Læknablaðið - 15.05.1993, Qupperneq 20

190
LÆKNABLAÐIÐ
dánarorsök íslendinga og hafa verið það
frá fimnrta tugi aldarinnar (3) en fyrir þann
tíma hafði krabbamein verið algengasta
dánarorsökin. A fimmta og sjötta áratugnum
varð mikil aukning á dauðsföllum vegna
kransæðasjúkdóma hér á landi (6). Síðasta
áratug hefur kransæðasjúkdómstilfellum
hins vegar fækkað og á árunum 1986-1990
var hlutfall kvenna sem dóu af völdunr
krabbameina hærra en þeirra sem dóu af
völdum kransæðasjúkdóma (7,8). Hjá körlum
eru kransæðasjúkdómar enn þá algengari
dánarorsök en krabbamein.
Ljóst er að á síðustu 35 árum (1955-1989)
hefur nýgengi hækkað hjá báðum kynjum. A
sama tíma hefur dánartíðni krabbameina hjá
körlum lækkað um 5% en síðasta áratuginn
hefur verið um hækkun að ræða. Hjá konum
hefur lækkunin verið um 10% á tímabilinu
1955-1989. Það gefur góðar vonir, að um
verulega lækkun í dánartíðni hefur verið að
ræða í yngstu aldurshópunum bæði hjá körlum
og konum á síðustu áratugum.
SUMMARY
The objective was to investigate the changes in
incidence and mortality from malignant diseases
over the period from 1955 to 1989 in Iceland.
The results are presented as number of cases and
incidence rates in five age groups and seven time
periods, males and females. The same is presented
for mortality. There was an increase in incidence
rates in all age groups except the youngest (0-19
years). Overall there was a decrease in mortality
rate, ten per cent for females and five per cent for
males. In the youngest age group this decrease
in mortality was more than fifty per cent for both
sexes.
HEIMILDIR
1. Heilbrigðisskýrslur og óútgefnar skrár Hagstofu
Islands.
2. Tulinius H, Sigvaldason H. Aldursstöðlun.
Læknablaðið 1987; 64: 133-6.
3. Sigurjónsson J. Trends in mortality from cancer, with
special reference to gastric cancer in Iceland. J Nat
Cancer Inst 1966; 36: 899-907.
4. Bailar JC, Smith EM. Progress against cancer? N
Engl J Med 1986; 314: 1226-32.
5. Doll R. Are we winning the light against cancer? An
epidcmiological assessment. Eur J Cancer 1990; 26:
500-8.
6. Þjóðleifsson B. Dauðsföll af völdum
kransæðasjúkdóma á Islandi 1951-1976. Læknablaðið
1978; 64: 55-63.
7. Ragnarsson J. Breytingar á dánartíðni: Færri deyja
úr kransæðasjúkdómum en fieiri úr krabbameinunr.
Heilbrigðismál 1987; 39(4): 14-5.
8. Sigfússon N, Sigvaldason H, Steingrímsdóttir L, et
al. Declinc in ischemic heart disease in lceland and
change in risk factor levels. Br Med J 1991; 302:
1371-5.