Læknablaðið - 15.05.1993, Blaðsíða 18

188
LÆKNABLAÐIÐ
Ratio %
Age groups ---- 45-64 Period
— 0-19 ----65-79
—20-44 • • • • 80+
Fig. 5. Rcilio of cancer morlality rates in Iceland 1955-
1959. Reference (100%) is incidence rates in 1955-1959.
Males according to ftve age grottps.
Ratio %
Age groups ----- 45-64 Period
- 0-19 ----- 65-79
-•—•- 20-44 • • • • 80+
Fig. 6. Ratio of cancer mortality rates in lceland 1955-
1959. Reference (100%) is incidence rates in 1955-1959.
Females according to five age groups.
meðalaldri en karlar. Til samanburðar sést
dánartíðnin af völdum krabbameina.
Myndir 3 og 4, ásamt töflu III, sýna
breytingar á nýgengihlutfalli eftir
aldurshópum. Fyrri myndin sýnir breytingar
hjá körlum og sú seinni hjá konum. A
báðum myndunum er tíðnin í hverjum
aldurshóp sýnd á hverju fimm ára tímabili
sem hundraðshlutfall af nýgengihlutfallinu
1955-1959. Hjá körlum hefur nýgengihlutfall
hækkað marktækt í öllum aldurshópum nema
þeim yngsta, 0-19 ára, þar hefur orðið lítils
háttar lækkun. I aldurshópnum 45-64 ára
hefur aukningin verið óregluleg, það er að
segja lækkun fyrst í stað en síðan hækkun
(p<0,05). Meðal kvenna hefur nýgengihlutfall
aukist marktækt í aldurshópunum milli 20
og 79 ára en í elsta og yngsta aldurshópnum
var aukningin ekki marktæk. Um marktækt
mismunandi hraðan vöxt er að ræða í flestum
aldurshópum.
Dánartíðnin eftir aldurshópum er sýnd á
sama hátt í töflu IV og mynd 5 fyrir karla
og mynd 6 fyrir konur. Hjá körlum er lækkun
í yngsta aldurshópnum og aldurshópnum 45-
64 ára og er hún marktæk (p<0,001). I elsta
aldurshópnum er hækkun og er hún marktæk
(p<0,001). í aldurshópnum 65-79 ára er um
marktækar óreglulegar breytingar að ræða,
fyrst lækkun en síðan hækkun. Breytingarnar
í aldursflokknum 20-44 ára eru óverulegar.
Hjá konum er lækkun á dánartíðni í tveimur
yngstu aldurshópunum sem er marktæk. I
elsta aldurshópnum er um hækkun að ræða
en hún er ekki marktæk. I aldurshópunum
45-64 ára og 65-79 ára eru breytingarnar
óverulegar. Mismunur á breytingahraða er
ekki marktækur.
Til að finna heildarbreytingar í dánartíðni
á athugunartímabilinu var beitt línulegri
aðfallsgreiningu. Hjá körlum lækkaði
dánartíðnin um 5% en breytingarnar voru
mismiklar eftir aldurshópum. I yngsta
aldurshópnum var lækkunin 68%, í næstyngsta
20%, í aldurshópnum 45-64 ára 25%. í
næstelsta aldurshópnum varð hins vegar
hækkun á dánartíðni um 6% og í elsta
aldurshópnum um 46%. Hjá konum varð 10%
lækkun á dánartíðni og var skiptingin þannig
eftir aldurshópum að í yngsta hópnum varð
lækkun um 60%, þá 27%, síðan 11%. í næst
elsta aldurshópnum, 65-79 ára, varð lækkunin
5% en hækkun um 6% í elsta aldurshópnum.
UMRÆÐA
A þeim 35 árum sem rannsóknin náði til
var um verulega aukningu að ræða í fjölda
nýgreindra krabbameina á ári (töflur I og
III) í öllum aldurshópum nema þeim yngsta,
0-19 ára. Þar hafa breytingarnar ekki verið
marktækar. Lítill munur var milli kynja hvað
þetta varðar.
Krabbamein hjá börnum er oft talið hafa
aðrar orsakir en krabbamein hjá öðrum