Læknablaðið - 15.05.1993, Blaðsíða 40

210
LÆKNABLAÐIÐ
læknisfræðinnar hjá öllum aðildarríkjunum.
Hið sama verður til dæmis ekki sagt um
öldrunarlækningar og barnageðlækningar.
REGLUR SAMNINGSINS UM
EVRÓPSKT EFNAHAGSSVÆÐI UM
GAGNKVÆMA VIÐURKENNINGU Á
PRÓFSKÍRTEINUM, VOTTORÐUM OG
ÖÐRUM VITNISBURÐI UM FORMLEGA
MENNTUN OG HÆFI
I III. hluta samningsins um Evrópska
efnahagssvæðið er fjallað um frjálsa
fólksflutninga, frjálsa þjónustustarfsemi og
frjálsa fjármagnsflutninga. I 1. kafla hlutans
er fjallað um launafólk og sjálfstætt starfandi
einstaklinga. Þar er í 30. gr. að finna ákvæði
sambærilegt við 57. gr. Rs. Akvæðið er
svohljóðandi:
Til að auðvelda launþegum og sjálfstœtt
staifandi einstaklingum að hefja og stunda
starfsemi skulu samningsaðilar í samrœmi við
VII. viðauka gera nauðsynlegar ráðstafanir
varðandi gagnkvœma viðurkenningu á
prófskírteinum, vottorðum og öðrum
vitnisburði um formlega menntun og hœfi,
svo og samrœmingu ákvœða í lögum og
stjórnsýslufyrirmœlum samningsaðila
varðandi rétt launþega og sjálfstœtt starfandi
einstaklinga til að hefja og stunda staifsemi.
Ljóst er að 30. gr. EES-samningsins
samsvarar 57. gr. Rs að öðru leyti en því að
samningurinn tekur skýrt fram að ákvæði
hans eigi jafnt við um sjálfstætt starfandi og
launafólk.
VII. viðauki um gagnkvæma viðurkenningu
á starfsmenntun og hæfi skiptist í þrjá hluta,
inngang, gerðir sem vísað er til og gerðir
sem samningsaðilar skulu taka mið af. I
inngangi kemur fram, að þegar gerðirnar, sem
viðaukinn vísar til, feli í sér hugmyndir eða
vísi til málsmeðferðar, sem sé sérkennandi
fyrir réttarreglur bandalagsins, gildi bókun
eitt um altæka aðlögun nema kveðið sé á um
annað í viðaukanum. Þetta þýðir að gerðir EB
sem taldar eru upp í viðaukanum skulu gilda
með þeim breytingum sem tilgreindar eru í
viðaukanum.
I viðaukanum eru taldar upp samtals 74
gerðir sem tjalla um gagnkvæma
viðurkenningu á starfsmenntun og hæfi.
Fjölmargar þessara gerða hafa verið þýddar
á íslensku og gefnar út.
AFLEIÐINGAR ÁKVÆÐA EES-
SAMNINGSINS UM GAGNKVÆMA
VIÐURKENNINGU Á STARFSMENNTUN
OG HÆFI, Á ÍSLENSKA LÖGGJÖF OG
FRAMKVÆMD LEYFISVEITINGA
Afleiðingar fyrir löggjöf: I ljósi reglna EES-
samningsins um gagnkvæma viðurkenningu
á starfsmenntun og hæfi, þarf að gera ýmsar
breytingar á íslenskri löggjöf, bæði lögum og
reglugerðum. Margar þessara breytinga lúta
að því að fella úr gildi skilyrði um íslenskt
ríkisfang gagnvart leyfisveitingum ríkisborgara
frá EES-svæðinu. I öðrum tilvikum þarf að
rýmka ákvæði þannig að menntun í EES-landi
verði jafngild menntun á Islandi. Loks þarf að
breyta allmörgum lögum um heilbrigðisstéttir
til að leyfi frá EES-landi verði jafngilt
íslensku leyfi.
Afleiðingar fyrir einstaklinga: Um árabil
hafa Norðurlöndin verið sameiginlegur
vinnumarkaður og er nýjasti samningurinn um
það efni frá árinu 1982. Ein afleiðing þessa
sameiginlega vinnumarkaðar Norðurlandanna
er að löndin hafa þurft að endurskoða
reglur sínar um viðurkenningu prófa og
starfsréttinda. Vegna þessa hafa Norðurlöndin
gert nokkra santninga um þetta efni. Hér má
nefna Norðurlandasamning um viðurkenningu
á starfsréttindum ákveðinna starfsstétta
innan heilbrigðisþjónustunnar frá árinu
1981, samkomulag Norðurlandanna um
sameiginlegan norrænan vinnumarkað
fyrir almenna kennara (bekkjarkennara) í
grunnskólum frá árinu 1982 og samning
um norrænan vinnumarkað fólks með
minnst þriggja ára æðri menntun sem veitir
starfsréttindi frá 1990.
Með samþykkt EES-samningsins göngum
við skrefi lengra og gerumst aðilar að
sameiginlegum vinnumarkaði 18 ríkja.
Dæmi: Islenskur hjúkrunarfræðingur, sem
fengið hefur viðurkenningu heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra til að starfa sent slíkur
hér á landi hyggst flytjast til Þýskalands og
starfa í starfsgrein sinni þar. Eins og málum er
nú háttað, á hlutaðeigandi enga kröfu á því að
íslenska hjúkrunarfræðileyfið verði viðurkennt
af heilbrigðisyfirvöldum í Þýskalandi. Við
synjun getur einstaklingurinn ekki leitað sér
vinnu í Þýskalandi sem hjúkrunarfræðingur.
Við gildistöku EES-samningsins getur
hjúkrunarfræðingurinn snúið sér til þýskra