækkun en sjö eðlilegt magn
gigtarþátta. Af alls 135 einstaklingum sem